Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τους ηγέτες χωρών της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου στο Ελιζέ τη Δευτέρα για μια έκτακτη σύνοδο σχετικά με τη στάση απέναντι στις ΗΠΑ, στον απόηχο του διπλωματικού «μπαράζ» της κυβέρνησης Τραμπ που φάνηκε να ευνοεί το Κρεμλίνο και να καταφέρεται εναντίον πολλών παλιών συμμάχων στην Ευρώπη.
Παρά τα ανησυχητικά σημάδια και τις προειδοποιήσεις μηνών σε σχέση με την επανεκλογή Τραμπ, πολλοί ηγέτες χωρών της ΕΕ φαίνονταν να ελπίζουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα συντασσόταν ξανά με την Ευρώπη καθώς αυτή θα άρχιζε να ενισχύει την άμυνά της και να εξαρτάται λιγότερο από τη στρατιωτική ισχύ της Ουάσινγκτον. Ωστόσο μια σειρά ομιλιών από τον αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς και τον υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ κατά τις επισκέψεις τους στην Ευρώπη την προηγούμενη εβδομάδα προκάλεσε αμφιβολίες και ανησυχία σχετικά τις δεσμεύσεις περί ευρωπαϊκής ασφαλείας και τις θεμελιώδεις δημοκρατικές αρχές. Ο Μακρόν είπε ότι οι επικρίσεις και οι απειλές περί μη συνεργασίας απέναντι σε στρατιωτικό κίνδυνο είχαν την αίσθηση ενός «σοκ στο σύστημα».
Σημείο καμπής ήταν όταν ο Τραμπ αποφάσισε να παραμερίσει χρόνια αμερικανικής πολιτικής γραμμής επιλέγοντας να έχει συνομιλίες με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν με σκοπό τον τερματισμό του πολέμου Ρωσίας- Ουκρανίας. Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία και τη Ρωσία το Σάββατο σχεδόν απέκλεισε τη συμμετοχή άλλων Ευρωπαίων σε ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία.
Η Αναλένα Μπέρμποκ., υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, χαρακτήρισε την εβδομάδα «υπαρξιακή στιγμή. Είναι η στιγμή που η Ευρώπη πρέπει να ορθώσει ανάστημα».
Στο μεταξύ οι συνομιλίες για το ουκρανικό με τη συμμετοχή της ρωσικής αντιπροσωπείας θα ξεκινήσουν την Τρίτη στο Ριάντ, ανέφερε η ρωσική εφημερίδα Kommersant, επικαλούμενη πηγές που δεν κατονομάζονται.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ δήλωσε ότι μεταβαίνει στη Σαουδική Αραβία μαζί με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Μάικ Βαλτς για να έχουν συνομιλίες με Ρώσους αξιωματούχους αναφορικά με τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Στο Ριάντ μεταβαίνει και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο. Οι συνομιλίες έρχονται αφού ο Τραμπ μίλησε την περασμένη εβδομάδα τηλεφωνικώς με τον Πούτιν και διέταξε κορυφαίους αξιωματούχους να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για τον πόλεμο, τον οποίο είχε υποσχεθεί επανειλημμένα ότι θα τερματίσει στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του για την προεδρία.
Το Ριάντ, το οποίο εμπλέκεται επίσης σε συνομιλίες με την Ουάσινγκτον για το μέλλον της λωρίδας της Γάζας, έχει διαδραματίσει ρόλο σε πρώιμες επαφές ανάμεσα στην κυβέρνηση Τραμπ, η οποία ανέλαβε καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου, και τη Μόσχα, βοηθώντας να εξασφαλισθεί την περασμένη εβδομάδα μια ανταλλαγή φυλακισμένων.
Ο κορυφαίος διπλωμάτης των ΗΠΑ Ρούμπιο, ο οποίος μίλησε τηλεφωνικά το Σάββατο με τον ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, θα συναντηθεί στη Σαουδική Αραβία με ρώσους αξιωματούχους, μαζί με τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του Τραμπ Μάικ Γουόλτς και τον Γουίτκοφ, δήλωσαν στο Reuters ένας αμερικανός βουλευτής και μια πηγή. Δεν έγινε αμέσως σαφές με ποιούς θα συναντηθούν από την πλευρά της Ρωσίας.
Οι συνομιλίες αυτές θα είναι από τις πρώτες εδώ και χρόνια υψηλού επιπέδου δια ζώσης συνομιλίες ανάμεσα σε ρώσους και αμερικανούς αξιωματούχους και υποτίθεται πως θα προηγηθούν συνάντησης μεταξύ των προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
Ο Ρούμπιο δήλωσε χθες, Κυριακή, πως τις ερχόμενες εβδομάδες και ημέρες θα κριθεί αν ο Πούτιν εννοεί σοβαρά ότι θέλει ειρήνη.
Ο Ρούμπιο αναμένεται να συναντηθεί στη Σαουδική Αραβία με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών τους είναι πιθανό να βρεθεί η πρόταση του Τραμπ για επανεγκατάσταση των παλαιστίνιων κατοίκων της Γάζας σε άλλες αραβικές χώρες και για την ανοικοδόμηση της πατρίδας τους από τις ΗΠΑ.
