Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιβεβαίωσε την Τετάρτη ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει στη Σουηδία να ενταχθεί στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ όσο αυτή επιτρέπει να πραγματοποιηθούν διαδηλώσεις που βεβηλώνουν το ιερό βιβλίο του Ισλάμ.
Η Τουρκία, η οποία καθυστερεί να εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη δυτική στρατιωτική συμμαχία, έχει εξοργιστεί από μια σειρά διαδηλώσεων στη Στοκχόλμη από ακτιβιστές που έκαψαν το Κοράνι έξω από την Τουρκική Πρεσβεία και κρέμασαν ένα ομοίωμα του Ερντογάν. Έχει αναβάλει επ′ αόριστον μια βασική συνάντηση στις Βρυξέλλες που θα συζητούσε την ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ.
«Σουηδία, μην μπεις καν στον κόπο! Όσο αφήνετε το ιερό μου βιβλίο, το Κοράνι, να καίγεται και να σκίζεται, και να συμβαίνει αυτό με την παρουσία των δυνάμεων ασφαλείας σας, δεν θα πούμε «ναι» στην είσοδό σας στο ΝΑΤΟ», είπε ο Ερντογάν σε ομιλία του, εξηγώντας την απόφασή του στους βουλευτές του κόμματός του.
«Χρήσιμοι ηλίθιοι» και ελεύθερία του λόγου στη Σουηδία
Αξιωματούχοι της σουηδικής κυβέρνησης έχουν αποστασιοποιηθεί από τις διαδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός ακροδεξιού αντι-ισλαμιστή ακτιβιστή που έκαψε αντίγραφα του Κορανίου στη Στοκχόλμη και στην Κοπεγχάγη της Δανίας, όμως τονίζουν επίσης, ότι οι διαδηλώσεις προστατεύονται από την ελευθερία του λόγου.
Την Τρίτη (31 Ιανουαρίου), ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον κατήγγειλε τους ακτιβιστές που πραγματοποίησαν τις διαδηλώσεις ως «χρήσιμους ηλίθιους», καθώς προσφέρουν επιχειρήαμτα σε ξένες δυνάμεις που θέλουν να προκαλέσουν κακό στη σκανδιναβική χώρα, ενώ αυτή επιδιώκει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
«Είδαμε πώς ξένοι παράγοντες, ακόμη και κρατικοί, χρησιμοποίησαν αυτές τις εκδηλώσεις για να πυροδοτήσουν την κατάσταση, με τρόπο που είναι άμεσα επιβλαβής για τη σουηδική ασφάλεια», είπε ο Κρίστερσον σε δημοσιογράφους στη Στοκχόλμη, χωρίς να κατονομάσει καμία χώρα.
To κάψιμο του Κορανίου στην Στοκχόλμη προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στον ισλαμικό κόσμο - είναι ενδεικτικές οι οργισμένες διαδηλώσεις σε χώρες όπως το Ιράν (βλέπε και φωτογραφία παραπάνω).
Η Σουηδία και η γειτονική Φινλανδία εγκατέλειψαν δεκαετίες «ουδετερότητας» και υπέβαλαν αίτηση να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ, εκτός από την Τουρκία και την Ουγγαρία, έχουν επικυρώσει την προσχώρησή τους, αλλά απαιτείται ομοφωνία.
Διαχωρίζει την Φινλανδία η Άγκυρα
Από την πλευρά του, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δηλώνει (1 Φεβρουαρίου) ότι η Άγκυρα έχει λιγότερα προβλήματα με τη Φινλανδία, προκειμένου να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ από ό,τι με τη γειτονική της Σουηδία. Τόνισε, ωστόσο, ότι εναπόκειται στη στρατιωτική συμμαχία να αποφασίσει εάν θα δεχθεί μόνο μία χώρα ή το σκανδιναβικό δίδυμο μαζί — κάτι στο οποίο έχουν δεσμευτεί και οι δύο χώρες.
Εάν το ΝΑΤΟ αποφασίσει να αντιμετωπίσει τις διαδικασίες ένταξης των σκανδιναβικών γειτόνων χωριστά, «(η Τουρκία) φυσικά θα επανεξετάσει (επικυρώσει) την ένταξη της Φινλανδίας ξεχωριστά και πιο ευνοϊκά, μπορώ να πω», είπε ο Τσαβούσογλου κατά τη διάρκεια μιας κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Εσθονό συνάδελφό του στο Ταλίν. Δεν έδωσε όμως συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Ο Ερντογάν επιβεβαίωσε ότι η άποψη της Τουρκίας για την ένταξη της Φινλανδίας ήταν «θετική».
«Αλλά δεν είναι θετική για τη Σουηδία, αυτό πρέπει να γίνει γνωστό», είπε ο Ερντογάν.