Στη Νότια Καρολίνα αναμένεται, σήμερα Παρασκευή (7/3), να τιμωρηθεί εγκληματίας με τη μέθοδο του εκτελεστικού αποσπάσματος, για πρώτη φορά, ύστερα από 15 χρόνια. Ο συγκεκριμένος τρόπος εκτέλεσης παραβατών του νόμου, έχει μια μακρά ιστορία στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, σύμφωνα με τις πληροφορίες του Associated Press.
Ο Brad Sigmon, καταδικασμένος για τη δολοφονία των γονιών της πρώην κοπέλας του, το 2001, επέλεξε την εν λόγω μέθοδο, από τις άλλες δύο προτεινόμενες, την ηλεκτρική καρέκλα και τη θανατηφόρα ένεση. Το τοπικό Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την πιθανότατα τελική του έφεση, την Τετάρτη (5/3).
Το εκτελεστικό απόσπασμα, κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας, αποτελούσε την τιμωρία για το ενδεχόμενο ανταρσίας, ενώ κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο, χρησιμοποιήθηκε για να αποθαρρυνθεί η λιποταξία. Στην Παλαιά Δύση, αποτελούσε μορφή συνοριακής δικαιοσύνης.
Ενώ από το 1608, υπολογίζεται πως έχουν εκτελεστεί με πυροβολισμό στην Αμερική, 144 άμαχοι κρατούμενοι, από το 1977 και έπειτα μονάχα 3 φορές χρησιμοποιήθηκε η εν λόγω μέθοδος. Οι πολιτείες που επιτρέπουν σήμερα την εκτέλεση με πυροβολισμό είναι 5: Αϊντάχο, Μισισιπή, Οκλαχόμα, Νότια Καρολίνα και Γιούτα.
Το εκτελεστικό απόσπασμα στο βάθος των αιώνων
1608 - 1865
Στο Τζέιμσταουν της Βιρτζίνια το 1608, έγινε η πρώτη καταγεγραμμένη εκτέλεση με πυροβολισμό. Ο νεκρός, λοχαγός Τζορτζ Κένταλ, κρίθηκε ένοχος για ανταρσία και πιθανώς για συνωμοσία με την Ισπανία. Όταν το 1996, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πτώμα τρυπημένο από σφαίρες σε τείχη φρουρίου, πολλοί υποπτεύθηκαν τον Κένταλ.
Κατά τη διάρκεια της Αμερικανικής επανάστασης, οι εκτελέσεις ήταν δημόσιες και λειτουργούσαν για την τιμωρία της λιποταξίας. Αργότερα, στον αμερικανικό εμφύλιο, το εκτελεστικό απόσπασμα δεν αποτελούσε συνηθισμένη μέθοδο. Εφαρμόστηκε όμως και από τις δύο πλευρές, εκτελώντας έτσι 185 άνδρες, για τη δημιουργία ενός «δημοσίου θεάματος, ενός οράματος τρόμου», σύμφωνα με τον καθηγητή ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας, Μαρκ Σμιθ.
1860 - 1915
Το εκτελεστικό απόσπασμα εφαρμοζόταν σχεδόν αποκλειστικά στη Γιούτα. Εκεί, το 1851, οι νομοθέτες είχαν ορίσει 3 επιλογές για θανατική ποινή: πυροβολισμό, απαγχονισμό ή αποκεφαλισμό. Μονάχα μία είναι η πολιτεία που από το 1900 και ύστερα εκτέλεσε κάποιον πυροβολώντας, η Νεβάδα.
Μάλιστα, το 1913, δημιουργήθηκε στην πολιτεία ένα μηχάνημα, που έδινε τη δυνατότητα πυροβολισμού, με το τράβηγμα ενός κορδονιού, καθώς ήταν πολύ δύσκολο να βρεθούν εθελοντές, για να τραβήξουν τη σκανδάλη (σ.σ. στην πραγματικότητα ήταν 3 τα όπλα που «έριχναν» στον καταδικασμένο).
Αξιοσημείωτη είναι η ιστορία του Γουάλας Γουίλκερσον. Η ιστορία του, πίσω στο 1877, αποτέλεσε την πρώτη υπόθεση, που αμφισβήτησε την εν λόγω μέθοδο εκτέλεσης, στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.
Συγκεκριμένα, ο Γουίλκερσον άσκησε έφεση, η οποία δεν έγινε αποδεκτή από το δικαστήριο, καθώς δεν θεωρήθηκε πως προκαλεί τρόμο, πόνο ή ντροπή. Όπως αναγράφει το associated press, η εκτέλεση απέτυχε, καθώς ο καταδικασμένος πήγε στο απόσπασμα μεθυσμένος και καπνίζοντας ένα πούρο, με αποτέλεσμα, να μην παραμένει ακίνητος. Οι δήμιοι απέτυχαν και ο πολύ βαριά τραυματισμένος Γουίλκερσον βασανίστηκε από τους πόνους, για τα επόμενα 15 λεπτά, προτού καταλήξει.
Στα χρονικά των εκτελέσεων στις ΗΠΑ, υπήρξαν μόνο δύο αποτυχημένες προσπάθειες σε εκτελεστικό απόσπασμα, λέει η Ντέμπορα Ντένο, ποινικολόγο στη Νομική Σχολή Fordham. Αυτή του Γουίλκερσον και εκείνη του Ελισίο Μέιρς, στη Γιούτα το 1951. Φήμες αναφέρουν πως οι εκτελεστές του τον αντιπαθούσαν έντονα και δεν πέτυχαν την καρδιά του επιτηδευμένα, κάνοντας τον να υποφέρει.
Σύμφωνα με τη Ντένο, από τους κύριους λόγους που η εν λόγω μέθοδος δεν υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλής είναι ότι η κοινή γνώμη ανέκαθεν τα θεωρούσε βάρβαρα. Εξού και η στροφή των πολιτειών - κατά τη δεκαετία του 1980 - προς τη θανατηφόρα ένεση, η οποία θεωρήθηκε αρχικά ως πιο «ανθρώπινη».
Η κατάσταση πάντως δείχνει να ανατρέπεται και πάλι. Πληροφορίες του Κέντρου Πληροφοριών Θανατικής Ποινής, καθιστούν την ένεση ως την πιο συχνά αποτυχημένη μέθοδο εκτέλεσης. Ήδη, οι βουλευτές του Αϊντάχο ψήφισαν νομοσχέδιο την Τετάρτη, το οποίο καθιστά το εκτελεστικό απόσπασμα την κύρια μέθοδο υλοποίησης θανατικής ποινής.