Όσο περισσότερο διδάσκω τόσο περισσότερο πείθομαι πως ο απώτερος σκοπός της εκπαίδευσης είναι η ελευθερία. Η εκπαίδευση χρειάζεται να σπάει τα δεσμά της εκάστοτε κοινωνικής περιόδου και των αντίστοιχων περιορισμών που επιβάλει και να αιωρείται πάνω και πέρα από αυτήν. Αν θέλει να μεταμορφώσει τον άνθρωπο, αν θέλει να τον κάνει κοινωνό της υψηλότερης εκδοχής του εαυτού του και της πιο συνετής του ταυτότητας ως πολίτη.
Η εκπαίδευση έχει μαγικές ιδιότητες, μπορεί να σε μεταμορφώσει καθολικά και μπορεί να σε κάνει να δεις τη μεγάλη εικόνα της ζωής, των προβλημάτων της, της κοινωνίας, της πολιτικής, της οικονομίας. Δεν είναι πολυτέλεια, ούτε χάσιμο χρόνου όπως ισχυρίζονται οι κυνικοί. Είναι ταξίδι συναισθημάτων, αξιών, σκέψεων, εκφράσεων, θεωριών, ιστορίας. Η εκπαίδευση είναι πηγή και παράλληλα θησαυρός κρυμμένος κάτω από στοίβες βιβλίων, ατέλειωτες ώρες μαθημάτων, εξετάσεων, φροντιστηρίων κάτω από αμέτρητες ώρες πνευματικής προσπάθειας και αναμέτρησης με την προσωπική σου αυτοπειθαρχία.
Η εκπαίδευση είναι επίπονη διαδικασία. Και από την πλευρά του μαθητή και από την πλευρά του διδάσκοντα. Απαιτεί αγάπη, όπως τόσες φορές είχε πει ο μεγάλος δάσκαλος Χρίστος Τσολάκης, χρειάζεται χρόνο και χρειάζεται αφοσίωση, και από τις δύο πλευρές, και πιο πολύ απ’ όλα, χρειάζεται ελευθερία.
Ναι, ελευθερία. Ελευθερία να επιλέγεις αυτό που θέλεις να σπουδάσεις, ελευθερία να πειραματίζεσαι με όλα όσα θέλεις να μάθεις, ελευθερία να αλλάζεις τρόπο σκέψης και να επιλέγεις ξανά και ξανά κάτι που είναι πιο κοντά στα δικά σου θέλω. Πολλοί υποστηρίζουν σήμερα πως η ευκολία και η ταχύτητα της τεχνολογίας μετατρέπει τους μαθητές σε νωθρούς αποδέκτες και αφαιρεί από τη μόρφωση τον κόπο και την προσπάθεια με την οποία ήταν συνυφασμένη χρόνια τώρα.
H μόρφωση δεν είχε ποτέ ανάγκη την αυστηρότητα και την τιμωρία, τη δυσκολία και το στένεμα του μυαλού και της ψυχής. Η αληθινή εκπαίδευση σε όλο το φάσμα των γνωστικών αντικειμένων που μπορώ να φανταστώ ανθίζει στην ελευθερία, στην ανοιχτή σκέψη και στην συγκίνηση που μπορεί να προκαλέσει με όλα όσα κουβαλάει στη θεωρία και στην πράξη της.
Η εκπαίδευση στην ελληνική κοινωνία χρειάζεται να κάνει γενναία στροφή και να κοιτάξει κατάματα τον άνθρωπο, από το νηπιαγωγείο μέχρι το Πανεπιστήμιο και να αναρωτηθεί πως μπορεί να καλλιεργήσει το φως που κρύβει μέσα του ο κάθε μικρός και μεγάλος μαθητής και πως αυτό το φως μπορεί να γίνει πυρκαγιά και να πυροδοτήσει μια κοινωνία πιο ώριμων και κυρίως πιο ευτυχισμένων ανθρώπων.