Με πολύ μικρή διαφορά, ο Λούλα εξελέγη χθες Κυριακή πρόεδρος της Βραζιλίας, κερδίζοντας τον Ζαΐχ Μπολσονάρου, τον απερχόμενο ακροδεξιό αρχηγό του κράτους, έδειξαν τα αποτελέσματα με σχεδόν το 99% των ψήφων καταμετρημένο.
Ο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα έλαβε το 50,84% των εγκύρων ψήφων, έναντι 49,16% του απερχόμενου προέδρου, ανέφερε η εθνική εφορευτική επιτροπή, το ανώτατο εκλογοδικείο (TSE). Το αποτέλεσμα είναι πλέον «μαθηματικά» οριστικό, εξήγησε το TSE.
Πρόκειται για τη μικρότερη διαφορά μεταξύ δυο φιναλίστ στις προεδρικές εκλογές στη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, μετά το τέλος της στρατιωτικής χούντας (1964-1985).
Η διαφορά ήταν πολύ πιο μικρή από ό,τι προέβλεπαν τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων, που ήδη είχαν επικριθεί διότι υποτίμησαν το ποσοστό του κ. Μπολσονάρου πριν από τον πρώτο γύρο.
Λούλα: Νο 1 προτεραιότητα η αντιμετώπιση της πείνας
Ο άλλοτε συνδικαλιστής ηγέτης, 77 ετών, με ζωή αντάξια χολιγουντιανής ταινίας, που μεγάλωσε μέσα στην πείνα στη γενέθλια γη του το Περναμπούκο αλλά έσωσε από αυτή εκατομμύρια Βραζιλιιάνους, (βορειοανατολικά), επιστρέφει στην προεδρία την 1η Ιανουαρίου 2023.
«Αυτή είναι η σημαντικότερη ημέρα της ζωής μου» είπε όταν ψήφιζε την Κυριακή ενώ μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων δήλωσε πως πρώτος στόχος είναι η αποκατάσταση της κοινωνικής «ειρήνης» και της «ενότητα» που «έχει ανάγκη» χώρα του, τονίζοντας αυτή «επιστρέφει» στη διεθνή σκηνή, δεν θα είναι πια «παρίας».
«Η Βραζιλία κι ο πλανήτης χρειάζονται τον Αμαζόνιο ζωντανό», τόνισε ο κεντροαριστερός ηγέτης καθώς ο απερχόμενος αρχηγός του κράτους Μπολσονάρου δέχθηκε σφοδρές επικρίσεις από τη διεθνή κοινότητα διότι επί των ημερών του η αποψίλωση του μεγαλύτερου τροπικού δάσους του πλανήτη έσπαγε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Δεσμευόμενος πως η βασική του προτεραιότητα θα είναι να πολεμήσει «την πείνα» στη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής με 212 εκατ. κατοίκους, ο Λούλα ανέφερε πως θα επιδιώξει πιο δίκαιο εμπόριο και όχι συμφωνίες που «καταδικάζουν τη χώρας μας να είναι αιώνιος εξαγωγέας πρώτων υλών».
Ο Λούλα εγκατέλειψε την προεδρία με τη δημοτικότητά του στο 80% έπειτα από τις δύο πρώτες του θητείες (2003-2010), όμως κατόπιν βίωσε την ατίμωση, περνώντας από τη φυλακή, μετά την καταδίκη του για υπόθεση διαφθοράς, που ακυρώθηκε από το ανώτατο δικαστήριο εξαιτίας διαδικαστικών σφαλμάτων.
Εχθρικό κοινοβούλιο και ερωτήματα για την αντίδραση του Μπολσονάρου
Μετά τη νίκη του με οριακή διαφορά, ο Λούλα θα χρειαστεί να κυβερνήσει με το κοινοβούλιο να έχει κάνει δεξιά στροφή και θα χρειαστεί να συνάψει συμμαχίες για να μπορέσει να προωθήσει νομοθετικά το πρόγραμμά του.
Ο Ζαΐχ Μπολσονάρου είναι ο πρώτος πρόεδρος εν ενεργεία που δεν καταφέρνει να εξασφαλίσει δεύτερη θητεία μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη Βραζιλία το 1985.
Η αντίδρασή του αναμένεται με μεγάλη ανησυχία: αφού επιδιδόταν ακατάπαυστα σε επιθέσεις εναντίον του ηλεκτρονικού συστήματος ψηφοφορίας, που κατ’ αυτόν ευνοεί την «απάτη», την Παρασκευή είπε πως «αυτός που συγκεντρώνει τις περισσότερες ψήφους κερδίζει. Αυτή είναι η δημοκρατία», χωρίς να πείθει.
«Ελπίζω πως αν κερδίσω τις εκλογές, θα έχει μια στιγμή ορθοφροσύνης και θα μου τηλεφωνήσει για να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα», δήλωνε ο Λούλα την περασμένη Δευτέρα, αναφερόμενος στον ακροδεξιό αντίπαλό του.
Πολλοί έχουν εκφράσει την ανησυχία τους πως θα δεν αποκλείεται να δουν να επαναλαμβάνεται στη Βραζιλία σκηνικό παρόμοιο με την επίθεση στο ομοσπονδιακό Καπιτώλιο των ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 2021, μετά την ήττα του Ντόναλντ Τραμπ.
