Ενας μυστηριώδης πάνθηρας προκαλεί αναταραχή καθώς η Σλοβενία ετοιμάζεται να αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ.
Το πρόβλημα ξέσπασε λόγω αναφορών ότι η κυβέρνηση του πρωθυπουργού, Γιάνεζ Γιάνσα, σκοπεύει να δώσει μανικετόκουμπα με χαραγμένο έναν πάνθηρα πάνω τους ως δώρο σε ανώτερους Ευρωπαίους αξιωματούχους κατά την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico.
Ο Γιάνσα, ένας δεξιός λαϊκιστής που την κοινή γνώμη της χώρας, βλέπει τον πάνθηρα ως σύμβολο της Σλοβενίας. Του αρέσουν τόσο πολύ οι πάνθηρες, που κάποτε έγραψε ένα μυθιστόρημα, αναφερόμενο στο 203 π.Χ., με τίτλο «Ο Λευκός Πάνθηρας».
Αλλά υπάρχει ένα εμπόδιο.
Οι ιστορικοί λένε ότι ο «πάνθηρας της Καραντανίας» (σ.σ. ένα από τα πρώτα κρατικά μορφώματα των Σλάβων στον Ευρωπαϊκό χώρο στα μέσα του 7ου αιώνα) που προωθεί ο Γιάνσα είναι ψευδής - ένα σύμβολο που κάποιοι άρχισαν να αποδίδουν στο μικρό έθνος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης τη δεκαετία του 1980 σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουν ένα ένδοξο παρελθόν.
Επιπλέον, ο πάνθηρας έχει υιοθετηθεί από ακροδεξιές ομάδες στη Σλοβενία - και ορισμένοι Σλοβένοι το συνδέουν τώρα με την ακροδεξιά εθνικιστική ιδεολογία.
«Κατά τη διάρκεια του 7ου αιώνα, μια πολιτική ομάδα με το όνομα Καραντανία σε πηγές της εποχής εμφανίστηκε ως το πρώτο σλαβικό πριγκιπάτο της ευρύτερης περιοχής των Ανατολικών Αλπεων/Βόρειας Αδριατικής», εξηγεί ο Μίχα Κόσι, ιστορικός και ερευνητής της Σλοβενικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών.
«Δεν περιελάμβανε ποτέ την περιοχή της σημερινής Σλοβενίας, μόνο ένα μικρό μέρος στα βορειοανατολικά», τονίζει.
Ομως, η ιδέα της Καραντανίας ως προδρόμου του σημερινού σλοβενικού κράτους έχει μια ρομαντική απήχηση σε ορισμένους. Ενας «ενθουσιώδης Σλοβένος» εφηύρε ένα οικόσημο για τα μέλη της Καραντανίας πριν από τέσσερις δεκαετίες, σύμφωνα με τον Κόσι.
«Το σκιαγράφησε μόνος του - και αυτό είναι το αμφιλεγόμενο ζώο για το οποίο μιλάμε σήμερα», λέει ο ιστορικός, σημειώνοντας ότι τα οικόσημα δεν χρησιμοποιούνταν καν στην Ευρώπη όταν υπήρχε η Καραντανία.
Ακόμα και οι πολέμιοι του πάνθηρα αποδέχονται ότι το ζώο χρησιμοποιήθηκε ως σύμβολο σε μεταγενέστερους αιώνες σε ορισμένα μέρη της περιοχής, και αναγνωρίζουν ότι χρησιμοποιείται ήδη από το κεντρικό διοικητήριο του στρατού της Σλοβενίας.
Ωστόσο, η ιδέα των μανικετόκουμπων με θέμα τον πάνθηρα για τους ευρωπαίους περαστικούς κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Συμβουλίου, η οποία ξεκινά την 1η Ιουλίου, ώθησε πολλούς Σλοβένους ιστορικούς να προβάλλουν δημοσίως τις αντιρρήσεις τους.
Οι περισσότεροι Σλοβένοι «δεν ταυτίζονται με αυτό το σύμβολο και το βρίσκουν γραφικό και απαράδεκτο», τονίζει ο Κόσι.
«Με αυτό, η κυβέρνηση και οι εθνικιστικές δεξιές οργανώσεις προσπαθούν μόνο να προωθήσουν ένα φανταστικό παλιό ″ένδοξο παρελθόν″ του έθνους, το οποίο δεν υπήρχε ποτέ», προσθέτει.
Ο Πέτερ Στιχ, καθηγητής μεσαιωνικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνα, ο οποίος είναι επίσης και πρόεδρος της Σλοβενικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, χαρακτηρίζει τον πάνθηρα «έναν σύγχρονο ιστορικό μύθο της Σλοβενίας και τίποτα περισσότερο».
«Ως ιστορικός λυπάμαι που χρησιμοποιείται για επίσημους σκοπούς», αναφέρει.
Οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης έχουν επίσης εναντιωθεί στο σχέδιο αυτό με τον πάνθηρα.
Ωστόσο, ο Γιάνσα υπερασπίστηκε το σύμβολο και κατηγόρησε τους επικριτές για υπερβολική αντίδραση, επισημαίνοντας ότι ο πάνθηρας έπαιξε ρόλο κατά την προηγούμενη θητεία της χώρας στο τιμόνι του Συμβουλίου, όταν ο ίδιος και πάλι ο ίδιος πρωθυπουργός. «Ο πάνθηρας της Καραντανίας βρισκόταν στις καρφίτσες της σλοβενικής προεδρίας της ΕΕ το 2008», ανέφερε στο Twitter. Φωτογραφίες από εκδηλώσεις της προεδρίας του 2008 δείχνουν ότι ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες φορούσαν καρφίτσες με θέμα τον πάνθηρα εκείνη την εποχή.
Σε ένα άλλο tweet, ο πρωθυπουργός - ο οποίος έχει επικρίνει έντονα μερικούς δημοσιογράφους και μέσα ενημέρωσης - δημοσίευσε ένα βίντεο με έναν μαύρο πάνθηρα και έκανε tag έναν ανεξάρτητο τηλεοπτικό σταθμό.
Η διπλωματική αποστολή της Σλοβενίας στην ΕΕ αρνήθηκε να επιβεβαιώσει εάν η χώρα σχεδιάζει να δώσει μανικετόκουμπα με θέμα τον πάνθηρα στο πλαίσιο της προεδρίας της.
«Οι διαδικασίες σύναψης συμβάσεων σχετικά με τα δώρα της Σλοβενικής Προεδρίας του Συμβουλίου συνεχίζονται ακόμη», δήλωσε ένας εκπρόσωπος. «Τα επιλεγμένα δώρα θα παρουσιαστούν στο κοινό στις αρχές Ιουνίου», διευκρίνισε.
Πηγή: Politico