Άλλη μια μεταβατική περίοδος ξεκινάει τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς, επιστροφή στα σχολεία! Κάθε φορά που βρισκόμαστε σε μία μεταβατική περίοδο παρατηρείται αμφιθυμία, αντίθετα συναισθήματα όπως χαρά, λύπη, άγχος, ανησυχία, προσμονή, νευρικότητα. Χαρά για κάτι καινούριο και λύπη γι΄ αυτό που χάνουμε.
Κατά την περίοδο της καραντίνας τα παιδιά περνούσαν τον περισσότερο χρόνο με τους γονείς καθώς δεν μπορούσαν να έρθουν σε επαφή με παππούδες, με φίλους και δεν είχαν την δυνατότητα κάποιας εξωσχολικής δραστηριότητας.
Τώρα καλούνται οι μαθητές να επιστρέψουν στην προ κορωνοιού κατάσταση και η οικογένεια να βρει τους ρυθμούς της. Συνεπώς, πώς θα μπορούσε η επιστροφή στα σχολεία να είναι ομαλή παρόλο που είναι βραγχύχρονη;
Επανεκκίνηση στο σχολικό πρόγραμμα: Όλοι βγήκαμε εκτός προγράμματος, στην δουλειά, στο διάβασμα, στην διατροφή και τον ύπνο. Πριν ξεκινήσουν τα σχολεία και ειδικά την πρώτη εβδομάδα έναρξης των σχολείων πρέπει να υπάρχει σταθερότητα στην καθημερινή ρουτίνα. Υπάρχει η πιθανότητα να παρουσιαστεί αντίσταση, εκνευρισμός, θυμός γι’ αυτό χρειάζεται να είστε σταθεροί στα όρια και στο πρόγραμμα που βάζετε.
«Μυστικοί» κώδικες επικοινωνίας: Σίγουρα θα υπάρχει ενθουσιασμός που θα ξαναβρεθούν οι φίλοι μεταξύ τους πόσο μάλλον εάν έχουν να συναντηθούν καιρό. Κάτι που προκαλεί άγχος είναι πλέον η σωματική επαφή και ειδικά στους γονείς πιο μικρών παιδιών. Ίσως περνούν σκέψεις όπως «Πώς θα πείσω το παιδί μου να μην αγκαλιάζεται, να μην φιλιέται με τα άλλα παιδιά»; Εδώ μπορείτε να ενισχύσετε τους «μυστικούς» χαιρετισμούς˙ δηλαδή να ανακαλύψουν οι φίλοι μεταξύ τους έναν χαιρετισμό που να μην προϋποθέτει την πολύ στενή επαφή. Ως απόρροια, θα αισθανθούν ότι ενισχύεται ο δεσμός τους μέσω του μυστικού τους κώδικα και θα προστατεύονται.
Προσωπικός χώρος: Το κάθε άτομο φέρει την αντίληψη του προσωπικού χώρου, δηλαδή πόσο κοντά επιτρέπω στον άλλον να έρθει και δεν αισθάνομαι απειλή. Εμψυχώστε τα παιδιά σας να διεκδικούν την «άνεση» τους. Κατ’ επέκταση τους δείχνετε πως να βάζουν όρια στους άλλους και να προστατεύουν το σώμα τους.
«Τελετουργικά» κανόνων υγιεινής: Οι κανόνες προσωπικής υγιεινής είναι πολύ σημαντικοί για όλους μας, πλύσιμο χεριών, μη άγγιγμα του προσώπου, όταν βήχουμε ή φτερνιζόμαστε να χρησιμοποιούμε τον αγκώνα. Ένας από τους πιο βασικούς και εύκολους κανόνες είναι το πλύσιμο των χεριών. Θέστε ως κανόνα όταν μπαίνετε σπίτι να πλένουν όλα τα μέλη της οικογένειας τα χέρια. Για τα μικρότερα παιδιά θα μπορούσε να γίνει σύνδεση αυτής της διαδικασίας με ένα χαρούμενο τραγούδι. Ακόμα και εάν προβάλλεται αντίσταση, βλέποντας ότι όλοι ακολουθούν αυτό τον κανόνα, μελλοντικά θα γίνεται αβίαστα.
Ανατροφοδότηση: Τα ερεθίσματα που δέχονται τα παιδιά στα σχολεία ποικίλουν και ίσως να επηρεάσουν την διάθεση και τη συμπεριφορά τους. Προσπαθήστε να συζητάτε, να μάθετε εάν έλαβαν καινούριες πληροφορίες σχετικά με τον κορωνοϊό και να παρατηρήσετε πως αντιδρούν σε αυτές. Οι δραστηριότητες που τους εξιτάρουν, το παιχνίδι και η ζωγραφική τείνουν να λειτουργούν εποικοδομητικά για την έναρξη συζήτησης.
Πληροφόρηση και όχι εκφοβισμός: Η πρωτόγονη κατάσταση που βιώσαμε προξένησε άγχος, φόβο, απορίες. Προσπαθήστε να είστε δεκτικοί σε ερωτήσεις που ίσως σας γίνουν και να αποδεχτείτε συναισθήματα που βγαίνουν στην επιφάνεια. Να ακούσετε με αποδοχή τα λεγόμενα των παιδιών και να απαντάτε στις απορίες τους με ηρεμία και ειλικρίνεια. Ενισχύστε την αντίληψη ότι παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της υγεία τους μέσω της υπακοής στους κανόνες υγιεινής.
Αυτοέλεγχος: Τα παιδιά τείνουν να έχουν ενισχυμένους «συναισθηματικούς αισθητήρες». Ακόμα και εάν προσπαθούμε να αποκρύψουμε τα συναισθήματα μας ή επικαλεστούμε κάποιο άλλο, έχουν την δυνατότητα να το αντιληφθούν. Διαχειριστείτε το άγχος της και το φόβο σας. Μπορείτε να επικοινωνείτε τα συναισθήματα σας αλλά με όριο.
Τα παιδιά έχουν την ικανότητα να προσαρμόζονται στις αλλαγές. Ωστόσο, χρειάζονται υποστήριξη και καθοδήγηση από τους γονείς για την επιστροφή στο σχολείο. Προσφέρετε τους τα κατάλληλα εφόδια για να νιώθετε όλοι ασφαλείς.
*Η Αλεξάνδρα Κουράκου είναι Ψυχολόγος Υγείας MSc Ιατρικής Αθηνών, Συστημική Σύμβουλος – Ψυχοθεραπεύτρια.