Επίθεση στις δυνάμεις του εθνικισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας που φωλιάζουν στην καρδιά της Ευρώπης εξαπέλυσε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας από το βήμα της ΓΣ του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη. Μάλιστα τόνισε πως η μεγαλύτερη νίκη για την χώρα ήταν πως αντιμετώπισε την διπλή κρίση -οικονομική και προσφυγική- χωρίς να ενδώσει και να χωρίς να υποταχθεί σε αυτές τις δυνάμεις ούτε σε πολιτικό επίπεδο, ούτε σε επίπεδο κοινωνίας.
Οι δυνάμεις του εθνικισμού και το Grexit
Ξεκινώντας την ομιλία του έκανε μια αναδρομή λέγοντας πως πριν από τρία χρόνια, όταν για πρώτη φορά απευθύνθηκε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ως πρωθυπουργός, η Ελλάδα ήταν στην εμπροσθοφυλακή τριών επάλληλων διεθνών κρίσεων, επισήμανε ο Αλέξης Τσίπρας κατά την ομιλία του στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Μία η κρίση της Ευρωζώνης (η Ελλάδα χτυπήθηκε πιο άγρια από κάθε άλλη χώρα, έχοντας χάσει περίπου το 25% του ΑΕΠ της, με την ανεργία να έχει ξεπεράσει στο 27%), δεύτερη η προσφυγική κρίση (η Ελλάδα ανέλαβε αναλογικά το μεγαλύτερο βάρος της προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη, καθώς πάνω από 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι εισήλθαν στα νησιά της σε μια περίοδο λίγων μηνών) και τρίτη η ολοένα επιδεινούμενη αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, με τον εθνικισμό να ενισχύεται με ταχείς ρυθμούς.
Όμως «Στα χρόνια που πέρασαν από το 2015 ήρθε στην επιφάνεια ένα «τεράστιο έλλειμμα εμπιστοσύνης» προς τους διεθνείς και εθνικούς θεσμούς.
Και τόνισε: «Οι εθνικιστικές δυνάμεις έγιναν ολοένα και πιο ισχυρές και η επιθετική τους στάση ανέδειξε ότι το θέμα δεν είναι αν μπορούμε να βασιστούμε στους διεθνείς θεσμούς για την επίλυση των κοινών μας προβλημάτων στη βάση κοινών αξιών, αλλά κατά πόσο αυτά τα προβλήματα και αυτές οι αξίες είναι όντως κοινές. Η λογική τους για την αντιμετώπιση των κρίσεων ήταν απλή: «όχι στην αυλή μας» - «not in our own back yard»”, είπε ο κ. Τσίπρας.
Επίσης επεσήμανε πως οι εθνικιστικές δυνάμεις στην αντιμετώπιση της κρίσης της Ευρωζώνης υποστήριξαν το GREXIT και την ανάγκη η μοίρα της Ελλάδας να αποτελέσει προειδοποίηση για άλλες χώρες. Στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης υποστήριξαν το μονομερές κλείσιμο των συνόρων στη Βαλκανική οδό, απαίτησαν επαναπροωθήσεις στη θάλασσα και διεκδίκησαν ένα μικρό Schengen που θα απέκλειε τις ευρωπαϊκές χώρες πρώτης γραμμής. Στην αντιμετώπιση των κρίσεων στην ευρύτερη περιοχή, οι λύσεις που πρότειναν ήταν εξίσου απλουστευτικές: κυρώσεις, προληπτικοί ή ανθρωπιστικοί πόλεμοι και όταν αυτά οδηγούσαν σε αδιέξοδο, αποχώρηση από την περιοχή και ανάσχεση των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν.
Όπως ανέφερε, στην Ελλάδα δεν καταφέραμε μόνο να σταθούμε όρθιοι, ξεπερνώντας τις δυσκολίες, αλλά πέραν αυτού, καταφέραμε να γίνουμε μέρος της λύσης στην Ευρώπη και την ευρύτερη περιοχή, αντί να είμαστε μέρος του προβλήματος. «Και αυτό το κάναμε χωρίς να υποκύψουμε στις υποδείξεις χωρών, δυνάμεων και θεσμών που αδιαφορούσαν για τη βούληση του ελληνικού λαού, προς όφελος των δικών τους οικονομικών και γεωπολιτικών συμφερόντων».
