Οταν η λάβα από την έκρηξη του Βεζούβιου έφτασε στο Ερκολάνο το 79 μ.Χ., έκαψε εκατοντάδες αρχαίους πάπυρους στη βιβλιοθήκη μιας πολυτελούς βίλας και έθαψε τη ρωμαϊκή πόλη κάτω από τις στάχτες.
Τα αρχαία γραπτά έμοιαζαν να έχουν καταστραφεί για τα καλά, αλλά σχεδόν 2.000 χρόνια αργότερα οι ερευνητές «διάβασαν» την πρώτη λέξη από ένα εκ των κειμένων, χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη για να κοιτάξουν βαθιά μέσα στα ευαίσθητα, απανθρακωμένα υπολείμματα.
Η ανακάλυψη, σύμφωνα με τον Guardian, ανακοινώθηκε την Πέμπτη από τον καθηγητή Μπρεντ Σιλς, επιστήμονα υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι, και άλλους που ξεκίνησαν αυτή την εργασία-πρόκληση τον Μάρτιο. Υποστηριζόμενο από επενδυτές της Silicon Valley, το πρότζεκτ προσφέρει χρηματικά έπαθλα σε ερευνητές που εξάγουν ευανάγνωστες λέξεις από τους απανθρακωμένους παπύρους.
Ο Σιλς και η ομάδα του δημοσιοποίησαν πρώτα χιλιάδες τρισδιάστατες εικόνες από ακτινογραφίες δύο τυλιγμένων πάπυρων και τριών θραυσμάτων παπύρου. Εδωσαν επίσης στη δημοσιότητα επίσης ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο είχαν εκπαιδεύσει να διαβάζει γράμματα στους παπύρους με βάση τις ανεπαίσθητες αλλαγές που έκανε το αρχαίο μελάνι στη δομή του χαρτιού.
Οι πάπυροι, που δεν έχουν ανοιχτεί, ανήκουν σε μια συλλογή που διατηρεί το Ινστιτούτο της Γαλλίας στο Παρίσι και είναι μεταξύ των εκατοντάδων που ανακτήθηκαν από τη βιβλιοθήκη στη βίλα που πιστεύεται ότι έμενε ένας ανώτερος Ρωμαίος πολιτικός, πιθανώς ο Lucius Calpurnius Piso Caesoninus, πεθερός του Ιουλίου Καίσαρα.
Δύο σπουδαστές πληροφορικής, ο Λουκ Φάριτορ από τη Νεμπράσκα των ΗΠΑ και ο Γιουσέφ Ναντέρ στο Βερολίνο, που ανέλαβαν την «πρόκληση του Βεζούβιου», βελτίωσαν τη διαδικασία αναζήτησης και ανεξάρτητα έπεσαν πάνω στην ίδια αρχαία ελληνική λέξη σε έναν από τους παπύριους. Η λέξη ήταν «πορφύρα», που σημαίνει «βαθύ κόκκινο». Ο Φάριτορ, που βρήκε πρώτος τη λέξη, κέρδισε 40.000 δολάρια με τον Nader να εισπράττει 10.000 δολάρια.
Ως η μόνη άθικτη βιβλιοθήκη που σώζεται από την αρχαιότητα, υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για τους παπύρους του Ερκολάνο. Τα περισσότερα από τα κείμενα που αναλύθηκαν μέχρι τώρα είναι γραμμένα στα αρχαία ελληνικά, αλλά μερικά μπορεί να είναι λατινικά. Κάποια από αυτά εικάζεται ότι μπορεί να ανήκουν σε γνωστούς αρχαίους φιλοσόφους.
Πηγή: Guardian