Ελλάδα-Τουρκία: Σκακιστές και ταβλαδόροι

Και όμως πρέπει να βλέπουμε και τα θετικά στη διαχείριση της εξωτερικής μας πολιτικής.
Photos by Jay Bee via Getty Images

Οι περισσότεροι Έλληνες έχουμε την τάση, γενικά, αφενός μεν να υπερβάλλουμε πάνω σε διάφορα αρνητικά πολιτικά δεδομένα, αφετέρου δε να υποβαθμίζουμε ή να «αγνοούμε» κάποια θετικά, προκειμένου να διαφυλάξουμε την εικόνα μιζέριας που φαίνεται πως μας αρέσει περισσότερο για τη χώρα μας και τον Ελληνισμό.

Τη σκέψη αυτή έφερα στο νου παρακολουθώντας τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις σε Ελλάδα, Τουρκία και διεθνές επίπεδο:

(1) Η επίσημη πρόσκληση του Αμερικανού προέδρου Τζό Μπάιντεν στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη - η πρώτη επίσημη επίσκεψη Προέδρου Κυπριακής Δημοκρατίας στον Λευκό Οίκο μετά από 26 χρόνια και μάλιστα σε μία περίοδο που παραμένουν ανοικτά αιματηρά πολεμικά μέτωπα στην Μέση Ανατολή. Πολλοί, μεταξύ τους και τουρκικά φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, έσπευσαν να χαρακτηρίσουν την πρόσκληση «προεκλογική» για να επηρεαστούν οι Ελληνικής καταγωγής ή ευαισθησίας Αμερικανοί ψηφοφόροι.

Την ψυχρή βέβαια ανάλυση που πλησιάζει πάρα πολύ στην πραγματικότητα έκανε μια παλιά «καραβάνα» της τουρκικής διπλωματίας, ο Ναμίκ Ταν, βουλευτής και τομεάρχης εξωτερικής πολιτικής της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα - CHP), ο οποίος σε ανάρτηση του στο Χ χαρακτηρίζει την επίσκεψη Χριστοδουλίδη στην Αμερική σαν «ντροπιαστική ήττα της τουρκικής διπλωματίας». Ο Τούρκος διπλωμάτης σημειώνει ότι «Η προθυμία της Τουρκίας να λειτουργήσει ως προστάτης της Χαμάς και εκπρόσωπος της Χεζμπολάχ παρέχει στην Ελλάδα και στην Κυπριακή Δημοκρατία (στην ανάρτηση του την αναφέρει σαν «ΕΔΝΚ» - Ελληνική Διοίκηση Νοτίου Κύπρου - επειδή η Τουρκία, μόνη μεταξύ εκατοντάδων χωρών του κόσμου, από το 1974 και μετά δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία) ευκαιρίες που αναζητούσαν, και αναγκάζει τις ΗΠΑ και την ΕΕ να επανεξετάσουν τις πολιτικές τους στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Αμερική υπέγραψε πρόσφατα με την Κυπριακή Δημοκρατία διμερείς συμφωνίες αμυντικής συνεργασίας και στρατηγικού διαλόγου. Κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης, η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να ανακηρυχθεί από τον Μπάιντεν «σημαντικός μη ΝΑΤΟϊκός σύμμαχος» (MNNA) των ΗΠΑ. Οι προετοιμασίες για το σκοπό αυτό έχουν ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό. Το καθεστώς MNNA που χορηγείται σε 20 χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ και της Αιγύπτου, θα παράσχει στην Κυπριακή Δημοκρατία, ασύμμετρα πλεονεκτήματα ασφαλείας και πολιτικές, οικονομικές και στρατιωτικές ευκαιρίες. Τόσο αυτή η συνάντηση με την Κυπριακή Δημοκρατία μετά από 26 χρόνια, όσο και η παραχώρηση του καθεστώτος MNNA στην Κυπριακή Δημοκρατία είναι μια πλήρης ήττα για την τουρκική διπλωματία. Σύμφωνα με τα λόγια του αείμνηστου Τουράν Γκιουνές (διετέλεσε υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας επί πρωθυπουργίας Μπουλέντ Ετσεβίτ κατά τη διάρκεια της Τουρκικής Εισβολής στην Κύπρο το 1974), «Όταν ο κόσμος παίζει σκάκι και εμείς τάβλι, είναι απολύτως φυσικό το αναπόφευκτο τέλος να είναι μια τέτοια ντροπιαστική εικόνα ήττας».

