Η Κυπριακή Δημοκρατία παρακολουθεί τις δραστηριότητες του τουρκικού γεωτρυπάνου «Φατίχ» (Πορθητής» σε συνεργασία με άλλα κράτη, δήλωσε τη Δευτέρα ο Κύπριος ΥΠΕΞ, Νίκος Χριστοδουλίδης, ενημερώνοντας επίσης ότι το Σάββατο συγκαλείται από τον πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με το ΚΥΠΕ, ο Κύπριος ΥΠΕΞ είπε πως ενημέρωσε το υπουργικό συμβούλιο ότι το Σάββατο 4 Μαΐου κατατέθηκαν στον Γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών οι γεωγραφικές συντεταγμένες του ορίου της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στη βάση της μέσης γραμμής μεταξύ της κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκίας. Οπως είπε, θα γίνει και η σχετική δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας.
Παράλληλα, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, μιλώντας στον News 24/7 στους 88,6, εμφανίστηκε καθησυχαστικός ως προς τις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, λέγοντας πως η Τουρκία προσπαθεί να αντιδράσει στην πρόοδο που υπάρχει στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά αποτυγχάνει, διότι εισπράττει την καταδίκη σύσσωμης της Διεθνούς Κοινότητας.
Ερωτηθείς για τα τουρκικά πλοία που βρίσκονται εντός της κυπριακής ΑΟΖ ο κ.Κατρούγκαλος είπε πως αυτό που κάνουν είναι προβολή σημαίας και δημιουργία αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Δεν πρόκειται για παρουσία ουσίας, αφού δεν διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία για πραγματικές εξορύξεις στην περιοχή» είπε.
Από πλευράς της η Μάγια Κοτσίγιανιτς, εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικής πολιτικής, επανέλαβε την «ξεκάθαρη» θέση της ΕΕ εναντίον των προθέσεων της Τουρκίας να πραγματοποιήσει γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι οι διπλωματικές επαφές με αυτόν το στόχο θα συνεχιστούν. «Έχουμε μια ξεκάθαρη τοποθέτηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2018, οπότε καταδικάσαμε σαφώς τις συνεχιζόμενες παράνομες πράξεις της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο. Αυτό το Σαββατοκυριάκο εκφράσαμε σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις προθέσεις της Τουρκίας να πραγματοποίησει γεωτρήσεις στην τουρκική ΑΟΖ», είπε η Μ. Κοτσίγιανιτς, καλώντας την Τουρκία να «δείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απόσχει από κάθε παράνομη ενέργεια».
Κληθείσα να δώσει διευκρινίσεις σχετικά με το ποια θα ήταν η «κατάλληλη απάντηση» της ΕΕ με την οποία προειδοποίησε την Τουρκία στην πρόσφατη δήλωσή της η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Φεντερίκα Μογκερίνι, η εκπρόσωπος αρνήθηκε να προβεί σε «εικασίες» καθώς, όπως είπε, στόχος της ΕΕ είναι να αποτραπούν οι εν λόγω ενέργειες ενώ σημείωσε ότι οι «διπλωματικές επαφές θα συνεχιστούν».
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κάλεσε από πλευράς του την Τουρκία να ακυρώσει την απόφασή της για πραγματοποίηση γεωτρήσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ, με τη Μόργκαν Ορτέιγκους, εκπρόσωπο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, να χαρακτηρίζει τις τουρκικές δραστηριότητες «πολύ προκλητικό βήμα». Σε ανάλογη παρέμβαση, ο πρέσβης του Ισραήλ στην Κύπρο διαμήνυσε μέσω Twitter ότι η χώρα του στέκεται στο πλευρό της Λευκωσίας. Υπενθυμίζεται πως και το αιγυπτιακό ΥΠΕΞ είχε κάνει λόγο για «κατάφωρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης», αναφερόμενο στις «παράνομες», όπως τις χαρακτήρισε, δραστηριότητες της Τουρκίας σχετικά με γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.
Σύμφωνα με την τουρκική «Daily Sabah», το «Φατίχ» άρχισε τη δεύτερη γεώτρησή του στην ανατολική Μεσόγειο την Παρασκευή και θα συνεχίσει ως τις 3 Σεπτεμβρίου. Σε σχετική ανακοίνωσή του το Σάββατο το τουρκικό ΥΠΕΞ είχε απορρίψει τα σχόλια της Μογκερίνι, υποστηρίζοντας πως οι γεωτρήσεις θα γίνουν βάσει των νόμιμων δικαιωμάτων της Τουρκίας και πως η χώρα θα συνεχίσει να προστατεύει τα «συμφέροντά της και τα δικαιώματά της στην υφαλοκρηπίδα», κατηγορώντας παράλληλα την κυπριακή κυβέρνηση πως θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο καθώς «αψηφά τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων» και απορρίπτει τη συνεργασία. Επίσης, το τουρκικό ΥΠΕΞ υποστήριξε πως η ΕΕ δεν έχει δικαίωμα να λέει οτιδήποτε στην Τουρκία, καθώς δεν έχει καταφέρει να προβεί σε ουσιώδη βήματα για την επίλυση του ζητήματος.
