Του Αντώνη Ζαΐρη, Αναπληρωτή Αντιπρόεδρου του ΣΕΛΠΕ, Επίκουρου Καθηγητή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Νεάπολις στη Κύπρο, Μέλους της Ενωσης Αμερικάνων Οικονομολόγων (ΑΕΑ) και του Παγκόσμιου Οικονομικού Forum (WEF).
Μετά την ανησυχία από την κατακρήμνιση της μετοχής της Credit Suisse και την γενναία επιχορήγηση 50 δισ. ευρώ της Τράπεζας της Ελβετίας, προφανώς πυροδοτείται η κρίση εμπιστοσύνης στην Ευρώπη και εντείνεται βεβαίως ο προβληματισμός αναφορικά με την αναγκαιότητα είτε περαιτέρω σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής με άνοδο των επιτοκίων, ώστε να αντισταθμιστεί το κόστος πίστωσης προκειμένου να τιθασευτούν οι πληθωριστικές προσδοκίες, είτε σταθεροποίησης τους λόγω του κινδύνου ανόδου του κόστους χρήματος.
Σημειωτέον, ο πληθωρισμός αυτή τη στιγμή τρέχει για τον μήνα Φεβρουάριο γύρω στο 8,5% σε ετήσια βάση αλλά ο πληθωρισμός πλην ενέργειας και τροφίμων αυξήθηκε πάνω από 5,6 %.
Σχετικά με την κατάρρευση της Silicon Valley Bank, η 16η σε μέγεθος στις ΗΠΑ, προέκυψε μία μαζική απόσυρση καταθέσεων από νεοφυείς επιχειρήσεις (start ups) που αποτέλουν και το κύριο πελατειακό κοινό της SVB.
Στην περίπτωση απόσυρσης κεφαλαίων έχεις να επιλέξεις μεταξύ επιστροφής δανείων που έχει χορηγήσει και ρευστοποιήσης ομολόγων, προσοχή όμως σε τιμές προφανώς χαμηλότερες από την ονομαστική τιμή κτήσης τους για εξασφάλιση ρευστότητας στην αυξημένη ζήτηση.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι η Moody’s αναμενόταν ήδη να υποβαθμίσει την αξιολόγηση της τράπεζας και ως εκ τούτου η επιλογή της τράπεζας ήταν να πουλήσει 21 δισ δολάρια ομόλογα με ζημιά όμως λόγω διαφοράς τιμής 1,8 δις.
Η προσπάθεια κάλυψης της ζημιάς σε συνεργασία με την Goldman Sachs μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου με ενδεικτική τοποθέτηση δεν ευοδώθηκε, καθώς κανείς άλλος επενδυτής δεν θα ήθελε να συμμετέχει σε μία επιχείρηση που οδηγούνταν στη χρεοκοπία.
Εδώ υπήρξε και ένα μεγάλο έλλειμμα επικοινωνίας από πλευράς Τράπεζας στους πελάτες της, κάτι που ενίσχυσε το κενό εμπιστοσύνης με τους καταθέτες με συνέπεια την περαιτέρω απόσυρση καταθέσεων. Η μη παρέμβαση για διάσωση της κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ περιορίζει τις επιλογές είτε στην πώληση είτε στην εκκαθάριση της Τράπεζας.
Στην Ελλάδα το τραπεζικό σύστημα έχει υποστεί αρκετές κρίσεις κατά το παρελθόν, σήμερα όμως είναι καλά θωρακισμένο με ένα ρυθμιστικό πλαίσιο αυστηρό, με τον λόγο καταθέσεων προς δάνεια υψηλό και με τα κόκκινα δάνεια να έχουν μειωθεί, το δημόσιο χρέος να τελεί υπό έλεγχο, μακροχρόνια αποπληρωτέο και με σταθερά επιτόκια και επίσης με μικρότερο ιδιωτικό χρέος.
Όλα αυτά συντελούν στο να είναι λιγότερο ευάλωτη η Χώρα μας στις διακυμάνσεις που θα παρατηρούνται στις διεθνείς αγορές δίχως αυτό βεβαίως να σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχει επαγρύπνηση και επιφυλακτικότητα σχετικά με την εξέλιξη του φαινομένου σε διεθνές επίπεδο.
Ευελπιστούμε όλοι ότι οι δοκιμασμένοι θεσμοί της ΕΚΤ (Εmergency Liquidity Assistance) για τυχόν εξασφάλιση ρευστότητας επαγρυπνούν και σε ακραίες περιπτώσεις θα ενεργήσουν ώστε να μην αναβιώσουμε τις οδυνηρές συνέπειες της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.