(2) Η ρητή αναφορά του Αμερικανού προέδρου για «διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία» στην Κύπρο σε πλήρη εναρμόνιση με την Ελληνική, Κυπριακή και Κοινοτική πολιτική (που προσθέτει την έννοια του Κοινοτικού κεκτημένου), σε αντίθεση με την λύση δύο κρατών στην οποία επιμένει ακόμα ο Ερντογάν (και το ανδρείκελο του ο Τατάρ), βάζει ταφόπετρα στις νεο-οθωμανικές φαντασιώσεις της τουρκικής πλευράς. Φυσικά και η «διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία» όπως την οραματίζονται οι Βρετανοί από το 1954 είναι μια εντελώς απαράδεκτη κατεύθυνση λύσης του Κυπριακού που θα πρέπει να μεταμορφωθεί ριζικά, αλλά είναι πολύ σημαντικό, η πανίσχυρη αμερικανική διπλωματία να ενταφιαζει ρητά την λύση των δύο κρατών που με λύσσα προσπαθούν να επιβάλλουν οι Τούρκοι.

(3) Στην Τουρκία, ο Ρ. Τ. Ερντογάν έβαλε το ακραίο, φασιστικό δεκανίκι του στην εξουσία (Ντεβλέτ Μπαχτσελή) να προσποιηθεί «άνοιγμα προς στους Κούρδους» με το καρότο «του Σιωνιστικού Ισραήλ, τους υπηρέτες του ιμπεριαλισμού και τα εργαλεία των εχθρών της Τουρκίας» και την ελπίδα να πετύχει κάτι περισσότερο, με δεδομένα: (α) την άρνηση του Μπάσαρ Αλ Άσαντ να συζητήσει μαζί του πριν αποσυρθούν όλα τα στρατεύματα κατοχής από την Συρία, (β) την καθημερινή αιματοχυσία στο Ιράκ και την Συρία τούρκων στρατιωτικών, (γ) τα επαναλαμβανόμενα σαμποτάζ του ΡΚΚ μέσα στην Τουρκία που εξευτελίζουν και κλονίζουν το τουρκικό κράτος χωρίς να υπολογίζεται το τεράστιο οικονομικό κόστος για την τουρκική οικονομία και τέλος (δ) την επερχόμενη πλέον, σχεδόν βέβαιη, δημιουργία Κουρδικού κράτους που ενσαρκώνει τον χειρότερο εφιάλτη της Τουρκίας εδώ και πολλές δεκαετίες.

(4) Η εσπευσμένη επιστροφή του Ρ. Τ. Ερντογάν από τη Σύνοδο Κορυφής των BRICS, μετά την ψυχρολουσία της φημολογούμενης Ινδικής άρνησης απέναντι σε μια (πιθανή) συμμετοχή της Τουρκίας στον οργανισμό και η σύγκληση έκτακτου Συμβουλίου Ασφαλείας μετά την βομβιστική επίθεση στις εγκαταστάσεις της Αεροδιαστημικής Βιομηχανίας της Τουρκίας (TUSAŞ), ανήμερα της πρώτης άδειας, μετά από 43 μήνες, για επίσκεψη στον απομονωμένο στο Ιμραλί ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτσαλάν (23/10/2024), ανέδειξε τον πανικό που επικρατεί για το Κουρδικό πρόβλημα στην Τουρκία.

(5) Είχε προηγηθεί (26/9/2024) η εσπευσμένη επιστροφή του Ρ.Τ. Ερντογάν από τη Νέα Υόρκη στην Τουρκία με ακύρωση της συμμετοχής του στο δείπνο που παρέθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προς τιμήν των ηγετών που συμμετείχαν στην 79η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, επειδή το τουρκικό προξενείο της Νέας Υόρκης έλαβε την πληροφορία ότι Αμερικανοί εισαγγελείς θα προχωρούσαν σε ανακοίνωση που αφορούσε το δήμαρχο της Νέας Υόρκης Έρικ Άνταμς και την ανάμειξη της Τουρκίας στον χρηματισμό του.

(6) Η τελευταία (30/10/2024) Έκθεση της Κομισιόν για τις σχέσεις Ευρωπαϊκές Ένωσης - Τουρκίας συστήνει να αποφεύγονται οι διάφορες απειλές (εννοώντας της Τουρκίας) και επισημαίνει ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις Ε.Ε. - Τουρκίας βρίσκονται σε αδιέξοδο. Η μόνη... «πρόοδος» που σημειώθηκε αφορούσε την αντικατάσταση της λέξης «επιδείνωση» της περσινής έκθεσης με τις λέξεις «καμιά πρόοδος» της φετινής έκθεσης. Το Τουρκικό βέβαια Υπουργείο Εξωτερικών ισχυρίζεται ότι «Η έκθεση αντανακλά τις μη ρεαλιστικές, παράνομες και μαξιμαλιστικές απόψεις της Ελλάδας και της ελληνοκυπριακής πλευράς, ενώ αγνοεί πλήρως τις νόμιμες ανησυχίες και τις δικαιολογημένες πολιτικές τόσο της Τουρκίας όσο και της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου. Επιθυμούμε να υπογραμμίσουμε ότι το σχήμα για τη διευθέτηση του Κυπριακού ζητήματος περιλαμβάνει αποκλειστικά τις δύο πλευρές στο νησί, τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις και τα Ηνωμένα Έθνη. Οποιαδήποτε μελλοντική διευθέτηση πρέπει να επιτευχθεί μέσω της συμφωνίας των δύο πλευρών στο νησί» προσθέτοντας ότι οι Βρυξέλλες δεν έχουν λόγο στη διαδικασία επίλυσης του προβλήματος με τον επιπλέον ισχυρισμό πως «η ΕΕ δεν έχει την εξουσία ή τη δικαιοδοσία να αποφασίζει για τα σύνορα τρίτων χωρών»! Οι αδιέξοδες νεο-οθωμανικές φαντασιώσεις, ξεπερασμένες εδώ και 20 ολόκληρα χρόνια, από την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε. της οποίας αποτελεί αναπόσπαστο μέλος…

