Ουκρανία και Ρωσία υπέγραψαν συμφωνία με την ”σφραγίδα” του ΟΗΕ για την εξαγωγή εκατομμυρίων τόνων σιτηρών από αποκλεισμένα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, αποτρέποντας πιθανώς την απειλή μιας καταστροφικής παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, όπως μεταδίδουν εδώ και μερικά διεθνή ΜΜΕ και πρακτορεία.
Στην τελετή υπογραφής στο Παλάτι Ντολμάμπαχτσε στην Κωνσταντινούπολη παρευρέθηκαν ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο πρόεδρος της Τουρκίας, ο οποίος είχε διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο κατά τη διάρκεια μηνών τεταμένων διαπραγματεύσεων.
Ο Γκουτέρες δηλώνει ότι η συμφωνία θα ανοίξει το δρόμο σε σημαντικούς όγκους εξαγωγών τροφίμων από την Ουκρανία και θα ωφελήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες «στο χείλος της χρεοκοπίας και τους πιο ευάλωτους ανθρώπους στα όρια της πείνας», όπως σημειώνει ο Guardian.
O ΓΓ του ΟΗΕ σημειώνει ακόμα ότι «ο φάρος της ελπίδας έλαμψε στη Μαύρη Θάλασσα» και καλεί Ρωσία και Ουκρανία να εφαρμόσουν πλήρως τη συμφωνία.
Ο Guardian καταγράφει πέντε σημεία της συμφωνίας:
Στο πλαίσιο της συμφωνίας μεταξύ Κιέβου και Μόσχας, μία ομάδα Τούρκων, Ουκρανών και μελών του προσωπικού του ΟΗΕ θα παρακολουθεί τη φόρτωση σιτηρών σε πλοία στα ουκρανικά λιμάνια, πριν αναχωρήσουν τα πλοία σε μια προσχεδιασμένη διαδρομή μέσω της Μαύρης Θάλασσας, η οποία παραμένει σε μεγάλο βαθμό ναρκοθετημένη από τις ουκρανικές και ρωσικές δυνάμεις.
Ουκρανικά πιλοτικά πλοία θα καθοδηγούν εμπορικά σκάφη που μεταφέρουν τα σιτηρά στις ναρκοθετημένες περιοχές, χρησιμοποιώντας έναν χάρτη ασφαλών καναλιών που παρέχεται από την ουκρανική πλευρά.
Στη συνέχεια, τα πλοία θα διασχίσουν τη Μαύρη Θάλασσα προς τα στενά του Βοσπόρου της Τουρκίας ενώ θα παρακολουθούνται στενά από ένα κοινό συντονιστικό κέντρο στην Κωνσταντινούπολη, το οποίο περιλαμβάνει εκπροσώπους από τον ΟΗΕ, την Ουκρανία, τη Ρωσία και την Τουρκία.
Τα πλοία που εισέρχονται στην Ουκρανία θα επιθεωρηθούν υπό την επίβλεψη του ίδιου κοινού κέντρου συντονισμού για να διασφαλιστεί ότι δεν φέρουν όπλα ή αντικείμενα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να επιτεθούν στην ουκρανική πλευρά.
Η ρωσική και η ουκρανική πλευρά συμφώνησαν να αποκλείσουν επιθέσεις σε οποιοδήποτε από τα εμπορικά σκάφη ή λιμάνια που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία μεταφοράς ζωτικής σημασίας σιτηρών, ενώ παρατηρητές του ΟΗΕ και της Τουρκίας θα είναι παρόντες στα ουκρανικά λιμάνια για να οριοθετήσουν περιοχές που προστατεύονται από τη συμφωνία.
Νωρίτερα, η Huffpost κατέγραψε τις βασικές πληροφορίες σε σχέση με τους όρους που είχαν τεθεί κατά την διαπραγμάτευση, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσαν μεταξύ άλλων το πρακτορείο Reuters και το ΑΠΕ.
-Τετράμηνη ανανεώσιμη ισχύς
Η συμφωνία θα έχει ισχύ τεσσάρων μηνών που θα ανανεώνεται αυτόματα. Αν 20 έως 25 τόνοι σιτηρών βρίσκονται σήμερα αποκλεισμένοι στα σιλό των ουκρανικών λιμανιών, με έναν ρυθμό μεταφοράς 8 τόνων τον μήνα, οι τέσσερις μήνες θα αρκέσουν για την μεταφορά του συνόλου των αποθεμάτων και την εκκένωση των σιλό.
-Μνημόνιο για τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα
Μνημόνιο που θα συνοδεύει την συμφωνία και θα υπογράφεται από τον ΟΗΕ και την Ρωσία θα εγγυάται ότι οι δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας δεν θα αφορούν τα σιτηρά και τα λιπάσματα κατά άμεσο ή έμμεσο τρόπο.
Η πρόβλεψη αυτή αποτελεί απαραίτητο όρο για την υπογραφή της συμφωνία από την Μόσχα.
«Πρώτο βήμα για την άμβλυνση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης»
Η Τουρκία λέει ότι η επικείμενη συμφωνία θα σηματοδοτήσει το πρώτο βήμα για την άμβλυνση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης μετά την εισβολή της Ρωσίας.
Η Ουκρανία και η Ρωσία είναι από τους κορυφαίους εξαγωγείς τροφίμων στον κόσμο και τα λιμάνια της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένου του κύριου κόμβου της Οδησσού, έχουν αποκλειστεί από τον ρωσικό στόλο στη Μαύρη Θάλασσα.
Η διακοπή των εξαγωγών σιτηρών κατά τη διάρκεια του πεντάμηνου πολέμου έχει προκαλέσει δραματική άνοδο των τιμών και το άνοιγμα των ουκρανικών λιμανιών μπορεί ενδεχομένως να αποτρέψει την πείνα σε μέρη του κόσμου.
Περίπου 20 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών έχουν «κολλήσει» σε σιλό στην Οδησσό, με δεκάδες πλοία να έχουν αποκλειστεί από την επίθεση της Μόσχας.