Ποσό ύψους 136 εκατ. ευρώ για επενδύσεις στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης αποδεσμεύτηκε την Πέμπτη από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Πρόκειται για τον λεγόμενο «λιγνιτικό πόρο» της ΔΕΗ και η αποδέσμευση των κονδυλίων ήταν ένα από τα 12 μέτρα για την υποστήριξη των εν λόγω περιοχών, που ανακοίνωσε ο υπουργός ΠΕΝ Κωστής Χατζηδάκης, κατά την επίσκεψή του στη Δυτική Μακεδονία, το προηγούμενο Σάββατο.
«Το ξεμπλοκάρισμα κονδυλίων που δεν είχαν κατανεμηθεί εδώ και πέντε χρόνια -με ευθύνη της προηγούμενης κυβέρνησης δείχνει ότι εννοούμε όσα λέμε», τονίζει σε σχετικές δηλώσεις του ο κ. Χατζηδάκης και προσθέτει: «Επρόκειτο για μια από τις δεσμεύσεις που είχα προαναγγείλει από το βήμα της ημερίδας για τη Δίκαιη Μετάβαση που έγινε στην Πτολεμαΐδα την προηγούμενη εβδομάδα. Η ΔΕΗ είχε κατανείμει επί ΣΥΡΙΖΑ, το 2019, ποσό της τάξης των 22 εκατ. ευρώ -που αφορούσε στο 2013- που δεν έχει ακόμα απορροφηθεί. Τώρα πάμε σε ένα ποσό πολύ μεγαλύτερο, 136 εκατ. ευρώ. Είναι προφανές ότι η ταχεία δέσμευση του ”λιγνιτόσημου” σε projects υψηλής προστιθέμενης αξίας, στο πλαίσιο του σχεδίου της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών, είναι μεγάλο στοίχημα της επόμενης περιόδου».
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεράσιμος Θωμάς, σημείωσε ότι «το ποσό των 34,6 εκατ. ευρώ που κατένειμε η ΔΕΗ θα διοχετευθεί σε έργα, όπως η τηλεθέρμανση του Αμύνταιου, για την άμεση χρηματοδότηση των οποίων είχαμε δεσμευθεί στην τοπική κοινωνία. Κοιτώντας μπροστά, είναι πολύ σημαντικό να αξιοποιηθούν άμεσα τα χρήματα του λιγνιτικού πόρου από τις Περιφέρειες και τους Δήμους για την άμεση ωρίμανση έργων που μπορούν να υποστηρίξουν την Δίκαιη Μετάβαση».
Την Πέμπτη συνεδρίασε η Επιτροπή Κατανομής Κονδυλίων από το Τέλος Ανάπτυξης Βιομηχανικών Περιοχών Ηλεκτρικού Ρεύματος (γνωστό και ως λιγνιτικό πόρο της ΔΕΗ) και προχώρησε στην κατανομή κονδυλίων, ύψους 101,4 εκατ. ευρώ, περίπου, που αφορούν την περίοδο 2015-2018. Από το ποσό αυτό, σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση από το ΥΠΕΝ, τα 65,9 εκατ. ευρώ αφορούν στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης (που περιλαμβάνει τους ενεργειακούς δήμους Κοζάνης και Εορδαίας), τα 20,4 εκατ. ευρώ στην Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας (που περιλαμβάνει τους ενεργειακούς δήμους Φλώρινας και Αμυνταίου) και τα υπόλοιπα 15,1 εκατ. ευρώ στην Περιφερειακή Ενότητα Αρκαδίας (στην οποία υπάγεται ο ενεργειακός δήμος Μεγαλόπολης).
Ήδη, στις αρχές Φεβρουαρίου η ΔΕΗ είχε μεταφέρει στους λογαριασμούς των τριών Περιφερειακών Ενοτήτων 34,6 εκατ. ευρώ περίπου που αφορούν σε υπόλοιπα της περιόδου 2013-2014. Δηλαδή το συνολικό ποσό ανέρχεται στα 136 εκατ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι ο λιγνιτικός πόρος θεσπίστηκε με νόμο του 1996 και αποτελεί ποσοστό επί του τζίρου της που επιστρέφεται στις τοπικές κοινωνίες ως αντιστάθμισμα για τις δραστηριότητές της στις συγκεκριμένες περιοχές. Τα κονδύλια πρέπει να διατίθενται για αναπτυξιακά προγράμματα που καταρτίζονται από τις οικείες περιφέρειες και αφορούν σε έργα υποδομής και προστασίας του περιβάλλοντος.
Υπενθυμίζεται ότι τα υπόλοιπα μέτρα που έχει ανακοινώσει το ΥΠΕΝ για την Δίκαιη Μετάβαση περιλαμβάνουν:
1. Κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων ισχύος 2 GW στα λιγνιτικά πεδία της ΔΕΗ
2. Συμφωνία των ΕΛΠΕ με μεγάλη γερμανική εταιρεία για φωτοβολταϊκό σταθμό ισχύος 205 MW στην περιοχή της Κοζάνης.
3. Αυτοχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου για τους εργαζόμενους της ΔΕΗ, πλήρως χρηματοδοτούμενο από την επιχείρηση.
4. Ταχεία έναρξη των εργασιών αποκατάστασης των λιγνιτωρυχείων, εν είδει δραστηριότητας-«γέφυρα», ιδίως για τους εργολαβικούς εργαζόμενους.
5. Ανάπτυξη των δικτύων φυσικού αερίου-Τηλεθέρμανση.
6. Προσαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού στις σχεδιαζόμενες χρήσεις των εδαφών.
7. Διατήρηση του εκπτωτικού τιμολογίου της ΔΕΗ για τις λιγνιτικές περιοχές (ΠΟΤ).
8. Επιχορήγηση ύψους 60 εκατ. ευρώ από το Πράσινο Ταμείο.
9. Δημιουργία μονάδας ηλεκτροπαραγωγής με καύση απορριμμάτων (waste-to-energy) σε συνεργασία με τον τοπικό ΦΟΔΣΑ.
10. Αναβάθμιση του ρόλου του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
11.Ειδικά φορολογικά κίνητρα και φοροαπαλλαγές σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.