Θα γίνει η Ελλάδα η 17η χώρα της Ευρώπης που θα διαθέσει στον γενικό πληθυσμό ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό εμβόλιο για τον έρπη ζωστήρα;
Υπό κανονικές συνθήκες, δεν υπάρχει γιατρός, επιστήμονας, ή πολίτης που θα απαντούσε αρνητικά σε ένα τέτοιο ερώτημα. Ναι, αλλά υπάρχουν τα χρήματα;
Η απάντηση είναι: Ναι, υπάρχουν. Το υπουργείο Υγείας ολοκλήρωσε την σχετική διαπραγμάτευση τον Σεπτέμβριο του 2022. Και είναι δεδομένο, ότι ποτέ - μα ποτέ - το υπουργείο Υγείας, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων, δεν συμφωνεί τιμή για ένα φάρμακο ή ένα εμβόλιο, εάν δεν έχει εκ των προτέρων εξασφαλισμένα τα χρήματα που απαιτούνται για να υλοποιηθεί η συμφωνία.
Ενα νέο εμβόλιο και μία συμφωνία που παραμένει στα χαρτιά
Στην Ελλάδα είναι διαθέσιμα - θεωρητικά - δύο εμβόλια για την πρόληψη του έρπητα ζωστήρα:
1. Το ζων εξασθενημένο εμβόλιο (Zoster Vaccine Live – ZVL - Zostavax). Προσφέρει αποτελεσματικότητα μεταξύ 68.7% και 39.1% στα 3 πρώτα έτη μετά τον εμβολιασμό και παρατηρείται σταδιακή μείωση της προστασίας στα μετέπειτα έτη. Η αδυναμία του: Δεν μπορεί να χορηγηθεί σε άτομα με ανοσοκαταστολή, γιατί θα έθετε την υγεία τους σε κίνδυνο.
2. Το νέο ανασυνδυασμένο εμβόλιο (Recombinant Zoster Vaccine – RZV - Shingrix). Ενδείκνυται για την πρόληψη του Έρπητα Ζωστήρα σε ενήλικες ηλικίας ≥50 ετών και σε ενήλικες ηλικίας ≥18 ετών που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για έρπητα ζωστήρα - και μπορεί να χορηγηθεί σε άτομα με ανοσοκαταστολή.
Τα πλεονεκτήματα του νέου εμβολίου είναι καταλυτικά. Τα επιβεβαιώνουν ήδη ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκου (ΕΜΑ) που το ενέκρινε, το αμερικανικό CDC και πολλές ευρωπαϊκές χώρες που συνιστούν χορήγηση στον γενικό πληθυσμό (άνω των 50 ετών, ή και άνω των 18 ετών εφόσον πρόκειται για ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς). Την ίδια άποψη εκφράζουν οι αρμοδιότερες όλων επιστημονικές εταιρείες της χώρας: η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία και η Ελληνική Εταιρεία Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής.
Tο εμβόλιο Shingrix έχει ενταχθεί στον Θετικό Κατάλογο Συνταγογραφούμενων
Φαρμάκων από τις 14 Νοεμβρίου 2022.
Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το περιεχόμενο της διαπραγμάτευσης, δεν τίθεται ζήτημα τιμής του εμβολίου, καθώς γνώστες της φαρμακευτικής αγοράς φαρμάκου τονίζουν, ότι η τιμή που πέτυχε το υπουργείο Υγείας κατά την διαπραγμάτευση για το νέο εμβόλιο οδήγησε σε πολύ μεγάλη έκπτωση - ασυνήθιστη, όπως λένε, για εμβόλιο.
Κι όμως, το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα δεν δύναται να συνταγογραφηθεί, επειδή εκκρεμεί η σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, που καλείται να ορίσει τον πληθυσμό για το εμβόλιο. Ως αποτέλεσμα...
Κανένα εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα στην Ελλάδα μέχρι 31 Μαρτίου - και βλέπουμε...
Αυτή την ώρα, δεν υπάρχει καμία δυνατότητα εμβολιασμού - ούτε με το παλιό, ούτε με το νέο εμβόλιο για τον έρπη ζωστήρα στην Ελλάδα.
