Στον απόηχο της νίκης του πρώην Προέδρου κ. Ντόναλντ Τράμπ απέναντι στην απερχόμενη Αντιπρόεδρο κα Κάμαλα Χάρις είναι χρήσιμο να αναδειχθούν ορισμένα συμπεράσματα αλλά και εκτιμήσεις για το πως θα διαμορφωθεί το πολιτικό περιβάλλον στις Η.Π.Α τα επόμενα χρόνια.
Επιρροή πρώην Προέδρων
Εκ του αποτελέσματος τεκμαίρεται ότι δεν υπάρχει πλέον καμία ισχύς και επίδραση στο εκλογικό σώμα από τους πρώην Προέδρους. Αρχικά, αυτό απεδείχθη σε ότι αφορά το Δημοκρατικό Κόμμα που έχει τρεις εν ζωή πρώην Προέδρους. Παρά την προσπάθεια τους, ο 39ος Πρόεδρος κ. Τζίμι Κάρτερ (100 ετών) (λιγότερο), o 42ος κ. Μπίλ Κλίντον (78 ετών) και κυρίως ο 44ος κ. Μπαράκ Ομπάμα (63 ετών) δεν κατάφεραν να επιτύχουν το στόχο τους. Οι πρώην Πρόεδροι ήταν συνεπικουρούμενοι από την πρώην Πρώτη Κυρία αλλά και Υπουργό Εξωτερικών κα Χίλαρι Κλίντον (77 ετών) και την πρώην Πρώτη Κυρία κα Μισέλ Ομπάμα (60 ετών). Ωστόσο, έμμεση στήριξη στην υποψήφια των Δημοκρατικών προσέφερε και ο μόνος εν ζωή πρώην Ρεπουμπλικανικός Πρόεδρος o 44ος κ. Τζώρτζ Μπούς (78 ετών) που παρέμεινε αμέτοχος και δεν προέβη σε καμία δήλωση ή κίνηση υπέρ του κ. Τράμπ.
Σημειώνεται, ότι λόγω των πρωτοφανών γεγονότων πολύ περιορισμένη ήταν και η παρουσία του απερχόμενου Προέδρου 46ου κ. Τζο Μπάιντεν (81 ετών). Παραταύτα, θεωρείται ότι αυτό έγινε στοχευμένα ώστε να αναδειχθεί η υποψηφιότητα της κας Χάρις ως αυτόφωτη και να μην ταυτίζεται πλήρως με τον κ. Μπάιντεν.
Αντισυμβατική υποψηφιότητα
Εντυπωσιακό επικοινωνιακό επίτευγμα του κ. Τράμπ καθ’ όλη τη διάρκεια της πολιτικής του διαδρομής αποτελεί το γεγονός ότι παρ’ ότι δισεκατομμυριούχος και επιφανής επιχειρηματίας, η ομολογουμένως αντισυμβατική υποψηφιότητα του χαρακτηρίζεται και εκλαμβάνεται ευρέως ως αντισυστημική. Σε αυτό το αποτέλεσμα συμβάλλουν (άθελα τους) με τις τοποθετήσεις και σφοδρές επιθέσεις εναντίον του κ. Τράμπ και οι διασημότητες που παραδοσιακά στηρίζουν τους Δημοκρατικούς. Εντούτοις, συμπεραίνεται ότι οι ψηφοφόροι δεν επηρεάζονται, τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό, από τους διάσημους καλλιτεχνικούς αστέρες του Χόλιγουντ. Αντιθέτως, ενδέχεται η υπερβολική και μονόπλευρη στήριξη τους να συνέβαλε αρνητικά στην προσπάθεια της κας Χάρις. Συνεπώς, παρότι περιστοιχίζεται από μεγιστάνες, όπως ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, κ. Έλον Μάσκ, υπάρχει η αίσθηση ότι ο κ. Τράμπ βρίσκεται εγγύτερα στο λαό σε σχέση με τους εκάστοτε ανθυποψηφίους του που είναι μέρος του «συστήματος» και στηρίζονται από αυτό.
Με το βλέμμα στο 2028
Εκ του Αμερικανικού Συντάγματος ο κ. Τράμπ δεν μπορεί να θέσει ξανά υποψηφιότητα στο μέλλον. Επομένως, το 2028, το Ρεπουμπλικανικό κόμμα θα έχει για πρώτη φορά ύστερα από 12 χρόνια διαφορετικό υποψήφιο. Το ποιο πιθανό σενάριο εκτός αν υπάρξουν μεγάλες ανατροπές θα είναι να είναι υποψήφιος ο εκλεγμένος Αντιπρόεδρος κ. Τζέι Ντι Βάνς (40 ετών). O Γερουσιαστής από το Οχάιο επίκειται να έχει ενεργό ρόλο στην δεύτερη Κυβέρνηση Τράμπ με τον οποίο ταυτίζεται. Ακολούθως, αναμένεται ότι θα λάβει την στήριξη του Προέδρου Τράμπ ώστε να συνεχίσει με αξιώσεις το έργο του το 2028. Σε αυτό συντείνει ότι λόγω ηλικίας ο κ. Βάνς έχει αδιαμφισβήτητα ορίζοντα οχταετίας.
Στον αντίποδα, το Δημοκρατικό κόμμα θα πρέπει να επιλέξει ένα νέο πρόσωπο, ικανό να αντιμετωπίσει τους Ρεπουμπλικανούς. Εκτιμάται, ότι η κα Χάρις που δεν θα έχει θεσμικό ρόλο για τα επόμενα 4 χρόνια και θα είναι 64 ετών το 2028, πολύ δύσκολα θα θέσει ξανά υποψηφιότητα. Ακόμη όμως και να το πράξει, πολύ δύσκολα θα λάβει το χρίσμα. Ένα σενάριο που κυοφορείται εδώ και χρόνια είναι να θέσει υποψηφιότητα η κα Μισέλ Ομπάμα. Ωστόσο, η πρώην Πρώτη Κυρία δεν ήταν ποτέ υποψήφια σε εκλογές και δεν κατείχε ποτέ δημόσιο αξίωμα. Άρα, σε αντίθεση με την κα Κλίντον που εξελέγη Γερουσιαστής Νέας Υόρκης και μετά διορίστηκε Υπουργός Εξωτερικών, η κα Ομπάμα που τον Ιανουάριο του 2029 (στιγμή ορκωμοσίας) θα είναι 65 ετών, δεν διαθέτει μέχρι στιγμής καμία πολιτική εμπειρία.
Σε κάθε περίπτωση, η εκτίμηση μου είναι ότι μετά από μια παρατεταμένη χρονική περίοδο όπου υπήρχαν υποψήφιοι μεγάλης ηλικίας (Τράμπ, Κλίντον, Μπάιντεν) την επόμενη φορά αμφότερα κόμματα θα επιλέξουν νεότερα πρόσωπα για να σηματοδοτήσουν πολιτική αλλαγή.
*Στο επόμενο άρθρο θα εξεταστούν οι δυστοκίες του Δημοκρατικού κόμματος και της καμπάνιας της κας Χάρις.
Ο Μιχάλης Αράπης (LLB, LLM, MA) είναι νομικός με μεταπτυχιακά στο «Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο» και στον τομέα του «Κυβερνοεγκλήματος και της Τρομοκρατίας».
Είναι Ιδρυτής και Πρόεδρος της Ε.Κ.Ο. Επιστημόνων Ηνωμένου Βασιλείου (H.B.)