Την περασμένη Κυριακή μίλησα για την ακεραιότητα της χώρας μας. Αυτές τις μέρες γίνονται οι διεθνείς συναντήσεις στο γνωστό Φόρουμ του Νταβός της Ελβετίας, όπως κάθε χρόνο. Δράττομαι της ευκαιρίας να υπενθυμίσω την συνάντηση του Γιώργου Παπανδρέου με τον Τούρκο Πρωθυπουργό Τουργκούτ Οζἀλ στο Νταβός, στα τέλη Γενάρη του 1988, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα άλλη μια ματαίωση πολέμου ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία εκείνες τις μέρες.
Η αιτία ήταν, άλλη μια φορά, το Αιγαίο. Η απαίτηση της επικίνδυνα γειτονικής μας χώρας να πάρει μέρος στην εξόρυξη πετρελαίου στην περιοχή της Θάσου και της Σαμοθράκης. Είχαμε δύο σοβαρά επεισόδια ένα το 1976 και το άλλο το 1987. Η Τουρκία θέλει να μειωθούν σε έξι μίλια τα θαλάσσια σύνορα στο Αιγαίο. Η Ελλάδα αναζήτησε την επιβεβαίωση της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) απὀ το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, χωρίς ξεκάθαρο αποτέλεσμα. Η Τουρκία υποστήριζε ότι η συμφωνία αφορούσε τα νησιά που ήταν «Ιταλικά» τότε και όχι ελληνικά. Κάτι ανάλογο που υποστήριζε για την Κύπρο. Ότι ήταν τουρκικό νησί που είχε παραχωρηθεί στην Μεγάλη Βρετανία και εφόσον οι Άγγλοι εγκατέλειψαν την κυριότητα της Κύπρου, θα μπορούσε να επανέλθει το νησί στην Τουρκία, όταν μάλιστα κινδύνευε ο τουρκικός πληθυσμός. .
Στο μεταξύ η τουρκική αεροπορία παραβιάζει συνεχώς τον εναέριο χώρο της Ελλάδας στο Αιγαίο θυμίζοντας ότι έχει κι′ αυτός σύνορα περιορισμένα στα 6 μίλια όπως τα θαλάσσια. Το θέμα επανέρχεται σήμερα στον διεθνή τύπο και είναι ο λόγος που το αναφέρω. Είναι πολύ πιθανό κάτι να κρύβεται από πίσω που να απειλεί εκ νέου την ακεραιότητα της Ελλάδας (που ήταν το θέμα του άρθρου μου της περασμένης Κυριακής). Και είναι άγνωστο πόσο συνδέεται με το μακεδονικό πρόβλημα που συζητιέται αυτές τις μέρες.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι τόσο το «μακεδονικό» όσο και το «τουρκικό» συνδέονται αμφότερα με το επόμενο πρόβλημα που είχα αναφέρει, την «επανάκτηση της οικονομικής ευρωστίας». Γνωρίζω κάπως το «τουρκικό» και το «μακεδονικό» είτε από τις έρευνες για τις πολιτικές ταινίες που έχω κάνει σε 30 χώρες (ανάμεσα στις οποίες η Τουρκία και η Κύπρος στην οποία είχα προσκληθεί από την Κυπριακή κυβέρνηση) είτε από την ευθύνη γραμματέως του Πρωθυπουργού στην ξενόγλωσση αλληλογραφία, κατά την διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας. Μάλιστα ως Γενικός Διευθυντής Προγράμματος της ΕΡΤ βρέθηκα σε δύσκολες στιγμές των Ελληνοτουρκικών σχέσεων. Όμως δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω πώς επετεύχθη η άνοδος του βιοτικού επιπέδου του ελληνικό λαού, που άρχισε στην περίοδο της πρωθυπουργίας του Κωνσταντίνου Καραμανλή και επιβεβαιώθηκε στην περίοδο Ανδρέα Παπανδρέου. Δεν είναι αρκετά μόνο τα περίφημα «πακέτα Ντελόρ». Οι μισθοί ανέβαιναν σε πρωτοφανή ύψη και η μισή Ελλάδα έπαιρνε ευεργετικά δάνεια. Η είσοδος της χώρας στο Ευρώ σίγουρα βοήθησε και την είσοδό της στην ευρωπαϊκή ποιότητα ζωής. Αυτά τα δάνεια βέβαια τα πληρώνουμε ακριβά σήμερα.
Προσωπικά, δεν είμαι αισιόδοξος για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου της ανθρωπότητας στα χρόνια που έρχονται. Θα λύνονται προσωρινά μερικά προβλήματα αλλά η ανεργία θα μεγαλώνει στο βαθμό που θα αναπτύσσεται ο ρομποτισμός. Όμως υπάρχουν περιθώρια για χώρες βαθιά χρεωμένες όπως η Ελλάδα. Για ένα σωρό λόγους - πολιτικούς, στρατηγικούς, οικονομικούς, μέχρι και τουριστικούς- οι δανειστές θα υποχρεωθούν να διευθετήσουν το Χρέος. Πολιτικούς γιατί μερικές χώρες αποχωρούν ή απειλούν ότι θα αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με κίνδυνο να διαλυθεί εις τα εξ ων συνετέθη. Λόγοι στρατηγικοί γιατί η Ελλάδα είναι η προφυλακή, ακριβώς απέναντι από την αναστάτωση στη Μέση Ανατολή, με άμεση συνέπεια να σηκώνει και αυτή -μαζί με την Ιταλία- το αβάσταχτο βάρος του προσφυγικού προβλήματος. Τέλος και για λόγους οικονομικούς γιατί η Ελλάδα δεν είναι (δυνητικά) χώρα με μικρή ευρωπαϊκή εμπορική κατανάλωση. Μόνο που για να επανέλθει στα προηγούμενα επίπεδα πρέπει να αυξηθεί η ευρωστία της. Κανένας ευρωπαϊκός λαός δεν είναι ικανός να καταναλώνει όσο ο ελληνικός - αν το μπορεί! Ο μέσος Ελβετός με τριπλάσια τουλάχιστον οικονομική απολαβή από τον Έλληνα της Δεκαετίας του 1980 καταναλώνει το ένα τρίτο από όσο ξόδευε ο μέσος Έλληνας. Ο οποίος μέχρι πρόσφατα δεν είχε τσεκ-μπουκ ούτε καν λογαριασμό στην τράπεζα, όταν οι Ελβετοί - και όχι μόνο - κατέθεταν τις οικονομίες τους στις τράπεζες από τα τέλη του 19ου αιώνα.
Η επανάκτηση της οικονομικής ευρωστίας της Ελλάδας πρώτον θα αυξήσει τα έσοδα του κράτους, άρα και τις στρατιωτικές του δαπάνες και δεύτερον θα σταματήσει την αιμορραγία των σπουδασμένων νέων με αποτέλεσμα να επανέλθει το φρόνημα στην νεολαία της χώρας που είναι η ασπίδα όλων των πάσης φύσεως συγκυριών της.
Έτσι κι′ αλλιώς, η επιστροφή σε καλύτερες μέρες θα αργήσει και μόνο μια ενωμένη πολιτικά και εθνικά Ελληνική κοινωνία μπορεί να την φέρει λίγο πιο σύντομα. Χρησιμοποιώντας τα σοφότερα, τιμιότερα και προοδευτικότερα μέλη της, σε όποιο στρατόπεδο και αν βρίσκονται. Όταν η ευρωστία επιστέψει ας γίνουν πάλι χίλια κομμάτια!