Η πρόταση αυτή έχει εξοργίσει τον αραβικό κόσμο και έχει αυξήσει τους φόβους ανάμεσα στους Παλαιστινίους στη Γάζα ότι θα εκδιωχθούν από την παραθαλάσσια αυτή λωρίδα γης.
Η Σαουδική Αραβία, μαζί και με άλλες αραβικές χώρες, έχει απορρίψει οποιοδήποτε σχέδιο περιλαμβάνει επανεγκατάσταση των Παλαιστινίων και το Ριάντ ηγείται αραβικών προσπαθειών για τη διατύπωση μιας αντιπρότασης, που θα μπορούσε να περιλαμβάνει ένα ταμείο ανοικοδόμησης με επικεφαλής τις χώρες του Κόλπου και μια συμφωνία για τον παραμερισμό της Χαμάς.
Ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει επίσης επιμείνει ότι η Σαουδική Αραβία δεν θα εξομαλύνει τις σχέσεις με το Ισραήλ -κάτι που αποτελεί στόχο της Ουάσινγκτον- χωρίς να υπάρξει συμφωνία για μια οδό προς ένα παλαιστινιακό κράτος.
Ο Ρούμπιο επισκέφθηκε χθες, Κυριακή, το Ισραήλ και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποσχόμενος υποστήριξη προς το Ισραήλ στην περιφερειακή αντιπαράθεσή του με το Ιράν.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι ανακοίνωσε την Κυριακή το βράδυ ότι αφίχθη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για επίσημη επίσκεψη κατά τη διάρκεια της οποίας θα συζητήσει «μεγάλο ανθρωπιστικό πρόγραμμα».
«Επίσημη επίσκεψη μαζί με την πρώτη κυρία στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα», ανακοίνωσε ο κ. Ζελένσκι μέσω X, μεταφορτώνοντας βίντεο στο οποίο εικονίζονται καθώς κατεβαίνουν από αεροσκάφος.
«Η κορυφαία προτεραιότητά μας είναι να φέρουμε ακόμη περισσότερους αιχμαλώτους μας σπίτι, καθώς και επενδύσεις και οικονομική εταιρική σχέση, καθώς και μεγάλης κλίμακας ανθρωπιστικό πρόγραμμα», πρόσθεσε.
Ο κ. Ζελένσκι είχε αναγγείλει περιοδεία του στα ΗΑΕ, στην Τουρκία και στη Σαουδική Αραβία από την περασμένη εβδομάδα.
Ωστόσο σημείωσε την Παρασκευή πως δεν προγραμματίζει να έχει συνομιλίες ούτε με Ρώσους, ούτε με Αμερικανούς αξιωματούχους.
Τα ΗΑΕ έχουν διαδραματίσει επανειλημμένα σημαντικό μεσολαβητικό ρόλο στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, διευκολύνοντας ιδίως ανταλλαγές αιχμαλώτων, καθώς και τον επαναπατρισμό παιδιών από την Ουκρανία που είχαν μεταφερθεί στη Ρωσία.
Ανταλλαγές πληγμάτων μεταξύ Ρωσίας- Ουκρανίας
Μονάδες της αντιαεροπορικής άμυνας αναχαίτισαν και κατέστρεψαν 90 ουκρανικά drones κατά τη διάρκεια της νύχτας, ανακοίνωσε το πρωί το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.
Τα 38 από τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα καταρρίφθηκαν στην Αζοφική Θάλασσα, 24 στον εναέριο χώρο της περιφέρειας Κρασναντάρ και τα υπόλοιπα σε διάφορες νότιες και δυτικές περιφέρειες, καθώς και πάνω από τη χερσόνησο της Κριμαίας, διευκρίνισε το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας μέσω Telegram.
Η αντιαεροπορική άμυνας κατέρριψε επίσης κατευθυνόμενο πύραυλο πάνω από την Αζοφική Θάλασσα, πάντα σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας στη Μόσχα.
Νωρίτερα, ο περιφερειάρχης της Κρασναντάρ, ο Βενιαμίν Καντράτιεφ, έκανε λόγο για έναν τραυματία και τουλάχιστον 12 σπίτια που υπέστησαν ζημιές εξαιτίας ουκρανικής επιδρομής με drones, που χαρακτήρισε μέσω Telegram «μαζική».
Σύμφωνα με το κανάλι Shot στο Telegram, στόχος ήταν το διυλιστήριο πετρελαίου Ίλσκι και συντρίμμια μη επανδρωμένου εναέριου οχήματος προκάλεσαν πυρκαγιά στην εγκατάσταση.
Το διυλιστήριο, με δυναμικότητα 138.000 βαρελιών την ημέρα, έχει γίνει στόχος πολυάριθμων ουκρανικών επιδρομών αφότου το Κίεβο κλιμάκωσε τις επιθέσεις αυτής της φύσης εναντίον ρωσικών ενεργειακών υποδομών το 2023.
Μονάδες της αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας επιχειρούσαν να αποκρούσουν επιδρομή της Ρωσίας με drones στην πρωτεύουσα Κίεβο, ανακοίνωσε ο επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησής της μέσω Telegram τις πρώτες πρωινές ώρες.
«Παρακαλούμε, μείνετε ασφαλείς», πρόσθεσε ο Τιμούρ Τκατσένκο απευθυνόμενος στους κατοίκους.
Με πληροφορίες από Associated Press, ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters