Οι επιστήμονες κατάφεραν να επεξεργαστούν και νααποκωδικοποιήσουν τα πολύπλοκα τραγούδια των μεγαλύτερων φαλαινών των ωκεανών.
Οι μεγάπτερες και άλλες φάλαινες baleen έχουν εξελίξει ένα εξειδικευμένο «φωνητικό σύστημα» που τους επιτρέπει να τραγουδούν κάτω από το νερό.
Η ανακάλυψη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature δείχνει επίσης γιατί ο θόρυβος που κάνουν οι άνθρωποι στον ωκεανό είναι πολύ ενοχλητικός για τις φάλαινες.
Το τραγούδι των φαλαινών περιορίζεται σε μια χαμηλή συχνότητα που επικαλύπτεται από τον θόρυβο που παράγουν τα πλοία.
«Ο ήχος είναι απολύτως κρίσιμος για την επιβίωσή τους, γιατί είναι ο μόνος τρόπος που μπορούν να βρουν η μία την άλλη και να αναπαραχθούν στον ωκεανό», εξήγησε ο καθηγητής Coen Elemans, από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Δανίας, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης. «Αυτά είναι μερικά από τα πιο αινιγματικά ζώα που έζησαν ποτέ στον πλανήτη», είπε στο BBC. «Είναι από τα μεγαλύτερα ζώα, είναι έξυπνα και πολύ κοινωνικά».
Οι φάλαινες baleen είναι μια ευρύτερη ομάδα που περιλαμβάνει 14 διαφορετικά είδη, συμπεριλαμβανομένης της μπλε, της καμπούρας και της γκρίζας φάλαινας. Αντί για δόντια, τα ζώα έχουν κάποιες πλάκες, μέσω των οποίων «κοσκινίζουν» τεράστιες μπουκιές μικροσκοπικών πλασμάτων του νερού.
Το πώς ακριβώς παράγουν αυτά τα σύνθετα τραγούδια τους αποτελούσε μυστήριο μέχρι τώρα. Ο καθηγητής Elemans είπε ότι είναι κάτι παραπάνω από συναρπαστικό για να το καταλάβει κανείς.
Αυτός και οι συνάδελφοί του πραγματοποίησαν πειράματα χρησιμοποιώντας λάρυγγες, ή «φωνητικά κουτιά», που είχαν αφαιρεθεί προσεκτικά από τρία πτώματα άλλων φαλαινών. Στη συνέχεια φύσηξαν αέρα μέσα από τις ογκώδεις δομές για να παράξουν τον ήχο.
Στη συνέχεια φύσηξαν αέρα μέσα από τις ογκώδεις δομές για να παράξουν τον ήχο.
Στους ανθρώπους, οι φωνές προέρχονται από δονήσεις όταν ο αέρας περνά πάνω από τις φωνητικές χορδές. Οι φάλαινες Baleen, αντίθετα, έχουν μια μεγάλη δομή σε σχήμα U με ένα κομμάτι λίπους στην κορυφή του λάρυγγα. Αυτή η φωνητική ανατομία επιτρέπει στα ζώα να τραγουδούν ανακυκλώνοντας τον αέρα και εμποδίζοντας παράλληλα την εισροή νερού.
Οι ερευνητές παρήγαγαν σε υπολογιστές αυτούς τους ήχους και έδειξαν ότι το τραγούδι των φαλαινών περιορίζεται σε μια χαμηλή συχνότητα που επικαλύπτεται με τον θόρυβο που δημιουργούν τα πλοία. «Δεν μπορούν απλώς να επιλέξουν, για παράδειγμα, να τραγουδήσουν σε ψηλότερη κλίμακα για να αποφύγουν τον θόρυβο που κάνουμε στον ωκεανό», εξήγησε ο καθηγητής Elemans.
Η μελέτη έδειξε πώς ο θόρυβος του ωκεανού θα μπορούσε να εμποδίσει τις φάλαινες να επικοινωνούν σε μεγάλες αποστάσεις. Παρέχει επίσης πληροφορίες για ερωτήσεις που οι ερευνητές είχαν εδώ και δεκαετίες σχετικά με αυτά τα απόκοσμα τραγούδια, τα οποία κάποιοι ναυτικοί συνήθιζαν να αποδίδουν σε φαντάσματα ή μυθικά θαλάσσια πλάσματα.
Η εμπειρογνώμονας επικοινωνίας φαλαινών, δρ Kate Stafford, από το Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, χαρακτήρισε τη μελέτη «ρηξικέλευθη».
«Η παραγωγή και η λήψη του ήχου είναι η πιο σημαντική αίσθηση για τα θαλάσσια θηλαστικά, επομένως κάθε μελέτη που διευκρινίζει πώς παράγουν ήχους, έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει αυτό το πεδίο στο επόμενο στάδιο», είπε στο BBC News. Η έρευνα παρουσιάζει επίσης μια εξελικτική εικόνα - του πώς οι πρόγονοι των φαλαινών επέστρεψαν στους ωκεανούς από τη στεριά και τις προσαρμογές που κατέστησαν δυνατή την υποβρύχια επικοινωνία.
Ο τρόπος με τον οποίο οι λεγόμενες «οδοντωτές φάλαινες» παράγουν ήχο είναι καλύτερα κατανοητός, επειδή τα ζώα είναι πιο εύκολο να μελετηθούν. Αυτά τα θαλάσσια θηλαστικά, που περιλαμβάνουν δελφίνια, όρκες, σπερματοφάλαινες και φώκαινες, φυσούν αέρα μέσω μιας ειδικής δομής στις ρινικές διόδους τους.
Η Ellen Garland, από την Ερευνητική Μονάδα Θαλάσσιων Θηλαστικών στο Πανεπιστήμιο του Σεντ Άντριους, είπε πως «Πάντα αναρωτιόμουν πώς ακριβώς οι φάλαινες - ειδικά οι καμπούρες, στις οποίες επικεντρώνεται η έρευνά μου - παράγουν πραγματικά την ποικιλία των ήχων που κάνουν. Η μελέτη μεγάλων φαλαινών είναι εξαιρετικά δύσκολη αλλά η προσπάθεια να αποκαλύψεις πώς παράγουν ήχο τη στιγμή που δεν μπορείς καν να τις δεις κάτω από το νερό έχει ένα επιπλέον επίπεδο δυσκολίας, επομένως αυτοί οι ερευνητές ήταν πολύ δημιουργικοί».
Η δρ Stafford πρόσθεσε ότι η ικανότητα των θηλαστικών να κάνουν τόσο πολύπλοκα φωνητικά σήματα ήταν «αξιοσημείωτη» και τόνισε «πόσο ιδιαίτερα είναι αυτά τα ζώα».