Για κίνδυνο «ο Μπολσονάρου να αμφισβητήσει το αποτέλεσμα», μιλούσε έτσι την παραμονή του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών ο Χοζέιρου Ντούλτρα ντος Σάντος, του ομοσπονδιακού πανεπιστημίου της Φλουμινένσε. Ο πρώην λοχαγός μπορεί να λογαριάζει «στην υποστήριξη των πιο ριζοσπαστικοποιημένων ψηφοφόρων του» και δεν είναι απίθανο το ενδεχόμενο να υποκινήσει «ταραχές», σύμφωνα με τον ίδιο αναλυτή, που πάντως σημείωνε πως ήταν μάλλον απίθανο οι ένοπλες δυνάμεις να βάλουν τη χώρα σε περιπέτειες, τονίζοντας ότι οι δημοκρατικοί θεσμοί της Βραζιλίας είναι στέρεοι.
Συγχαρητήρια ηγετών στον Λούλα και τα πρώτα από τον Τζο Μπάιντεν
Στο μεταξύ ηγέτες σε όλο τον κόσμο χαιρέτισαν τη νίκη του Λούλα.
Τζο Μπάιντεν: «Απευθύνω τα συγχαρητήριά μου στον Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα για την εκλογή του στην προεδρία της Βραζιλίας έπειτα από τις ελεύθερες, δίκαιες και αξιόπιστες εκλογές» στη μεγαλύτερη λατινοαμερικάνικη χώρα, ανέφερε ανακοίνωση Τύπου που αναρτήθηκε στον ιστότοπο της αμερικανικής προεδρίας από τις υπηρεσίες του κ. Μπάιντεν. Στο λακωνικό κείμενο προστίθεται πως ο αμερικανός πρόεδρος «αδημονεί» να «δουλέψει» με τον βραζιλιάνο ομόλογό του, ώστε να «συνεχιστεί η συνεργασία των δυο χωρών μας».
Εμμανουέλ Μακρόν: «Μαζί, θα ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να αντιμετωπίσουμε τις πολλές κοινές προκλήσεις και θα ανανεώσουμε τον δεσμό φιλίας ανάμεσα στις δυο χώρες μας», τόνισε ο αρχηγός του γαλλικού κράτους μέσω Twitter μερικά λεπτά μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος από την εφορευτική επιτροπή, αναρτώντας το ίδιο μήνυμα στα πορτογαλικά, κρίνοντας πως η νίκη του Λούλα «ανοίγει νέα σελίδα στην ιστορία της Βραζιλίας».
Τζάστιν Τριντό: «Ο λαός της Βραζιλίας μίλησε. Αδημονώ να συνεργαστώ με τον Λούλα για να ενισχύσουμε την εταιρική σχέση των χωρών μας (...) και να προωθήσουμε τις κοινές μας προτεραιότητες — όπως την προστασία του περιβάλλοντος», σημείωσε μέσω Twitter ο πρωθυπουργός του Καναδά.
Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ: «Ο Λούλα νίκησε, ευλογημένος ο λαός της Βραζιλίας. Θα υπάρξει ισότητα και ουμανισμός», ήταν το σχόλιο του προέδρου του Μεξικού, επίσης μέσω Twitter.
Άντονι Αλμπανέζι: «Τεράστια συγχαρητήρια στον Λούλα για την τρομερή νίκη του στις βραζιλιάνικες εκλογές. Αδημονώ να συνεργαστώ μαζί σου για την προστασία του παγκόσμιου περιβάλλοντός μας», διαβεβαίωσε ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας.
Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ: «Σε αγκαλιάζουμε αδελφέ πρόεδρε Λούλα», ανέφερε απλά ο πρόεδρος της Κούβας.
Γκαμπριέλ Μπόριτς: Παρόμοιος ήταν ο τόνος του προέδρου της Χιλής: «Λούλα. Αγαλλίαση!», συνόψισε.
Γκιγιέρμο Λάσο: «Συγχαίρω τον Λούλα για την εκλογή του (...). Θα συνεχίσουμε να να ενισχύουμε τη φιλία και τη συνεργασία των χωρών μας, για να έλθουν καλύτερες μέρες για τους πολίτες μας. Η περιφέρειά μας συνεχίζει την ολοκλήρωσή της με πλουραλισμό», ανέφερε ο πρόεδρος του Ισημερινού.
Γουστάβο Πέτρο: «Ζήτω ο Λούλα», έγραψε απλά ο πρόεδρος της Κολομβίας, που εξελέγη τον Ιούνιο.
Νικολάς Μαδούρο: «Η δημοκρατία θριάμβευσε στη Βραζιλία. Ζήτω οι λαοί που είναι αποφασισμένοι να ζήσουν ελεύθεροι, κυρίαρχοι και ανεξάρτητοι!», σχολίασε ο πρόεδρος της Βενεζουέλας.
Λουίς Άρσε: «Συγχαρητήρια αδελφέ Λούλα. Η νίκη σου ενισχύει τη δημοκρατία και την ολοκλήρωση της Λατινικής Αμερικής. Είμαστε σίγουροι πως θα οδηγήσεις τον λαό της Βραζιλίας στον δρόμο της ειρήνης, της προόδου και της κοινωνικής δικαιοσύνης», τόνισε ο πρόεδρος της Βολιβίας.
Πηγές: Reuters, AFP, ΑΠΕ-ΜΠΕ