Το TikTok βρίσκεται για άλλη μια φορά σε επισφαλή θέση καθώς η Ουάσιγκτον προχωρά ένα νομοσχέδιο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πανεθνική απαγόρευση της γνωστής πλατφόρμας.
Η αμερικανική Βουλή ψήφισε την Τετάρτη νόμο που προβλέπει απαγόρευση του μέσου κοινωνικής δικτύωσης, εάν η ιδιοκτήτρια εταιρεία ByteDance με έδρα την Κίνα δεν πουλήσει τα μερίδιά της εντός έξι μηνών από την ψήφιση του νομοσχεδίου.
Η νομοθεσία ουσιαστικά δίνει στην ByteDance δύο επιλογές: να πουλήσει το TikTok ή να έρθει αντιμέτωπη με απαγόρευση.
Εάν η ByteDance επιλέξει να εκχωρήσει τα μερίδιά της, το TikTok θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται στις ΗΠΑ, εφόσον ο Μπάιντεν αποφασίσει «μέσω μιας διυπηρεσιακής διαδικασίας» ότι η πλατφόρμα «δεν ελέγχεται πλέον από ξένο αντίπαλο». Το νομοσχέδιο απατεί επίσης από την ByteDance να παραιτηθεί από τον έλεγχο του γνωστού αλγόριθμου του TikTok, ο οποίος τροφοδοτεί τους χρήστες περιεχόμενο με βάση τις προτιμήσεις τους. Οι ειδικοί λένε ότι θα είναι δύσκολο για την ByteDance να πουλήσει το TikTok σε λίγους μήνες.
Εάν η εταιρεία επιλέξει να μην πουλήσει, το TikTok θα απαγορευτεί από τα καταστήματα εφαρμογών -όπως αυτά που προσφέρονται από την Apple και την Google- καθώς και από υπηρεσίες φιλοξενίας ιστοσελίδων.
Προς τι η ανησυχία για το TikTok
Βουλευτές καθώς και αξιωματούχοι της επιβολής του νόμου και των υπηρεσιών πληροφοριών έχουν εκφράσει εδώ και καιρό ανησυχίες ότι οι κινεζικές αρχές θα μπορούσαν να αναγκάσουν την ByteDance να παραδώσει δεδομένα για τα 170 εκατομμύρια Αμερικανούς που χρησιμοποιούν το TikTok. Η ανησυχία προέρχεται από μια σειρά κινεζικών νόμων εθνικής ασφάλειας που υποχρεώνουν τους οργανισμούς να βοηθούν στη συλλογή πληροφοριών - στην οποία πιθανότατα υπόκειται η ByteDance - και άλλους εκτενείς τρόπους με τους οποίους η αυταρχική κυβέρνηση της χώρας ασκεί έλεγχο.
Το TikTok έχει αρνηθεί τους ισχυρισμούς ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο της κινεζικής κυβέρνησης. Η εταιρεία έχει δηλώσει ότι δεν έχει κοινοποιησεί ποτέ δεδομένα χρηστών των ΗΠΑ στις κινεζικές αρχές και δεν θα το κάνει αν της ζητηθεί. Μέχρι σήμερα, η αμερικανική κυβέρνηση επίσης δεν έχει παράσχει κανένα στοιχείο που να δείχνει ότι η TikTok μοιράστηκε τέτοιες πληροφορίες με τις κινεζικές αρχές.
Εκτός από ανησυχίες για την ασφάλεια, ορισμένοι βουλευτές, ερευνητές και επικριτές του TikTok θεωρούν ότι η εφαρμογή καταστέλλει περιεχόμενο δυσμενές για το Πεκίνο, κάτι που το TikTok αρνείται. Το Γραφείο του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών στις ΗΠΑ προειδοποίησε επίσης σε έκθεση που κυκλοφόρησε τη Δευτέρα ότι η κινεζική κυβέρνηση έχει χρησιμοποιήσει το TikTok για να επηρεάσει τις πρόσφατες εκλογές στην Αμερική.
Θα κλείσει άμεσα το TikTok;
Οχι. Η Γερουσία θα πρέπει επίσης να εγκρίνει το μέτρο για να γίνει νόμος. Αλλά δεν είναι σαφές τι θα συμβεί εκεί, όπου πολλά νομοσχέδια που στοχεύουν στην απαγόρευση του TikTok έχουν μπλοκαριστεί.
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει πει ότι θα υπογράψει το νομοσχέδιο εάν εν τέλει εγκριθεί. Εάν συμβεί αυτό, η ByteDance θα έχει προθεσμία 180 ημερών για να πουλήσει το TikTok σε έναν κατάλληλο αγοραστή.
Η πρόταση, ωστόσο, θα μπορούσε να αμφισβητηθεί και στα δικαστήρια από το TikTok, το οποίο έχει υποβάλει μησύσεις για να αντιμετωπίσει άλλες προσπάθειες απαγόρευσης της πλατφόρμας.
Τι απέγιναν οι προηγούμενες προσπάθειες απαγόρευσης του TikTok
Το 2020, ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιχείρησε να απαγορεύσει την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης μέσω εκτελεστικού διατάγματος. Αυτό μπλοκαρίστηκε αργότερα από τα δικαστήρια μετά την μήνυση του TikTok.
