Επιστρέφουν στο Ιράκ 17.000 λεηλατημένα αρχαία τεχνουργήματα

Πρόκειται για τον μεγαλύτερο επαναπατρισμό αρχαιοτήτων στην ιστορία της χώρας.
Επισκέπτης θαυμάζει τα τεχνουργήματα που εκρτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βαγδάτης. REUTERS/Khalid al-Mousily (IRAQ - Tags: POLITICS SOCIETY)
Επισκέπτης θαυμάζει τα τεχνουργήματα που εκρτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βαγδάτης. REUTERS/Khalid al-Mousily (IRAQ - Tags: POLITICS SOCIETY)
Khalid Al Mousily via Reuters

Πάνω από 17.000 λεηλατημένα αρχαία τεχνουργήματα που ανακτήθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες παραδόθηκαν στο υπουργείο Πολιτισμού του Ιράκ την Τρίτη, μια επιστροφή που χαρακτηρίζεται από την κυβέρνηση του Ιράκ ως η μεγαλύτερη στην ιστορία της χώρας.

Η πλειοψηφία των τεχνουργημάτων χρονολογείται στα 4.000 χρόνια από την εποχή της αρχαίας Μεσοποταμίας και ανακτήθηκαν από τις ΗΠΑ σε πρόσφατο ταξίδι του Ιρακινού πρωθυπουργού Μουσταφά αλ-Καντίμι. Άλλα τεχνουργήματα επέστρεψαν επίσης από την Ιαπωνία, την Ολλανδία και την Ιταλία, όπως δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Φουάντ Χουσεΐν σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον υπουργό Πολιτισμού Χασάν Ναντίμ.

Ο Nαντίμ έκανε λόγο για τον μεγαλύτερο επαναπατρισμό αρχαιοτήτων στην ιστορία του Ιράκ και πως χρειάστηκαν πολλοί μήνες διαπραγματεύσεων μεταξύ της κυβέρνησης και της πρεσβείας του Ιράκ στην Ουάσινγκτον.

«Υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει σε αυτό το θέμα. Υπάρχουν ακόμα χιλιάδες ιρακινά τεχνουργήματα που διακινούνται εκτός της χώρας», είπε.«Τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών μας υποστηρίζουν στη διεθνή κοινότητα και οι νόμοι άλλων χωρών στις οποίες βρίσκονται λαθραία αυτά είναι στο πλευρό μας».

Τα τεχνουργήματα παραδόθηκαν στο Υπουργείο Πολιτισμού του Ιράκ σε μεγάλα ξύλινα κιβώτια. Μερικά εκτέθηκαν, αλλά το υπουργείο είπε ότι τα πιο σημαντικά εξ′ αυτών θα εξεταστούν και αργότερα θα εκτεθούν στο κοινό στο Εθνικό Μουσείο του Ιράκ.

Επισκέπτης κοιτά σε ασσυριακό άγαλμα ταύρου με ανθρώπινο κεφάλι στο ιρακινό Αρχαιολογικό μουσείο της Βαγδάτης. REUTERS/Khalid al-Mousily (IRAQ - Tags: POLITICS)
Επισκέπτης κοιτά σε ασσυριακό άγαλμα ταύρου με ανθρώπινο κεφάλι στο ιρακινό Αρχαιολογικό μουσείο της Βαγδάτης. REUTERS/Khalid al-Mousily (IRAQ - Tags: POLITICS)
Khalid Al Mousily via Reuters

Οι αρχαιότητες του Ιράκ έχουν λεηλατηθεί από αρχαιοκάπηλους κατά τη διάρκεια δεκαετιών πολέμου και αστάθειας, από την εισβολή των ΗΠΑ το 2003 στη χώρα η οποία ανέτρεψε τον Σαντάμ Χουσεΐν. Πουλήθηκαν στο εξωτερικό και κατέληξαν σε μουσεία ξένων χωρών. Η κυβέρνηση του Ιράκ ανακτά σταδιακά τις λεηλατημένες αρχαιότητες. Πάντως, οι αρχαιολογικοί χώροι σε όλη τη χώρα εξακολουθούν να παραμελούνται λόγω έλλειψης κεφαλαίων.

Ωστόσο ο επαναπατρισμός τόσων πολλών αρχαιοτήτων αποτελεί μια σημαντική νίκη για χώρες όπως και η Ελλάδα, που πιέζουν μουσεία της Δύσης για την επιστροφή πολιτισμικών μνημείων και τεχνουργημάτων όπως τα μάρμαρα του Παρθενώνα.

«Δεν είναι μόνο οι χιλιάδες πλάκες που επιστρέφουν ξανά στο Ιράκ – είναι κάτι που αφορά τον ιρακινό λαό», δήλωσε σε τηλεφωνική συνέντευξη στον Guardian ο Χασάν Ναντέμ. «Δεν επαναφέρονται μόνο οι πλάκες, αλλά και η εμπιστοσύνη στον ιρακινό λαό καθώς ενισχύεται η ιρακινή ταυτότητα σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς».

Πολλές από τις επιστρεφόμενες πήλινες πλάκες και σφραγίδες προέρχονται από το Irisagrig, μια χαμένη αρχαία πόλη στα εδάφη του Ιράκ. Η ύπαρξη του έγινε γνωστή το 2003 όταν πλάκες που την ανέφεραν κατασχέθηκαν στα σύνορα της Ιορδανίας. Χιλιάδες άλλες πλάκες εμφανίστηκαν σε διεθνείς αγορές αρχαιοτήτων.

Το Νότιο Ιράκ, μέρος της αρχαίας Μεσοποταμίας, περιέχει χιλιάδες ανασκαμμένους αρχαιολογικούς χώρους μεταξύ των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη, όπου και ξεκίνησαν οι πρώτοι γνωστοί πολιτισμοί στον κόσμο. Η Βαβυλώνα και η Ουρ, η φημισμένη γενέτειρα του Προφήτη Αβραάμ, άκμασαν στην περιοχή και από εκεί προήλθε η γραφή, η αστρονομία και ο πρώτος γνωστός κώδικας δικαίου.

Με πληροφορίες από Associated Press και New York Times

Δημοφιλή