Στο άκουσμα της λέξης εκπαίδευση η πρώτη σκέψη μεταφέρεται στις διάφορες βαθμίδες του σχολικού - πανεπιστημιακού περιβάλλοντος όπου η διδασκαλία διαφόρων γνωστικών αντικειμένων στους νέους αποτελεί το αντικείμενο της προσφερόμενης υπηρεσίας
Αν και σε επόμενο άρθρο θα αναφερθούμε συγκεκριμένα στις παθογένειες, στα αδύνατα σημεία αλλά και σε προτάσεις βελτίωσης του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος θεωρούμε απαραίτητο να τονίσουμε ότι όταν αναφερόμαστε στην εκπαίδευση δεν εννοούμε μόνο εκείνη τη διαδικασία που σχετίζεται με τη διδασκαλία μαθημάτων που οδηγούν στην γενική μόρφωση και αργότερα σε συγκεκριμένο επιστημονικό τομέα.
Διδάσκοντας τι σημαίνει κοινωνική συμβίωση
Τα άτομα - μέλη της κοινωνίας - χρειάζεται να διδαχθούν συμπεριφορές και τρόπους «κατάλληλης» παρουσίας που να συνάδουν με την έννοια της ομαδικής συμβίωσης. Και βέβαια στις οργανωμένες κοινωνίες ανθρώπων δεν μπορούμε να αποδεχτούμε την «προσωπική» αντίληψη για την πορεία ζωής να λειτουργεί σε βάρος του συνόλου.
Ασφαλώς είναι αναφαίρετο δικαίωμα του καθενός η επιλογή του τρόπου ζωής ταυτόχρονα όμως αποτελεί και ανειλημμένη υποχρέωσή του, οι όποιες επιλογές του, να μην καταργούν τα δικαιώματα που αναφύονται μέσα από την ομαδική συμβίωση.
Στο σημείο αυτό γίνεται ορατή η αναγκαιότητα της διδασκαλίας εκείνων των συμπεριφορών οι οποίες δεν θίγουν την λειτουργία και συνοχή του κοινωνικού ιστού προς χάριν του εγώ.
Η παραπάνω προσέγγιση προσδίδει στην εκπαίδευση μια διάσταση που περιλαμβάνει «πρόσθετα» πεδία πέραν της διδασκαλίας των κλασικών μαθημάτων Και βέβαια σε μια περισσότερο ακριβή διατύπωση δεν θα έπρεπε να αναφερόμαστε σε «πρόσθετα» πεδία αλλά σε συμπληρωματικά, αυτονόητα και ατυχώς ξεχασμένα ή εσκεμμένως εγκαταλελειμμένα.
Είναι γνωστό ότι τυπικοί και άτυποι κανόνες χαρακτηρίζουν αλλά και καθοδηγούν την λειτουργία μιας δημοκρατικά οργανωμένης κοινωνίας η οποία αποτελείται από ομάδες που λειτουργούν σαν αλληλοεπηρεαζόμενα υποσυστήματα.
Ασφαλώς οι παραπάνω επιμέρους ομάδες (υποσυστήματα) λειτουργούν και πλαισιώνονται από κανόνες, μεθόδους και διαδικασίες που δεν είναι δυνατόν να αγνοούνται ή να μην εφαρμόζονται από όλα τα μέλη.
Είναι λοιπόν εύλογο ότι «κάποιος» πρέπει να περάσει στα μέλη τη συνείδηση της ομάδος που προσπαθεί για την επίτευξη κοινών στόχων.
Περιγράφουμε λοιπόν μια ευρύτερη ανάγκη που χρειάζεται να καλυφθεί. Αυτή της εκπαίδευσης πολιτών,δηλαδή ατόμων που προετοιμάζονται για μια συνειδητοποιημένη, ενεργή αλλά και υπεύθυνη κοινωνική ζωή.
Για επίλογο
Ατυχώς, τα καθημερινά «βιώματα» των περισσοτέρων δεν βεβαιώνουν ότι διδασκαλία κανόνων κοινωνικής (ομαδικής) συμπεριφοράς συντελείται στους χώρους μεταφοράς της γνώσης.
Κλείνουμε τις σκέψεις μας με μια ευχή « Η λέξη αυτονόητα να αποκτήσει πάλι την χαμένη της έννοια».