Η γενιά του brain drain δεν έριξε μαύρη πέτρα και ελπίζει να επιστρέψει όταν η χώρα ανακάμψει. Οι νέοι που επιμένουν Ελλάδα είναι πιο απαισιόδοξοι για την πορεία της χώρας. Για την πλειοψηφία των νέων, είτε έφυγαν, είτε έμειναν στη χώρα, η έννοια του Κράτους είναι συνώνυμη της διαφθοράς, της αναξιοκρατίας και του ρουσφετιού.
Αυτά είναι κάποια από τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τη συγκριτική έρευνα (2010-2018) της Kapa Research για τη νέα γενιά.Το καλοκαίρι του 2010, όταν η χώρα έμπαινε στην Μνημονιακή περίοδο, η Κάπα Research κατέγραψε σε έρευνα της ότι το 74% έπαιρνε θέση απέναντι στις συνθήκες που επικρατούσαν στην Ελλάδα υιοθετώντας στάση «καταγγέλλω και αποχωρώ» - θα έφευγα από τη χώρα εάν μου δινόταν η ευκαιρία - δήλωνε.
Καλοκαίρι του 2018, στο τέλος του μνημονιακού κύκλου, η επανάληψη της έρευνας του 2010 αναδεικνύει μια πολύ ώριμη γενιά, χαλυβδωμένη στην πιο δύσκολη δεκαετία της Μεταπολίτευσης.
H απάντηση στην ερώτηση γιατί αποφάσισαν να εγκατασταθούν εκτός Ελλάδας, είναι ενδεχομένως η πλέον αναμενόμενη. Έλλειψη αξιοκρατίας, η ελληνική νοοτροπία, η διαφθορά, οι χαμηλές αποδοχές στην Ελλάδα κ.α.
Οι μισοί από τους νέους Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό θα επέστρεφαν στην Ελλάδα αν έβρισκαν μια δουλειά στην Ελλάδα, με αντίστοιχες αποδοχές και προοπτικές της σημερινής τους δουλειάς.
Οι νέοι μετανάστες, ζουν εκεί με τα μάτια στραμμένα εδώ: παρά την επιτυχή τους πορεία (απασχολούνται σε θέσεις εργασίας που έχουν σχέση με το αντικείμενο των σπουδών τους και είναι οικονομικά ανεξάρτητοι) «δεν έριξαν μαύρη πέτρα πίσω τους», περισσότεροι από 4 στους 10 στέλνουν χρήματα στην οικογένειά τους, τους λείπει η χώρα τους, η οικογένεια και οι φίλοι τους. Το συχνό «πήγαινε – έλα», 3 ίσως και 4 φορές τον χρόνο, μπορεί να απαλύνει τη νοσταλγία, δεν διώχνει, όμως, τον Νόστο.
Όταν ερωτώνται για το ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες της ελληνικής κρίσης, οι απόψεις συμπίπτουν. Τόσο οι πλειοψηφία των νέων που έφυγαν, όσο και η πλειοψηφία των νέων που παραμένουν στην Ελλάδα, πιστεύουν ότι η διαφθορά, οι πολιτικές των κυβερνήσεων της μεταπολίτευσης και το μοντέλο του μεγάλου κράτους με τις παροχές και τον εξωτερικό δανεισμό, ευθύνονται για την κρίση.
Η Ευρώπη, δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο: ισοψηφούν οι θετικές και οι αρνητικές γνώμες για την Ένωση, οι υπέρ και οι κατά της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η νέα γενιά – περισσότερο οι εντός Ελλάδας και λιγότερο οι εκτός – δεν απορρίπτει την ΕΕ, αλλά διακατέχεται από σκεπτικισμό απέναντί της : ΕΕ σημαίνει ελευθερία μετακίνησης ανθρώπων, αγαθών και υπηρεσιών, ειρήνη αλλά και ευρώ, και κλειστό «ελιτίστικο» κλαμπ. Η ευημερία της Ελλάδας, ωστόσο, βρίσκεται στην εξωστρέφεια, στο άνοιγμα στον κόσμο, για την πλειοψηφία των νέων ανθρώπων.
Για τους νέους, η εικόνα του ελληνικού κράτους παρουσιάζεται συνυφασμένη με αρνητικά χαρακτηριστικά. Η διαφθορά, η αναξιοκρατία, το ρουσφέτι, η σπατάλη, έρχονται πρώτα στις απαντήσεις των νέων της Ελλάδας και των νέων του εξωτερικού.
Δικαιοσύνη, Δημοκρατία, Αλληλεγγύη και Ισότητα είναι οι αξίες που οι νέοι άνθρωποι θα ήθελαν να δουν να ενισχύονται τα επόμενα χρόνια, ενώ συνδέουν την οικονομική προοπτική με τις αξίες της Παραγωγικότητας, της Επιχειρηματικότητας και της Καινοτομίας. Παράλληλα, ο τουρισμός είναι στην κορυφή των προτιμήσεων τους για τη δραστηριοποίηση της επιχείρησής τους. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι όταν είχαν ερωτηθεί το ίδιο το 2010, οι περισσότεροι ήθελαν να έχουν μια επιχείρηση με βάση τις επικοινωνίες και τις νέες τεχνολογίες.
Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν τις περισσότερες θετικές απόψεις στους νέους Έλληνες που μένουν στο εξωτερικό, ενώ τις λιγότερες θετικές καταλαμβάνουν τα κόμματα και τα ΜΜΕ.
Η έρευνα φανερώνει, επίσης, το εξής οξύμωρο: Τα κόμματα προβληματίζονται για το τι θα ψηφίσουν οι νέοι, ενώ οι νέοι έχουν πρόβλημα με τα κόμματα.Έτσι, οι περισσότεροι απαντούν «κανένα» στην ερώτηση «ποιο κόμμα είναι πιο κοντά στους νέους;».
Το 87% των νέων θέλουν να έχουν τη δυνατότητα να ψηφίζουν εξ αποστάσεως. Πρόκειται για ένα ζήτημα που έχει πρωταγωνιστήσει στην πολιτική αντιπαράθεση και η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα φέρει σχετικό νομοσχέδιο.