(7) Στις 30 Οκτωβρίου 2024 λίγα μόλις εικοσιτετράωρα πριν από την κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση της Αμερικής, ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής Μάικ Πομπέο, πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, πραγματοποίησε επίσκεψη - αστραπή στην Ελλάδα και είχε συνάντηση με τον Έλληνα Πρωθυπουργό. Σύμφωνα με τον ίδιο τον Ντόναλτ Τράμπ, ο Μάικ Πομπέο αποτελεί ένα από τα φαβορί για τη θέση του υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ, σε περίπτωση εκλογής του. Η εντυπωσιακή άνεση επαφής ενός Έλληνα πρωθυπουργού με τα «κέντρα εξουσίας» των δύο μεγάλων κομμάτων της Αμερικής που εναλλάσσονται στην εξουσία, όπως ακριβώς και των Ευρωπαϊκών «κέντρων εξουσίας», σίγουρα αποτελεί ένα καθόλου συνηθισμένο φαινόμενο.

Συμπεράσματα: Είτε συμπαθούμε είτε αντιπαθούμε τον σημερινό Έλληνα πρωθυπουργό, οφείλουμε να δεχτούμε πως ναι μεν στον τομέα εσωτερικής πολιτικής βαρύνεται με πολύ σοβαρά λάθη (με κορυφαίο τις υποκλοπές), στον τομέα της εξωτερικής όμως πολιτικής δεν έχει κάνει ακόμα τα τερατώδη σφάλματα των προηγουμένων (Τσίπρας - Σουσλώφ - έκτρωμα Πρεσπών). Προσωπικά δεν πιστεύω πως θα τα κάνει και στο μέλλον γιατί αφού κατάφερε τον (κατά τον πρώην πρόεδρο της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιντνστνάρογλου) «Απατεώνα Δικτάτορα» της Τουρκίας, να μετακινηθεί από το «Μητσοτάκης γιοκ» στο «Φίλε μου Κυριάκο» (όπως ακριβώς έκανε ο Ερντογάν και για άλλους ξένους ηγέτες που τον στρίμωξαν όπως ο Αλ Σίσι, ο Άσσαντ και τόσοι άλλοι), αφού κατάφερε να δρομολογήσει «ήρεμα νερά» στο Αιγαίο χωρίς καμιά υπογραφή σε κάποιο τερατώδες λάθος και δεδομένου ότι αποδεδειγμένα διαθέτει πολιτική επιρροή ίση η και μεγαλύτερη από εκείνη του (κατά Ναμίκ Ταν) «ταβλαδόρου Ερντογάν», δεν έχει κανένα φανερό λόγο να το κάνει.

Η ηλικία του, η υστεροφημία του και το παράδειγμα Τσίπρα - Σουσλώφ για το τι τον περιμένει αν επιχειρήσει να κάνει χάριν των συμμάχων «Πρέσπες του Αιγαίου», μάλλον αποτελούν επαρκή αποτρεπτικά στοιχεία.

Όλα αυτά βέβαια, δεν πρέπει να εμποδίζουν καθόλου μα καθόλου την άμεση και σκληρή κριτική στο παραμικρό «στραβοπάτημα» - όπως π.χ. σε όσα ειπώθηκαν από επίσημα χείλη στο 9ο Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών τον Απρίλιο του 2024 (σχετικό: Με αυτά τα μυαλά καληνύχτα σας)…

* Λεωνίδας Κουμάκης: Νομικός, Συγγραφέας, Αρθρογράφος-Αναλυτής, μέλος του International Hellenic Association. Το αυτοβιογραφικό, διαχρονικό βιβλίο του «Το Θαύμα-Μια πραγματική ιστορία», το οποίο αναφέρεται στην μεθοδική εξολόθρευση του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης από το τουρκικό κράτος υπάρχει εντελώς δωρεάν στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΙΗΑ, τόσο στην Ελληνική όσο και στην Αγγλική γλώσσα. Στις 29/1/2024 προστέθηκε στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΙΗΑ και το βιβλίο «ΕΡΝΤΟΓΑΝΙΣΤΑΝ» του συγγραφέα, το οποίο βοηθάει στην καλύτερη κατανόηση της σημερινής Τουρκίας και το οποίο είναι επίσης διαθέσιμο εντελώς δωρεάν.

Δημοφιλή