Την ίδια στιγμή όμως, όπως είπε, το κάναμε χωρίς να καταφύγουμε σε μια εθνικιστική πολιτική που θα μας οδηγούσε στην αποχώρηση από την Ευρωζώνη, στην ενίσχυση των εντάσεων με τους γείτονές μας ή στην παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου.
Προσφυγικό: Δεν ενδώσαμε στον εθνικισμό
Αναφερόμενος στην προσφυγική κρίση τόνισε πως «Ο λαός της Ελλάδας, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, υποδέχτηκε τους πρόσφυγες και μετανάστες που εισήλθαν στη χώρα, δίνοντας μαθήματα αλληλεγγύης, ενώ η Υπηρεσία Ασύλου μας, που δεν υπήρχε καν πριν 5 χρόνια, σήμερα έχει αναλάβει το μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων αναλογικά με τον πληθυσμό μας, σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
Όπως πρόσθεσε, το σημαντικότερο είναι ότι σήμερα, οι θάνατοι στο Αιγαίο έχουν σχεδόν εκμηδενιστεί και οι ροές έχουν μειωθεί δραστικά. «Κληθήκαμε να διαχειριστούμε τις μεγαλύτερες προσφυγικές ροές στη μεταπολεμική ευρωπαϊκή ιστορία. Το πράξαμε με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και στα ανθρώπινα δικαιώματα. Την ίδια στιγμή, όμως, υποστηρίξαμε την εφαρμογή της δύσκολης, αλλά απαραίτητης Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας. Δεν ενδώσαμε στις εθνικιστικές, ξενοφοβικές φωνές, που υποστήριζαν τις επαναπροωθήσεις στη θάλασσα ή μια επιφανειακή διαδικασία ασύλου που θα απέρριπτε το σύνολο των αιτημάτων. Αλλά, επίσης, δεν διστάσαμε να αποδεχθούμε ότι όσοι δε χρήζουν διεθνούς προστασίας θα πρέπει να επιστρέφουν στη χώρα διέλευσης τους, στο βαθμό που αυτές είναι ασφαλείς. Ασκήσαμε δριμεία κριτική και συγκρουστήκαμε με τις ευρωπαϊκές χώρες που αρνούνταν να αναλάβουν το βάρος που τους αναλογεί. Τις χώρες που θέλουν να είμαστε μαζί στα δικαιώματα αλλά χώρια στις υποχρεώσεις».
Η προοπτική των Βαλκανίων και η συμφωνία των Πρεσπών
Τέλος αναφέρθηκε και στην συμφωνία των Πρεσπών και στις προοπτικές των Βαλκανίων λέγοντας πως η χώρα προωθεί ενεργά τη σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη στα Βαλκάνια, μέσω μιας πολιτικής επίλυσης προβλημάτων, εντάσεων και ανοιχτών ζητημάτων με τους γείτονές μας, που ξεκλειδώνει την προοπτική τους για ένταξη στην ΕΕ και σε άλλους Διεθνείς Οργανισμούς, εφόσον το επιθυμούν.
«Μέσω του διαλόγου μας με την Αλβανία, αλλά κυρίως μέσω της ιστορικής Συμφωνίας των Πρεσπών με τη βόρειο γείτονά μας - μια Συμφωνία που δεν είναι μόνο σημαντική για την περιοχή, αλλά μπορεί να αποτελέσει και μοντέλο για την επίλυση διαφορών. Μια Συμφωνία που δεν προέκυψε μέσω της επιβολής του ισχυρότερου και των συμφερόντων του, αλλά ήταν αμοιβαίως αποδεκτή, προασπίζοντας την αξιοπρέπεια και των δύο πλευρών».
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)