Με αναφορά στο «χωρίς εμάς τι θα φας;» των αγροτικών κινητοποιήσεων άρχισε την ομιλία του την Τετάρτη ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ), Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, κατά την εναρκτήρια εκδήλωση για τα 100 χρόνια του Συνδέσμου, θέτοντας ως αντίστοιχο ερώτημα/ σλόγκαν- αναφερόμενος στον εξορυκτικό κλάδο και τη σημασία των ορυκτών σε κάθε μορφή δραστηριότητας και κάθε πτυχή της καθημερινής ζωής- «χωρίς εμάς, πώς θα φας;».
Με το 2024 να έχει οριστεί ως Έτος Ορυκτών Πόρων, ο κ. Γιαζιτζόγλου εξέφρασε βεβαιότητα ως προς το ότι οι ορυκτοί πόροι, πέρα από τον ρόλο που έπαιξαν μέχρι «χθες», έχουν πάρα πολύ σημαντικό ρόλο να παίξουν από εδώ και πέρα: «Είμαστε σε ένα σταυροδρόμι. Είναι σαφές ότι το περιβάλλον δεν θα συγχωρήσει άλλες αστοχίες στην ανθρωπότητα. Αν δεν αλλάξουμε άμεσα παραγωγικό, καταναλωτικό και τεχνολογικό μοντέλο, κάποια από τις κοντινά επόμενες γενιές δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει. Και από την άλλη πρέπει να πείσουμε κοινωνίες που εντός ή εκτός εισαγωγικών έχουν καλομάθει ότι πρέπει κάποιες από τις απολαύσεις που θεωρούμε δεδομένες να τις στερηθούν» είπε χαρακτηριστικά.
Όπως είπε ο πρόεδρος του ΣΜΕ, η εξόρυξη κατηγορείται ως ένας υπαίτιος, ίσως και σημαντικός, της περιβαλλοντικής καταστροφής: «Μεγαλύτερο ψέμα από αυτό δεν υπάρχει. Στους στερεούς ρύπους, πρωταθλητής είναι η καταναλωτική μας μανία, και η εξόρυξη συνεισφέρει κάτω από 1%. Στους υγρούς ρύπους, τα καταφέρνουνε πολύ καλά με τα αστικά λύματα και με την αγροτική παραγωγή, η εξόρυξη είναι ίσως κοντά στο 1%. Και στους αέριους ρύπους που σήμερα είναι αυτό που όλοι συζητάμε, με πρωταθλητή την ενέργεια και δευτεραθλητή τις μεταφορές,, εμείς είμαστε κάπου ανάμεσα στο 2% και στο 3%. Άρα νομίζω είναι λίγο άδικο να θεωρούμαστε εμείς ως εξόρυξη η αιτία του κακού για την περιβαλλοντική καταστροφή. Δεχόμαστε το κομμάτι που μας ανήκει αλλά θα θέλαμε να αποδίδονται τα του Καίσαρος τω Καίσαρι» σχολίασε. «Είναι
υποκριτικό να ταξιδεύουμε με το υπερμέγεθες αυτοκίνητό μας το οποίο
διαθέτει έναν κινητήρα που ποτέ δεν θα τον αξιοποιήσουμε και από την
άλλη να διαμαρτυρόμαστε για ένα σκαπτικό μηχάνημα που είτε μας αρέσει
είτε όχι έχει βελτιστοποιηθεί, για λόγους κόστους, πριν τεθεί το θέμα της
περιβαλλοντικής επίπτωσης» ανέφερε σχετικά.
To αυστηρότερο πλαίσιο στον κόσμο
Όσον αφορά στην εξορυκτική δραστηριότητα στην Ευρώπη- όπου υπάρχει το αυστηρότερο νομικό πλαίσιο για τις εξορύξεις σε ό,τι αφορά στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις - ανέφερε πως τα τελευταία 30 χρόνια το τονάζ των ορυκτών στην Ευρώπη έχει μειωθεί κατά περίπου 35%, προσθέτοντας πως «είναι επικίνδυνη διαστροφή της πραγματικότητας να λέμε ότι προστατεύουμε το περιβάλλον διώχνοντας μια εξορυκτική δραστηριότητα από το ευρωπαϊκό έδαφος και στέλνοντάς την να γίνει κάπου εκτός Ευρώπης. Αν κλείσουμε αύριο όλα τα λατομεία στην Ελλάδα, και εισάγουμε τους 40 εκατομμύρια τόνους αδρανών υλικών που θέλουμε κάθε χρόνο από μια οποιαδήποτε γειτονική χώρα, θα αυξήσουμε τις εκπομπές ρύπων επί δύο σε σχέση με τις εκπομπές ρύπων που εκπέμπουν όλα τα οχήματα στη χώρα μας σε έναν χρόνο».
