Μετά την κατάρρευση μικρών Αμερικανικών τραπεζών και τις εκροές κεφαλαίων εκατοντάδων δισεκ. δολαρίων σε λίγες ώρες, οι φόβοι για μια παρόμοια κρίση ρευστότητας και στις Ευρωπαϊκές τράπεζες οδηγεί την ΕΚΤ να λάβει μέτρα.
Το θέμα πρόκειται να βρεθεί στην κορυφή της ατζέντας της ΕΚΤ το επόμενο διάστημα μετά και το τέλος του QE (ποσοτική χαλάρωση) και την κατάργηση των προγραμμάτων ρευστότητας.
Ο βέλγος τραπεζίτης Tom Dechaene, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σε συνέντευξή του στο Bloomberg αναφέρθηκε στις ευρωπαϊκές τράπεζες που βασίζονται σε καταθέσεις μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας (που λειτουργεί ως τράπεζα) λέγοντας, ότι θα πρέπει να τεθούν υπό υψηλή επιτήρηση για να περιοριστεί ο κίνδυνος εκροών ζεστού χρήματος στο άμεσο μέλλον.
«Το μικρό αλλά αυξανόμενο φαινόμενο των καταθέσεων μέσω τέτοιων πλατφορμών αυξάνεται ολοένα και περισσότερο καθώς οι πελάτες μπορούν εύκολα να καταθέσουν τα χρήματά τους σε λογαριασμούς χρησιμοποιώντας διαδικτυακές πλατφόρμες.
«Όταν βλέπω τις τράπεζες να βασίζονται σε τέτοιες καταθέσεις ανησυχώ πραγματικά. Δεν μπορώ να σκεφτώ πιο ασταθείς καταθέσεις από αυτές» δήλωσε ο Tom Dechaene.
Η διάσωση της Credit Suisse τον Μάρτιο και η κατάρρευση τραπεζών στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της Silicon Valley Bank, έκανε πολλούς να αναρωτιούνται για το κατά πόσο καλά προετοιμασμένες είναι οι τράπεζες να αντέξουν μεγάλες και μαζικές εκροές κεφαλαίων.
Κι αυτό, γιατί και οι τραπεζικές συναλλαγές έχουν μπει σε μια εποχή που ο οποιοσδηποτε μπορεί να μεταφέρει τεράστια ποσά σε λίγα λεπτά, μέσα από τις διαδικτυακές πλατφόρμες παρακάμπτοντας τα φυσικά υποκαταστήματα.
Καταθέσεις τρισεκατομμυρίων ευρώ
Κι όλα αυτά όταν οι καταθέσεις στις Ευρωπαικές τράπεζες, που αυξήθηκαν κατά 4,6 τρις ευρώ στα τέλη του 2022, ενισχυμένες από την περίοδο της πανδημίας, αναμένεται να μειωθούν κατά 1 τρις ευρώ σε ετήσια βάση, το 2023.
Ο Dechaene ανέφερε το παράδειγμα της fintech Raisin. Μια πλατφόρμα με έδρα το Βερολίνο, η οποία έχει σχεδόν διπλασιάσει τα χρήματα που διαχειρίζεται τον τελευταίο χρόνο, ως απόδειξη ότι όλο και περισσότεροι προτιμούν για τις συναλλαγές τους αυτές τις πλατφόρμες.
Τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία της Raisin ανέρχονται σήμερα σε 40 δισεκ. ευρώ, τα οποία αν και δεν συγκρίνονται με τα 12 τρισ ευρώ που βρίσκονται σε τράπεζες της Ευρωζώνης, θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα των συστημικών τραπεζών.
«Για ολόκληρο τον τραπεζικό τομέα αυτό το ποσό δεν είναι ακόμα σημαντικό. Αν όμως αναλογιστεί κανείς τις αυξήσεις επιτοκίων που επιβάλλουν οι τράπεζες και η ΕΚΤ, θα μπορούσε σύντομα να οδηγήσει εκατομμύρια καταθέτες σε αυτή την επιλογή μέσα στους επόμενους 12 μήνες», είπε ο Dechaene.
Η πλατφόρμα Raisin, αναφέρει ότι η Deutsche Bank AG και η UniCredit SpA είναι ανάμεσα στις 400 και πλέον τράπεζες με τις οποίες συνεργάζεται.
Ο εκπρόσωπος της, υποστήριξε ότι «συχνά υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη ότι οι καταθέσεις σε τέτοιες πλατφόρμες θα ενέχουν κινδύνους για την αγορά. Στην πραγματικότητα, συμβαίνει το αντίθετο».
Η συνεργασία με τη Raisin επιτρέπει στις τράπεζες να ενισχύσουν και να διαφοροποιήσουν τις πηγές ρευστότητάς τους, είπε ο εκπρόσωπος στο Bloomberg, επιμένοντας ότι οι καταθέσεις είναι ασφαλής και εγγυημένες.
Οι ευρωπαϊκές χώρες υποχρεώνουν τις τράπεζές τους να εγγυηθούν ότι οι καταθέσεις έως και 100.000 ευρώ ανά πελάτη και ανά δανειστή θα αποπληρωθούν εάν υπάρξει κατάρρευση οποιασδήποτε τράπεζας.
Ωστόσο, ο Βέλγος τραπεζίτης δήλωσε πως θα υποστηρίξει την επιβολή υψηλότερων ελέγχων και κανόνων για την ρευστότητα σε αυτές τις πλατφόρμες, στο Δ.Σ της ΕΚΤ
«Οι ευρωπαϊκές τράπεζες πρέπει να κατέχουν περισσότερα περιουσιακά στοιχεία υψηλής ποιότητας. Η ΕΚΤ έχει τη δυνατότητα να αυξήσει αυτήν την απαίτηση, γνωστή ως LCR τόνισε. Ο σταθμισμένος μέσος όρος για τις ευρωπαϊκές τράπεζες διαμορφώθηκε στο 165% το τέταρτο τρίμηνο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών.