ΗΠΑ και Ταλιμπάν υπέγραψαν συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στο Αφγανιστάν μετά από 18 χρόνια

Οι Αμερικανοί φεύγουν, οι Ταλιμπάν μένουν ενώ το θεοκρατικό κράτος, η σαρία και η μπούργκα πολύ πιθανό να επιστρέψουν.
GIUSEPPE CACACE via Getty Images

Κάποτε το αμερικανικό δόγμα για την παγκόσμια ασφάλεια, την οποία η Ουάσινγκτον υποστηρίζει πως θέλει να διαφυλάττει μέσω διπλωματίας και πολεμικών επιχειρήσεων είχε μια βασική αρχή: «Δεν διαπραγματευόμαστε με τρομοκράτες και με όσους στηρίζουν αυτούς». Να όμως που τα πράγματα αλλάζουν και σήμερα, Σάββατο, οι ΗΠΑ και οι Ταλιμπάν του Αφγανιστάν -που για τόσα χρόνια χαρακτηρίζονταν ως υποστηρικτές της Αλ Κάιντα και απειλή για την ασφάλεια, τη Δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα- υπέγραψαν συμφωνία - οδικό χάρτη για να επέλθει ειρήνη στη χώρα μετά από 18 χρόνια συγκρούσεων.

Βάσει της συμφωνίας που υπεγράφη οι Ταλιμπάν θα σταματήσουν τις επιθέσεις και θα φροντίσουν να σταματήσει η δράση της Αλ Κάιντα στην περιοχές που οι πρώτοι ελέγχουν.

Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ συμφώνησαν να αποσύρουν όλα τα στρατεύματά τους από τη χώρα εντός 14 μηνών εάν οι μαχητές υποστηρίξουν τη συμφωνία. Εντός των επομένων 135 ημερών οι ΗΠΑ, οι σύμμαχοί τους και το ΝΑΤΟ θα αποσύρουν τους στρατιώτες τους από πέντε στρατιωτικές βάσεις. Επίσης, οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να άρουν τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί σε μέλη των Ταλιμπάν μέχρι τον Αύγουστο.

Προβλέπεται ακόμη η άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ των Ταλιμπάν και της αφγανικής κυβέρνησης αλλά και η ανταλλαγή χιλιάδων αιχμαλώτων. Οι ενδοαφγανικές συνομιλίες αναμένεται να ξεκινήσουν στις 10 Μαρτίου. Μέχρι εκείνη την ημερομηνία, οι ΗΠΑ και η κυβέρνηση του Αφγανιστάν θα απελευθερώσουν 5.000 κρατούμενους ενώ οι Ταλιμπάν από την πλευρά τους θα αφήσουν ελεύθερους 1.000 αιχμαλώτους.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο και ηγέτες των Ταλιμπάν παρέστησαν στην τελετή υπογραφής στη Ντόχα του Κατάρ ενώ προβλέπεται να ακολουθήσουν συνομιλίες μεταξύ της αφγανικής κυβέρνησης και των Ταλιμπάν.

Υπενθυμίζεται πως οι ΗΠΑ εισέβαλαν στο Αφγανιστάν μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου από την Αλ Κάιντα που είχε έδρα στο Αφγανιστάν ο πόλεμος όμως στη χώρα και η πολυετής παραμονή των ΗΠΑ σε αυτή είχε ως στόχο, όπως υποστήριζαν οι ΗΠΑ, όχι μόνο την καταστροφή του δικτύου της τρομοκρατικής οργάνωσης αλλά και την εκδίωξη των Ταλιμπάν που στήριζαν αυτή και είχαν επιβάλλει ένα θεοκρατικό καθεστώς (νόμος της Σαρίας) το οποίο παραβίαζε τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Τότε οι ΗΠΑ εμφανίζονταν όχι μόνο ως μαχητές κατά της παγκόσμιας τρομοκρατίας αλλά και ως απελευθερωτές των καταπιεσμένων. Για όσους τουλάχιστον είχαν πειστεί από το επιχείρημα.

AREF KARIMI via Getty Images

Ήδη μετά την υπογραφή της συμφωνίας ο πολιτικός ηγέτης των Ταλιμπάν δήλωσε ότι το κίνημά του δεσμεύεται από τη συμφωνία με τις ΗΠΑ και ότι επιθυμεί ένα «ισλαμικό καθεστώς» για το Αφγανιστάν. Για τον λόγο αυτό, ο Άμπντουλ Γάνι Μπαράνταρ κάλεσε όλες τις πλευρές στο Αφγανιστάν να εργαστούν για την εγκαθίδρυση ενός ισλαμικού συστήματος. Το τι θα σημαίνει ακριβώς αυτό μένει να το δούμε. Αλλά σίγουρα ένα ερώτημα που δίκαια τίθεται είναι η χώρα θα επιστρέψει στην εποχή της μπούργκας και των δημόσιων εκτελέσεων.

Σε κάθε περίπτωση, 18 χρόνια μετά την έναρξη των εχθροπραξιών και αφού έχασαν τη ζωή τους 2.400 αμερικανικοί στρατιώτες ο Τραμπ θέλει να βάλει ένα τέλος και η συμφωνία αυτή είναι το πρώτο βήμα για την επιστροφή στις ΗΠΑ των 12.000 στρατιωτών που συνεχίζουν να σταθμεύουν στη χώρα και να βάλει τέλος στο πιο πολυετή πόλεμο στον οποίο έχουν εμπλακεί ποτέ οι ΗΠΑ.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο κάλεσε τους Ταλιμπάν «να τηρήσουν την υπόσχεσή τους» ότι θα διακόψουν κάθε δεσμό με την Αλ Κάιντα και θα συνεχίσουν να μάχονται το Ισλαμικό Κράτος.

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας είπε ότι οι Ταλιμπάν δεσμεύτηκαν σε αυτήν τη συμφωνία αφού παραδέχτηκαν ότι ήταν ανέφικτη μια στρατιωτική νίκη τους στο Αφγανιστάν. Η συμφωνία όμως «δεν θα σημαίνει τίποτα» αν δεν αναληφθούν συγκεκριμένες ενέργειες για την εκπλήρωση των δεσμεύσεων και των υποσχέσεων, συνέχισε.

Ο Πομπέο κάλεσε επίσης τους Ταλιμπάν να ενστερνιστούν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί για τις γυναίκες και τα κορίτσια στο Αφγανιστάν μετά το 2001 και να ξεκινήσουν συνομιλίες με την αφγανική κυβέρνηση.

Ο πρόεδρος του Αφγανιστάν Άσραφ Γάνι ευχαρίστησε τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για τη στήριξή τους, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η συμφωνία θα οδηγήσει σε μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός, η οποία με τη σειρά της θα φέρει την ειρήνη και τη σταθερότητα στη χώρα.

Σημειώνεται πως το ΝΑΤΟ στηρίζει την ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ταλιμπάν όπως δήλωσε ο Γ.Γτης Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, από την Καμπούλ όπου βρίσκεται, με την ευκαιρία της υπογραφής της συμφωνίας.

Όπως είπε το ΝΑΤΟ είναι έτοιμο «να προσαρμόσει, να μειώσει» την παρουσία του στο Αφγανιστάν αφού υπογραφεί η συμφωνία. Ωστόσο προειδοποίησε ότι αν οι συνθήκες επί του εδάφους επιδεινωθούν «μπορούμε να αυξήσουμε και πάλι την παρουσία μας...Η ειρήνη θα είναι δύσκολη και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για τυχόν πισωγυρίσματα και αντιπερισπασμούς».

Πηγές: BBC, Reuters

Δημοφιλή