Ο Μάικλ και η σύζυγός του είναι μαζί 42 χρόνια. Κοιμούνταν στο ίδιο κρεβάτι για τα πρώτα 10, και μετά διάλεξαν να διανυκτερεύουν σε ξεχωριστά δωμάτια. Ο «χωρισμός» τους οφειλόταν στο χρόνιο και έντονο ροχαλητό εκείνου, που οδήγησε τελικά στη διάγνωση της υπνικής άπνοιας και στη χρήση μηχανήματος CPAP.
Το μηχάνημα εξάλειψε το ροχαλητό του αλλά οι δυο τους συνεχίζουν να κοιμούνται χωριστά στο σπίτι τους λόγω άλλων προβλημάτων. Αυτός συνήθως ζεσταίνεται τη νύχτα και εκείνη είναι κρυώνει.
«Το να διατηρούμε ξεχωριστά δωμάτια για ύπνο μας απλώς οδηγεί σε μια πιο υγιή και καλύτερη σχέση», λέει ο 66χρονος άνδρας. «Δεν υπάρχει καμία ντροπή σε αυτό. Δεν υπάρχει στίγμα».
Το ροχαλητό, οι διακυμάνσεις της θερμοκρασίας κι άλλοι παράγοντες συχνά οδηγούν τους συντρόφους να κοιμούνται χωριστά. Άλλα ζητήματα παίζουν επίσης ρόλο, όπως η ασθένεια, οι διαφορετικές βάρδιες εργασίας και οι σύντροφοι που πηγαίνουν για ύπνο και σηκώνονται σε διαφορετικές ώρες.
Πάνω από το ένα τρίτο των Αμερικανών δηλώνουν ότι κοιμούνται περιστασιακά ή σταθερά σε άλλο δωμάτιο για να φιλοξενήσουν τον σύντροφό τους (περιστασιακά) στο κρεβάτι, σύμφωνα με μια μελέτη της Αμερικανικής Ακαδημίας Ιατρικής Ύπνου πέρυσι. Οι άντρες είναι αυτοί που συνήθως πηγαίνουν στον καναπέ ή τον ξενώνα.
Και, ίσως παραδόξως, είναι οι millennials στους οποίους συμβαίνει αυτό (σ.σ. οι millennials ή αλλιώς generation Y, είναι η γενιά, στην οποία ανήκουν όσοι γεννήθηκαν μεταξύ του 1980 και του 2000), παρά οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι.
Η δρ Σίμα Κχόσλα, πνευμονολόγος και εκπρόσωπος της ακαδημίας, είπε ότι η επίτευξη επαρκούς ύπνου, που είναι συνήθως επτά έως οκτώ ώρες για τους ενήλικες, είναι σημαντική για τις υγιείς σχέσεις.
Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που βιώνουν διαρκώς κακό ύπνο είναι πιο πιθανό να βιώσουν σύγκρουση με τους συντρόφους τους, λέει η Κχόσλα, η οποία είναι η ιατρική διευθύντρια του Κέντρου Ύπνου της Βόρειας Ντακότα.
«Είναι πράγματι ζήτημα το να δίνουν προτεραιότητα οι άνθρωποι στον ύπνο τους», είπε η Κχόσλα. «Είχα ασθενείς που έχουν παντρευτεί για 60 χρόνια και ορκίζονται ότι τα χωριστά υπνοδωμάτια είναι ένας λόγος (που κρατάει ο γάμος τους)». Ο ύπνος χωριστά, είπε, «είναι πιθανώς πιο συνηθισμένος από όσο νομίζουμε».
Το ίδιο ισχύει για την υπνική άπνοια, μια κύρια αιτία βαρέως ροχαλητού, λέει η δρ.Κχόσλα. Ο Μάικλ αναφέρει ότι πήγε σε έναν ειδικό ύπνου αφού συνειδητοποίησε τον αντίκτυπο που είχε η στέρηση ύπνου στον ίδιο και τη γυναίκα του.
Κάποιοι, λέει η Κχόσλα, «θα το σκεφτούν για ένα λεπτό, και στη συνέχεια θα πουν ”θα ήθελα πολύ να το κάνω αυτό, αλλά πώς να το πω στον σύντροφό μου”;»
Η Τρέισι και ο σύζυγός της κοιμούνται χωριστά για περίπου τέσσερα χρόνια. Αρχικά δεν έγινε μεγάλη κουβέντα. Απλά εκείνη κατευθύνθηκε προς τον ξενώνα.
«Ξεκίνησα (να το κάνω) γιατί ο σύζυγός μου είναι φρικτός όταν ροχαλίζει. Κι εγώ επίσης κοιμάμαι πολύ ελαφριά. Θα μπορούσε να ρίξει κάποιος έναν συνδετήρα σε ένα δάπεδο με μοκέτα και να με ξυπνήσει», λέει.
Αργότερα, είπε, άρχισε μια συζήτηση (επ′ αυτού) αφού διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού και υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση. «Έρχεται και με βάζει για ύπνο και μου δίνει ένα φιλί», περιγράφει. Φιλοξενούν, μάλιστα, εκ περιτροπής στα δωμάτιά τους τα τρία σκυλιά τους τη νύχτα.
Η δρ Φύλις Ζι, επικεφαλής της ιατρικής ύπνου στο Northwestern University Feinberg School of Medicine, λέει ότι ο διαχωρισμός του ύπνου είναι συνηθισμένη πρακτική που προτείνει.
«Θα ήταν καλή ιδέα να συζητηθεί η συμβατότητα ύπνου πριν παντρευτούν δυο άνθρωποι», λέει.
Στη μέση ηλικία, εξηγεί η Ζι, ο ύπνος είναι λιγότερο καλός. «Γενικά, είμαστε πιο επιρρεπείς σε πράγματα όπως αϋπνία ή υπνική άπνοια. Και αυτό αρχίζει να είναι ενοχλητικό», λέει.
Αν και δεν είναι ντροπή να κοιμόμαστε χώρια, η Ζι λέει ότι η τεχνολογία έχει βοηθήσει να μοιραζόμαστε ένα κρεβάτι ευκολότερα με κάποιους τρόπους. Οι μηχανές λευκού θορύβου, τα μαξιλάρια ψύξης και τα κλινοσκεπάσματα, τα στρώματα με δύο χειριστήρια θερμοκρασίας και οι ηλεκτρικές κουβέρτες διπλού ελέγχου μπορούν να βοηθήσουν, αναφέρει η ίδια. Μερικά ζευγάρια έχουν σταματήσει να μοιράζονται την ίδια κουβέρτα, χρησιμοποιώντας τις δικές τους, για να κάνουν τον ύπνο ευκολότερο.
«Υπάρχει μια ολόκληρη αγορά εκεί έξω για να μετριαστούν ορισμένα από αυτά τα ζητήματα», λέει.
Ο διαχωρισμός του ύπνου είναι πιο αποδεκτός τώρα, καθώς οι άνθρωποι έχουν συνειδητοποιήσει περισσότερο τη σημασία του ποιοτικού ύπνου για τη συνολική υγεία, αναφέρει ακόμα η Ζι.
«Από την άλλη πλευρά, υπάρχει έρευνα που δείχνει ότι υπάρχουν οφέλη από τον ύπνο μαζί», συμπληρώνει επίσης. «Γενικά, πιθανώς η ιδανική λύση είναι να αναζητήσουμε επαγγελματική βοήθεια πριν λάβουμε μια απόφαση»