Γεωπολιτική και πρώτες ύλες
Αναφερόμενος στη γεωπολιτική διάσταση του ζητήματος, ο πρόεδρος του ΣΜΕ τόνισε πως η ανάγκη για πρώτες ύλες είναι σημαντική για λόγους γεωπολιτικής σταθερότητας και θα γίνει ακόμα πιο σημαντική αν πραγματωθούν οι προβλέψεις ειδικά για την πράσινη ανάπτυξη: «Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η απειλή εμπορικών αποκλεισμών μεταξύ Ασίας και Δύσης, η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, δείχνουν ότι δεν είμαστε με όλους τους λαούς αγαπημένοι φίλοι και ασφαλείς εμπορικοί εταίροι. Μοιραία το βάρος θα πέσει και στις πρώτες ύλες. Ο εξορυκτικός κλάδος μπορεί, στα πλαίσια των δυνατοτήτων του υπεδάφους μας, να εξασφαλίσει τα απαραίτητα ορυκτά, με δυο προϋποθέσεις. Η πρώτη είναι ότι η ανταγωνιστικότητά μας, τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων, δεν θα βάλλεται από πολιτικές οι οποίες αποφασίζονται χωρίς κανείς να βλέπει τη συνολική εικόνα. Η δεύτερη είναι ότι οι ηγεσίες θα εξηγήσουν στις κοινωνίες ότι δεν μπορεί να γίνει “ομελέτα χωρίς να σπάσουμε αυγά”».
Ως προς την Ελλάδα, είπε πως η χώρα μας «έχει κάποια γνωστά αποθέματα από κάποιες πρώτες ύλες από αυτές», προσθέτοντας πως ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη έρευνες- ενώ χαρακτήρισε ως μικρό πρώτο μεν, προς τη σωστή κατεύθυνση δε, βήμα μια σχετική πρωτοβουλία της ΕΕ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες,, σχολιάζοντας παράλληλα θετικά τη θέση της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας πως αυτό θα γίνει για όλες τις πρώτες ύλες και όχι μόνο για τις κρίσιμες.
Ως προς τα όρια όσον αφορά τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, ο κ. Γιαζιτζόγλου σχολίασε ότι «το ερώτημα είναι ποια είναι τα όρια που δικαιολογούνται από αυτό που θα πάρεις και το ποια είναι τα όρια σε όλο τον υπόλοιπο πλανήτη. Η Ευρώπη έχει τα αυστηρότερα περιβαλλοντικά όρια από όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό όσο μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε κοστολογικά, είναι μια χαρά, όταν δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε κοστολογικά, σημαίνει ότι κλείνει μια δραστηριότητα στην Ευρώπη και πάει κάπου αλλού».
«Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα» για τις δραστηριότητες στην Ελλάδα
Ωστόσο, ερωτηθείς για το αν υπάρχει περίπτωση να κλείσουν δραστηριότητες στην Ελλάδα, απάντησε αρνητικά, τονίζοντας πως αυτή τη στιγμή οι δραστηριότητες που λειτουργούν στην Ελλάδα έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα επαρκές για να συνεχίσουν να λειτουργούν στη χώρα, μα το ερώτημα είναι «πώς θα δημιουργήσουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις επόμενες δραστηριότητες». Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε πως η νυν πολιτική ηγεσία του υπουργείου έχει δώσει δείγματα γραφής πως θέλει να κάνει κάποια πράγματα στον τομέα των αδειοδοτήσεων, σχολιάζοντας παράλληλα πως «το ότι έρχεται η ΕΕ και βγάζει κανονισμό για να επιταχύνει τις διαδικασίες αδειοδότησης σημαίνει ότι το πρόβλημα είναι πανευρωπαϊκό. Είναι πρόβλημα της νομοθεσίας, του κανονιστικού πλαισίου, σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
Απασχόληση στον εξορυκτικό κλάδο: «Ο ανειδίκευτος εργάτης έχει ”πεθάνει”»
Ως προς το εργατικό δυναμικό, ο κ. Γιαζιτζόγλου είπε πως υπάρχει πολύ σοβαρό πρόβλημα, καθώς λείπει εξειδικευμένο δυναμικό: «Ο ανειδίκευτος εργάτης έχει “πεθάνει”. δεν υπάρχει πια, θέλουμε τον ειδικευμένο και εργάτη υψηλής εξειδίκευσης- απόφοιτο Λυκείου με καλές επιδόσεις, να έχει κάποιες γνώσεις Μαθηματικών, Πληροφορικής, γλωσσών και μετά μια εκπαίδευση τουλάχιστον ενός χρόνου πρακτική για να μπορέσει να χειριστεί εξοπλισμό που θυμίζει διαστημόπλοιο- αυτά θέλουν χειρισμό από ανθρώπους που έχουν skills, μας λείπει, έχουμε κάνει ανοίγματα στα υπουργεία και προσπαθούμε να βρούμε λύση».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου: Μεγάλες ελλείψεις προσωπικού στην ελληνική εξορυκτική βιομηχανία
Παρόλα αυτά επισήμανε πως σαν κλάδος η εικόνα είναι καλή και οι θέσεις εργασίας παραμένουν περίπου εκεί που ήταν, δεδομένου και ότι παραμένουν απολύτως βιώσιμες οι δραστηριότητες αυτών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. «Νέες δραστηριότητες, αν προκύψουν, προφανώς θα προκύψει και αύξηση απασχόλησης. Η ζήτηση υπάρχει, η τάση είναι αυξητική, οι πρώτες ύλες είναι εδώ, αλλά στα χέρια μας είναι να το αξιοποιήσουμε» είπε χαρακτηριστικά- με στελέχη του χώρου, σε συζητήσεις με δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, να υπογραμμίζουν τον σημαντικό ρόλο του κλάδου στην απασχόληση εργαζομένων σε καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας στην περιφέρεια και ως εκ τούτου την παραμονή πληθυσμών εκεί.
Δραστηριότητες για τα 100 χρόνια του Συνδέσμου
Τα ορυκτά είναι παντού γύρω μας και βρίσκονται στην αρχή της αλυσίδας αξίας για τα περισσότερα από τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε στη καθημερινότητά μας, ενώ η ενεργειακή μετάβαση, η μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, οι πράσινες και νέες τεχνολογίες είναι όλες δραστηριότητες εντάσεως ζήτησης ορυκτών είπε από πλευράς του ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής των 100 Χρόνων κ. Αθανάσιος Κεφάλας.
Οι μεταλλευτές της χώρας αντιλήφθηκαν νωρίς την ανάγκη συλλογικής δράσης και έτσι στις 28 Μαΐου 1924 πραγματοποιήθηκε η ιδρυτική Γενική Συνέλευση της Ενώσεως των εν Ελλάδι Μεταλλουργικών και Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων», η οποία στις 17 Οκτωβρίου 1952 μετονομάστηκε σε Σύνδεσμο Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων.
Στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από την ίδρυση του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, ο ΣΜΕ αφιερώνει το 2024 στους Ορυκτούς Πόρους και με επτά εκδηλώσεις, σε περιοχές με ισχυρή σημειολογία για τον κλάδο, θα παρουσιάσει την ιστορία του και θα συζητήσει για το αύριο στις εξής ενότητες:
Οι Ορυκτοί Πόροι Οδηγός στη Νέα Εποχή της Ευρώπης
100 Χρόνια ΣΜΕ: Φεβρουάριος 2024, Αθήνα
Η εξόρυξη είναι (και) γένους θηλυκού: Μάρτιος 2024, Αθήνα – ΕΑΓΜΕ
Γεωπολιτικές προκλήσεις και Πρώτες Ύλες: Απρίλιος 2024, Δελφοί - στο πλαίσιο του Delphi Economic Forum
Καινοτομία-Ψηφιακή μετάβαση: Ιούνιος 2024, Δράμα
Ορυκτά, πράσινη μετάβαση και κλιματική αλλαγή: Σεπτέμβριος 2024, Θεσσαλονίκη
Το Σήμερα και το Αύριο των Ορυκτών Πόρων (κεντρική εκδήλωση): Νοέμβριος 2024, Αθήνα
Γεω-Αρχαιολογία: Δεκέμβριος 2024, Λαύριο