Διαβήματα από τον πρόεδρο της κυπριακής Βουλής
Ο πρόεδρος της Βουλής, Δημήτρης Συλλούρης, απέστειλε επιστολή-διάβημα προς προέδρους διεθνών και περιφερειακών κοινοβουλευτικών οργανισμών, τους πρόεδρους των Κοινοβουλίων των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και προς τους προέδρους των εθνικών κοινοβουλίων των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αναφορικά με τις συνεχιζόμενες παράνομες τουρκικές ενέργειες εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σε ανακοίνωση της Βουλής αναφέρεται ότι ο κ. Συλλούρης τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι η τελευταία παράνομη ενέργεια της Τουρκίας προς διεξαγωγή ερευνών για υδρογονάνθρακες από το τουρκικό πλοίο-γεωτρύπανο «Πορθητής» στη Κυπριακή ΑΟΖ, αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου, με απώτερο στόχο την παρεμπόδιση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων επί των πλουτοπαραγωγικών πηγών της.
Ο πρόεδρος της Βουλής επεσήμανε επίσης ότι η ενέργεια αυτή υπονομεύει τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος, στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του κοινοτικού κεκτημένου, αναπόσπαστο μέρος του οποίου αποτελεί και η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982.
Η κλιμάκωση της έντασης στην ταραγμένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, μέσω των παράνομων και προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας, υπογράμμισε ο κ. Συλλούρης, αποδεικνύει ότι η Τουρκία θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή, μέσω της καλλιέργειας κλίματος εκφοβισμού, ενώ ταυτόχρονα περιπλέκει την προσπάθεια επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού.
Ο πρόεδρος της Βουλής κάλεσε τους ομολόγους του να ασκήσουν την επιρροή τους προς την Τουρκία για τερματισμό των παράνομων δραστηριοτήτων της, καθώς και συμμόρφωσή της με το διεθνές δίκαιο και τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες και κυρίως για εκπλήρωση των δεσμεύσεών της έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κάθε κράτους μέλους της.
Η Τουρκία, κατέληξε ο κ. Συλλούρης, πρέπει να σεβαστεί τα αναφαίρετα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας για αξιοποίηση του φυσικού της πλούτου και επίσης να κατανοήσει ότι οι ενέργειές της δεν συνάδουν με τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, ούτε και με τις ευρωπαϊκές της φιλοδοξίες.
Στήριξη από το ΝΑΤΟ ζητάει ο Ερντογάν
Η Τουρκία αναμένει από το ΝΑΤΟ να υποστηρίξει τα δικαιώματά της στην ανατολική Μεσόγειο, δήλωσε τη Δευτέρα ο Τούρκος Πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ενωση εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τα σχέδια της Αγκυρας για παράνομες γεωτρήσεις στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη της Κύπρου.
Μιλώντας στη Διάσκεψη του Συμβουλίου της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας για τον διάλογο στην Μεσόγειο, που διεξάγεται στην Αγκυρα, ο Ερντογάν απέρριψε τα επιχειρήματα που υποστηρίζουν πως η συμφωνία για την αγορά των ρωσικών αμυντικών συστημάτων S-400 σημαίνει ότι η Αγκυρα αναζητά εναλλακτικές λύσεις στους διεθνείς δεσμούς της.
Το Παρίσι καλεί την Αγκυρα να αποφύγει τις προκλήσεις
Η Γαλλία κάλεσε την Αγκυρα να αποφύγει τις προκλητικές ενέργειες και επανέλαβε την στήριξή της στην κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σε ανακοινωθέν που εξέδωσε το γαλλικό ΥΠΕΞ, με αφορμή την επίσκεψη στο Παρίσι του ΥΠΕΞ Νίκου Χριστοδουλίδη αύριο, Τρίτη, αναφέρεται ότι την στιγμή που η Τουρκία ανακοινώνει ότι πρόκειται να πραγματοποιήσει δραστηριότητες γεώτρησης στην Ανατολική Μεσόγειο, μέρος της οποίας καλύπτει την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Γαλλία επαναλαμβάνει την αδιάκοπη δέσμευσή της για τον σεβασμό του διεθνούς ναυτικού δικαίου και της κυριαρχίας της Κύπρου.
