Οι ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις στο Κόσοβο έχουν αυξήσει τις περιπολίες τους στα σύνορα με τη Σερβία, μετά την αποστολή σερβικών τεθωρακισμένων σε συνοριακό πέρασμα και διαμαρτυρίες του σερβικού πληθυσμού στο Κόσοβο κατά απόφασης της κυβέρνησής του σχετικά με τις πινακίδες των οχημάτων.
Η Σερβία δεν αναγνωρίζει το Κόσοβο, ούτε τις πινακίδες του, και απαιτεί από τους οδηγούς που έρχονται από το Κόσοβο να τις αφαιρούν και να βάζουν προσωρινές ενώ οδηγούν στη Σερβία. Από πλευράς του το Κόσοβο επέλεξε να υιοθετήσει ένα αντίστοιχο μέτρο, απαιτώντας οι Σέρβοι οδηγοί στο Κόσοβο να πληρώνουν 5 ευρώ για προσωρινές πινακίδες διάρκειας δύο μηνών.
Οι Σέρβοι του βορείου Κοσόβου αντέδρασαν την προηγούμενη εβδομάδα, μπλοκάροντας δρόμους και συνοριακά περάσματα προς τη Σερβία, η οποία έστειλε στα σύνορα τεθωρακισμένα, με πτήσεις πολεμικών αεροσκαφών πάνω από τα σύνορα. Γενικότερα μιλώντας, οι εντάσεις στην περιοχή θεωρούνται οι χειρότερες εδώ και μια δεκαετία.
Το ΝΑΤΟ είπε ότι «παρακολουθεί στενά την κατάσταση ανά το Κόσοβο» και εργάζεται για να διασφαλίσει ένα «ασφαλές περιβάλλον και ελευθερία κινήσεων για όλες τις κοινότητες». Επίσης, ελικόπτερα της Συμμαχίας πετούν στα σύνορα την τελευταία εβδομάδα, για να παρακολουθούν τις εξελίξεις.
Η αμερικανική πρεσβεία στο Βελιγράδι ανακοίνωσε μέσω Twitter πως Αμερικανοί και Καναδοί αξιωματούχοι είχαν επισκεφθεί τα σύνορα για να κατανοήσουν καλύτερα την κατάσταση. Επίσης, ο Πίτερ Στάνο, εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικών υποθέσεων, είπε νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα ότι είναι σε εξέλιξη διπλωματικές δραστηριότητες, τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στην περιοχή. Ακόμη, το Σαββατοκύριακο ο Ρώσος πρέσβης στη Σερβία επισκέφθηκε δύο βάσεις κοντά στα σύνορα με τον Σέρβο υπουργό Άμυνας. Υπενθυμίζεται πως η Ρωσία δεν αναγνωρίζει το Κόσοβο.
Από πλευράς του, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα επισκέφθηκε το Κόσοβο, από όπου αποδοκίμασε τις κινήσεις στρατιωτικών δυνάμεων από τη Σερβία ως θεατρινισμούς και υποστήριξε πως ο διάλογος είναι η μόνη λύση. Ο Σέρβος πρόεδρος, Αλεξάντερ Βούτσιτς, επέμεινε πως η Σερβία παραμένει αφοσιωμένη στην ειρήνη, μα «δεν θα επιτρέψει την ταπείνωσή της». Ακόμη, είπε ότι δεν θα επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μέχρι το Κόσοβο να ανακαλέσει τις δυνάμεις που έστειλε στα βόρειά του για να επιβάλουν τους νέους κανόνες για τις πινακίδες.
Οι Σερβοβόσνιοι ζητούν τον δικό τους στρατό
Στο μεταξύ ο Μίλοραντ Ντόντικ, ο Σέρβος πολιτικός που αποτελεί το ένα μέλος της τριμερούς προεδρίας της Βοσνίας, δήλωσε την Τρίτη πως οι Σερβοβόσνιοι είναι αποφασισμένοι να δημιουργήσουν τον δικό τους στρατό.
Σε μια κίνηση που θα μπορούσε να αυξήσει περαιτέρω τις εντάσεις στην περιοχή μετά το μποϊκοτάζ των πολιτικών θεσμών της χώρας από τους Σέρβους, ο Ντόντικ είπε πως «θα αποσύρουμε τη συναίνεσή μας για τον (κοινό) στρατό» σε ψηφοφορία στη Republika Srpska. Μια απόφαση θα μπορούσε να ληφθεί μέσα στις επόμενες ημέρες, με τον στρατό των Σερβοβοσμίων να δημιουργείται εντός μηνών, είπε σε δημοσιογράφους.
Η κοινή προεδρία της Βοσνίας αποτελείται από τρία μέλη – εκπροσώπους των ορθόδοξων Σέρβων, των καθολικών Κροατών και των μουσουλμάνων Βοσνίων- και είναι επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Από το τέλος του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία και μετά, η Βοσνία αποτελείται από δύο ημιαυτόνομα τμήματα: Την υπό σερβική διοίκηση Republika Srpska και τη Μουσουλμανική – Κροατική Ομοσπονδία, που συνδέονται μέσω κεντρικών ιδρυμάτων – θεσμών, που περιλαμβάνουν την προεδρία και τον κοινό στρατό.
Ο Ζέλικο Κόμσιτς, εκπρόσωπος των Κροατών στην προεδρία, αντιτάχθηκε στις προτάσεις του Ντόντικ. «Είναι μια εγκληματική πράξη ανταρσίας» είπε στο ραδιόφωνο του Σαράγεβο.
Ο βοσνιακός στρατός έχει 10.000 μέλη- στρατιωτικούς και πολιτικό προσωπικό.