Η Αίγυπτος και η Ελλάδα υπέγραψαν συμφωνία την Πέμπτη για την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών, δήλωσε ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών, Σαμέχ Σούκρι, σε συνέντευξη Τύπου με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια.
Ο κ. Δένδιας χαρακτήρισε ιστορική τη σημερινή ημέρα: «Η σημερινή μας συμφωνία επιβεβαιώνει και κατοχυρώνει το δικαίωμα και την επήρεια των νησιών μας σε υφαλοκρηπίδα και σε Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη» τόνισε ο κ. Δένδιας και έστειλε το μήνυμα ότι από σήμερα οι σχέσεις της Ελλάδας και της Αιγύπτου περνούν σε μια νέα φάση στενότερων επαφών.
«Η συμφωνία αυτή επιτρέπει και στις δύο χώρες να προχωρήσουν στη μεγιστοποίηση της αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων στην αποκλειστική οικονομική ζώνη, ιδιαίτερα των ελπιδοφόρων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου», είπε ο ΥΠΕΞ της Αιγύπτου.
Όπως έγινε γνωστό, η οριοθέτηση είναι τμηματική. Στη δημοσιότητα έχει κυκλοφορήσει ο σχετικός χάρτης:
Αναδεικνύοντας τη σημασία της συμφωνίας, ο κ. Δένδιας τη χαρακτήρισε υποδειγματική και σημαντική για ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και αμοιβαία επωφελής, αλλά κυρίως δίκαιη. Περαιτέρω υπογράμμισε πως η συμφωνία έχει συναφθεί στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και πως σέβεται τις πρόνοιες του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας. «Σέβεται επίσης τις σχέσεις καλής γειτονίας. Συμβάλλει στη σταθερότητα και στην ασφάλεια στην περιοχή μας. Επιλύει μια χρονίζουσα εκκρεμότητα. Είναι μια συμφωνία μεταξύ δύο φιλικών, γειτονικών χωρών που σέβονται την ιστορία τους» πρόσθεσε.
Επισήμανε πως η συμφωνία Ελλάδας και Αιγύπτου είναι το απολύτως αντίθετο του παράνομου, άκυρου και νομικά ανυπόστατου μνημονίου κατανόησης μεταξύ της Τουρκίας και της Τρίπολης και διαμήνυσε ότι μετά την υπογραφή της συμφωνίας, το ανύπαρκτο μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης έχει καταλήξει εκεί όπου ανήκει από την πρώτη στιγμή, στον κάλαθο των αχρήστων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου για την ΑΟΖ. Οι πρώτες εκτιμήσεις
Επίσης, διαμήνυσε την αποφασιστικότητα της Ελλάδας να συνεχίζει να κινείται με την ίδια αποφασιστικότητα, με στόχο τις οριοθετήσεις και με τις υπόλοιπες συνορεύουσες χώρες, στο πλαίσιο όμως πάντοτε του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Ειδικότερα, τόνισε πως η Ελλάδα καλεί όποια άλλη χώρα της περιοχής το επιθυμεί να ακολουθήσει το παράδειγμα της σημερινής συμφωνίας και της αντίστοιχης με την Ιταλία.
Τμηματική οριοθέτηση
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η παρούσα οριοθέτηση είναι τμηματική, δηλαδή αποτελεί τμήμα συνολικής μεταγενέστερης οριοθέτησης μεταξύ των δύο χωρών, και η συμφωνία αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική διευθέτησης διμερών εκκρεμοτήτων, οικοδόμησης συμμαχιών με τρίτους με τρόπο που προωθεί τα εθνικά συμφέροντα, στη βάση του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου. Όπως τονίζουν, είναι μια ισορροπημένη συμφωνία, απολύτως σύμφωνη με το δίκαιο της θάλασσας όπως έχει εφαρμοσθεί σε πρακτική και σε νομολογία και «Επιβεβαιώνεται πανηγυρικά η πάγια θέση μας ότι τα νησιά έχουν κυριαρχικά δικαιώματα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ».
Με τη συμφωνία, όπως αναφέρουν οι εν λόγω πηγές, κατοχυρώνεται η επήρεια των νησιών μας σε θαλάσσιες ζώνες. Στις διαπραγματεύσεις βασικά κριτήρια αποτέλεσαν οι πρόνοιες του Δικαίου της Θάλασσας και κυρίως το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες.