Η Γαλλία, αναφέρεται, παροτρύνει τις τουρκικές αρχές να αποφύγουν τη διεξαγωγή προκλητικών ενεργειών, σαφώς αντίθετων προς το διεθνές δίκαιο, οι οποίες μπορούν να αυξήσουν μόνο τις εντάσεις σε μια περιοχή που χρειάζεται σταθερότητα. Σημειώνει ακόμη πως η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να βασιστεί στην αλληλεγγύη και την υποστήριξη της Γαλλίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως εκφράστηκε από την Ύπατη Εκπρόσωπό της Φεντερίκα Μογκερίνι.
Στο ανακοινωθέν προστίθεται πως ο Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Ζαν Ιβ Λε Ντριάν και η Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων θα συναντηθούν με τον ΥΠΕΞ Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος θα πραγματοποιήσει επίσκεψη εργασίας στο Παρίσι.
Αναφέρεται ότι θα συζητηθούν οι διμερείς σχέσεις και ο στρατηγικός χαρακτήρας τους για τις δύο χώρες και την Ανατολική Μεσόγειο καθώς και η ανάπτυξή τους στον τομέα της άμυνας και της ενέργειας. Θα συζητήσουν επίσης το Κυπριακό, για το οποίο η Γαλλία παραμένει έτοιμη να στηρίξει τις προσπάθειες των πλευρών, όταν είναι έτοιμες, για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων.
Τέλος, σημειώνεται ότι θα συζητήσουν σημαντικά διεθνή ζητήματα, κυρίως η κατάσταση στη Συρία και ευρωπαϊκά ζητήματα, ιδιαίτερα θέματα μετανάστευσης.
Με την Αμελί ντε Μονσαλέν, ο ΥΠΕΞ θα συζητήσει τα κυριότερα ευρωπαϊκά ζητήματα, κυρίως το Brexit, το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και την περαιτέρω ολοκλήρωση της ευρωζώνης. Ενόψει εξάλλου της άτυπης ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής της 9ης Μαΐου, θα συζητήσουν τις βασικές προκλήσεις για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο μεταξύ, και η Ιταλία παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις αναφορικά με τις τουρκικές κινήσεις στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ενώ η θέση της είναι ευθυγραμμισμένη με τη δήλωση της Υπάτης Εκπροσώπου της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας, Φεντερίκα Μογκερίνι, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Ιταλός Πρέσβης στην Κύπρο, Αντρέα Καβαλλάρι.
«Παρακολουθούμε τις εξελίξεις με ανησυχία. Είμαστε σε επαφή με το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας και με πρεσβείες χωρών μελών της ΕΕ στην Κύπρο», ανέφερε ο κ. Καβαλλάρι.
Πρόσθεσε πως «η θέση μας είναι ευθυγραμμισμένη με τη δήλωση της κας Μογκερίνι». Με τη δήλωσή της, το περασμένο Σάββατο, η κα Μογκερίνι κάλεσε την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να απόσχει από οποιαδήποτε τέτοια παράνομη δράση στη ΑΟΖ, προειδοποιώντας με αντίδραση της Ένωσης «σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο».
Υπενθυμίζεται ότι πέρσι τουρκικά πολεμικά πλοία είχαν παρεμποδίσει το πλοίο-γεωτρύπανο της ιταλικής εταιρείας ENI, SAIPEM 12000, να κατευθυνθεί στον στόχο «Σουπιά», στο τεμάχιο 3 της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, όπου ήταν προγραμματισμένο να διεξαχθεί γεώτρηση.
EUobserver: Ευρωπαϊκή κατακραυγή για τις τουρκικές ενέργειες
«Η στάση της Τουρκίας προκύπτει καθώς απομακρύνεται από ΕΕ και ΝΑΤΟ και προσεγγίζει περαιτέρω τον απολυταρχισμό και τη Ρωσία», εκτιμά η ευρωπαϊκή ιστοσελίδα EUobserver, που αναφέρεται εκτενώς στις έντονες αντιδράσεις των Βρυξελλών και της Ουάσιγκτον.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν, εξάλλου, έχει αγνοήσει τις ευρωπαϊκές εκκλήσεις να σταματήσει τη φυλάκιση και τα βασανιστήρια των πολιτικών αντιπάλων του. Η Τουρκία συνεχίζει να διατηρεί στρατεύματα χιλιάδων, όντας η μόνη χώρα που έχει αναγνωρίσει την κυριαρχία της λεγόμενης ”Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου”. Επίσης, είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που υποστηρίζει ότι η κυπριακή ΑΟΖ αποτελεί δική της θαλάσσια ζώνη, και τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, απέτρεψε με πολεμικά της σκάφη κυπριακές δραστηριότητες εξόρυξης φυσικού αερίου στην περιοχή. Η κρατική τουρκική πετρελαϊκή εταιρεία δήλωσε την Παρασκευή ότι έχει φέρει ένα δεύτερο πλοίο γεώτρησης, το Yavuz, που θα εργαστεί δίπλα στο Fatih, καθιστώντας δυσοίωνες τις προοπτικές επίλυσης της διένεξης.