Η κυβέρνηση Τραμπ μεσολάβησε επίσης σε μια συμφωνία το 2020 σύμφωνα με την οποία οι αμερικανικές εταιρείες Oracle και Walmart θα έπαιρναν μεγάλο μερίδιο στο TikTok για λόγους εθνικής ασφάλειας. Αλλά η πώληση δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ για διάφορους λόγους, ένας από τους οποίους είναι η Κίνα, η οποία επέβαλε αυστηρότερους ελέγχους στις εξαγωγές στους παρόχους τεχνολογίας της.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν ανακάλεσε το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ, αλλά συνέχισε την έρευνα της πλατφόρμας από τη μυστική Επιτροπή Ξένων Επενδύσεων στις ΗΠΑ - μια ενδοϋπηρεσιακή επιτροπή που φέρεται να απείλησε να απαγορεύσει το TikTok πέρυσι, εάν οι Κινέζοι ιδιοκτήτες του δεν εκχωρήσουν τα μερίδιά τους. Ο Λευκός Οίκος αναγνώρισε τον περασμένο μήνα ότι η επανεξέταση αυτή παραμένει σε εξέλιξη.
Αλλες προσπάθειες από τους ομοσπονδιακούς βουλευτές για τη θέσπιση απαγορεύσεων σε εθνικό επίπεδο σταμάτησαν πέρυσι εν μέσω πιέσεων από το TikTok καθώς και από παράγοντες επιρροής και μικρές επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα. Η Αμερικανική Ενωση Πολιτικών Ελευθεριών και ορισμένες ομάδες ψηφιακών δικαιωμάτων αντιτάχθηκαν στην απαγόρευση του TikTok για λόγους ελευθερίας του λόγου και υποστήριξαν ότι το τελευταίο νομοσχέδιο της Βουλής θα παραβίαζε τα δικαιώματα των Αμερικανών που βασίζονται στην εφαρμογή για ενημέρωση, υπεράσπιση και ψυχαγωγία.
Πώς αντιδρούν οι δημιουργοί περιεχομένου του TikTok
Εάν το νομοσχέδιο γίνει νόμος, αυτό θα είναι άσχημο νέο για τις μικρές επιχειρήσεις που βασίζονται στην πλατφόρμα για το μάρκετινγκ ή την πώληση προϊόντων στο TikTok Shop - το βραχίονα ηλεκτρονικού εμπορίου της εταιρείας. Θα επηρεάσει επίσης τις ζωές των influencers των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που έχουν περάσει χρόνια αυξάνοντας τους ακόλουθούς τους στην πλατφόρμα και βασίζονται σε αυτήν για να αποκτήσουν συμφωνίες με επώνυμες εταιρείες ή άλλους τύπους εισοδήματος.
Πολλοί δημιουργοί περιεχομένου του TikTok επισκέφθηκαν την Ουάσιγκτον αυτή την εβδομάδα για να συμμετάσχουν σε ένα λόμπι κατά του νομοσχεδίου. Κάποιοι είπαν ότι η απαγόρευση της εφαρμογής θα διαταράξει τη ζωή και τις επιχειρήσεις τους.
Βέβαια, δεν είναι μόνο οι influencers αλλά και οι ίδιοι οι πολιτικοί που θα έχουν πρόβλημα. Πολλοί εξ αυτών χρησιμοποιούν την πλατφόρμα για να απευθυνθούν στους πολίτες - μεταξύ των οποίων Μπάιτεν και Τραμπ, σε μια χρονιά εκλογών μάλιστα.
Τι γίνεται με τους χρήστες του TikTok
Το TikTok έστειλε μια ειδοποίηση σε ορισμένους χρήστες την περασμένη εβδομάδα, προτρέποντάς τους να καλέσουν τους εκπροσώπους τους σχετικά με το μέτρο, το οποίο χαρακτήρισε ως «κλείσιμο του TikTok».
Η εταιρεία είπε στους χρήστες ότι το Κογκρέσο σχεδιάζει «ολική απαγόρευση» στην πλατφόρμα που θα μπορούσε «να βλάψει εκατομμύρια επιχειρήσεις, να καταστρέψει τα μέσα διαβίωσης αμέτρητων δημιουργών σε όλη τη χώρα και να αρνηθεί στους καλλιτέχνες την επαφή με το κοινό τους». Την Πέμπτη, πολλοί χρήστες «βομβάρδισαν» με αμέτρητες κλήσεις τα γραφεία του Κογκρέσου, με αποτέλεσμα ορισμένοι να κλείσουν τα τηλέφωνά τους.
Οι ειδικοί, πάντως, λένε ότι οι χρήστες μπορούν πιθανότατα να βρουν τρόπους να παρακάμψουν μια απαγόρευση. Οι χρήστες εφαρμογών μπορούν να προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν εικονικά ιδιωτικά δίκτυα (VPN), για να συγκαλύψουν την τοποθεσία τους και να παρακάμψουν τέτοιους περιορισμούς. Αλλά η χρήση των VPN εγείρει επίσης πρόσθετα ερωτήματα ασφαλείας, ειδικά για τους χρήστες που επιλέγουν έναν δωρεάν ή φθηνό πάροχο VPN τον οποίον δεν έχουν ελέγξει προσεκτικά.