«Το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση είναι πως η Ελλάδα δεν κάνει παράνομες συμφωνίες, ούτε εξαναγκάζει άλλες χώρες σε λεόντειες συμφωνίες. Διαπραγματεύεται και προβαίνει σε οριοθετήσεις με βάση το δίκαιο της θάλασσας και η ορθότητα της πολιτικής μας έναντι παράνομων ενεργειών, όπως το τουρκολιβυκό μνημόνιο, αποδεικνύεται από το ότι το Κάιρο οριοθέτησε με την Ελλάδα, παρά τις μάταιες προσπάθειες της Τουρκίας να πλειοδοτήσει προσφέροντας στην Αίγυπτο μεγαλύτερη ΑΟΖ» τονίζουν σχετικά, κάνοντας λόγο για μια «μεγάλη εθνική επιτυχία», χάρη στην οποία η χώρα μας «αυξάνει σημαντικά το κυριαρχικό της αποτύπωμα και κατοχυρώνει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και τη δικαιοδοσία της».
«Ενταφιασμός» του τουρκολιβυκού συμφώνου
Με τη συμφωνία αυτή, συνεχίζουν οι εν λόγω πηγές, η Ελλάδα δημιουργεί στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου ένα κεκτημένο που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν και δρέπει τους καρπούς (στην πράξη και όχι στα λόγια) μιας πολιτικής αρχών που στηρίζεται στη συνεργασία και το Διεθνές Δίκαιο. «Είναι μία συμφωνία μεταξύ χωρών που δεν αμφισβητούν η μία τα δικαιώματα της άλλης, δεν εκβιάζουν, δεν απειλούν» συμπληρώνεται σχετικά, ενώ τονίζεται πως «ενταφιάζει το τουρκολιβυκό σύμφωνο».
Η συμφωνία συνομολογήθηκε με το Κάιρο μετά από 13 γύρους διαπραγματεύσεων και 15 χρόνια μετά την έναρξη τους καθώς και 8 μήνες μετά τη συμφωνία Άγκυρας-Τρίπολης. «Η Λιβύη πλέον βρίσκεται μεταξύ δύο απολύτως νόμιμων οριοθετήσεων (Ελλάδα-Ιταλία και Ελλάδα-Αίγυπτος). Η κυβέρνηση της Λιβύης δεν έχει καμία απολύτως νόμιμη βάση να απορρίπτει την συζήτηση με την Ελλάδα για να ολοκληρωθεί με νόμιμο τρόπο η οριοθετηση μεταξύ μας ΑΟΖ στην περιοχή νοτίως της Κρήτης. Η οριοθέτηση αυτή είναι η μόνη νόμιμη και εξυπηρετεί το συμφέρον αμφοτέρων των χωρών μας» αναφέρουν οι εν λόγω διπλωματικές πηγές, που προσθέτουν πως «ευχόμαστε η Τουρκία και η Λιβύη αντιληφθούν και να εναρμονιστούν με αυτή την πραγματικότητα ώστε να καταστεί δυνατή η διευθέτηση όλων των συναφών εκκρεμοτήτων» και πως, με αυτόν τον τρόπο «αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά η παράνομη απόπειρα της Τουρκίας να οριοθετήσει ΑΟΖ απευθείας με την Αίγυπτο παραβιάζοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες».
Ο κ. Δένδιας είχε επισκεφτεί το Κάιρο και τον περασμένο Ιούνιο και είχε διαδοχικές συναντήσεις τόσο με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, όσο και με τον υπουργό Εξωτερικών, Σαμέχ Σούκρι. Είχε τότε δηλώσει ότι «ξαναπιάσαμε το νήμα της διαπραγμάτευσης για τη συμφωνία των οικονομικών ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου».
Η υπογραφή της συμφωνίας με την Αίγυπτο, ακολουθεί την αντίστοιχη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, η οποία υπεγράφη στις 9 Ιουνίου, από τον κ. Δένδια και τον Ιταλό ομόλογό του, Λουΐτζι ντι Μάιο.
Όπως είχε τονίσει τότε ο Ελληνας υπουργός, η συμφωνία επιβεβαιώνει το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες και, παράλληλα, κατοχυρώνει τα συμφέροντα των Ελλήνων αλιέων. Η προηγούμενη αντίστοιχη συμφωνία χρονολογείται το 1977 και ήταν πάλι με την Ιταλία.
Σκοπός της ελληνικής πλευράς είναι να ακυρωθεί στην πράξη η συμφωνία της Τουρκίας με τον Φαγέζ αλ Σαράτζ, επικεφαλής της κυβέρνησης της Τρίπολης στη Λιβύη, όπως και όλες οι μονομερείς καταθέσεις συντεταγμένων.