Ανακύπτουν εύλογα και πολύ σοβαρά ερωτήματα:
- Ποιός μπλοκάρει την συμφωνία για το εμβόλιο; Ποιός φέρει την ευθύνη για την καθυστέρηση και τις συνέπειες στη δημόσια υγεία;
- Γιατί καθυστερεί η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού, ενώ εδώ και δύο μήνες - από τις 14 Νοεμβρίου - ανακοινώθηκε η απόφαση του υπουργού με βάση την οποία μπήκε στην θετική λίστα το εμβόλιο;
- Είναι λογικό και είθισται(;) η Εθνική Επιστροπή Εμβολιασμού να εξετάζει οικονομοτεχνικά δεδομένα, ενώ αυτά έχουν ήδη εξεταστεί διεξοδικά στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης του υπουργείου Υγείας, που ουδέποτε ολοκληρώνεται χωρίς να ληφθούν υπόψιν τα οικονομικά δεδομένα;
- Εχει καθυστερήσει η έγκριση της επιτροπής και, επί έξι μήνες, κανένας στην Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει εμβόλιο. Γιατί;
- Υπάρχει πραγματικό ερώτημα, σχετικά με την αποτελεσματικότητα και το ρίσκο, ή την ασφάλεια των εμβολιαζόμενων; Η κοινή λογική λέει όχι, αφού και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκου (ΕΜΑ) έδωσε την έγκρισή του. Τότε βρισκόμαστε απλώς στο έλεος της ελληνικής γραφειοκρατίας;
“...κρίνεται απαραίτητη η επίσπευση των διαδικασιών και η επίλυση των όποιων κολλημάτων υφίστανται. Προτεραιότητα αποτελεί αφενός η εξομάλυνση της πρόσβασης του γενικού πληθυσμού στον εμβολιασμό και αφετέρου η διασφάλιση της πρόσβασης των ανοσοκατεσταλμένων ασθενών στο νέο εμβόλιο”
- Ένωση Ασθενών Ελλάδας
«Σήμα κινδύνου» από την Ένωση Ασθενών Ελλάδας
Προ του αδιεξόδου, η Ένωση Ασθενών Ελλάδας, που εκπροσωπεί θεσμικά το σύνολο των χρονίων ασθενών της χώρας, απευθύνει επισήμως ερώτημα προς την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού, τονίζοντας χαρακτηριστικά σε επιστολή της: «Λαμβάνουμε καθημερινά μεγάλο όγκο μηνυμάτων, όπου χρόνιοι ασθενείς και ιδιαίτερα ανοσοκατεσταλμένα άτομα εκφράζουν την αγωνία τους. Γνωρίζουμε αφενός ότι οι διαδικασίες για το νέο εμβόλιο στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, ολοκληρώθηκαν το καλοκαίρι και το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι ενταγμένο στον Θετικό Κατάλογο Αποζημίωσης από τον Νοέμβριο, ενώ το Υπουργείο Υγείας έχει επενδύσει στην πρόληψη κατά της εκδήλωσης της εν λόγω νόσου. Δεδομένου ότι το νέο εμβόλιο του έρπητα, δίνει τη δυνατότητα πρόληψης στους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς άνω των 18 ετών και δεδομένης της έλλειψης του προϋπάρχοντος εμβολίου κρίνεται απαραίτητη η επίσπευση των διαδικασιών και η επίλυση των όποιων κολλημάτων υφίστανται. Προτεραιότητα αποτελεί αφενός η εξομάλυνση της πρόσβασης του γενικού πληθυσμού στον εμβολιασμό και αφετέρου η διασφάλιση της πρόσβασης των ανοσοκατεσταλμένων ασθενών στο νέο εμβόλιο, το οποίο θα τους δώσει για πρώτη φορά δυνατότητα πρόληψης από μία σοβαρή και επίπονη νόσο.»
Στην Ενωση Ασθενών Ελλάδας πιστεύουν ότι η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού οφείλει να ”ξεκλειδώσει” την πλατφόρμα συνταγογράφησης, αξιολογώντας με επιστημονικά κριτήρια το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα και τους κινδύνους που διατρέχουν οι πληθυσμιακές ομάδες άνω των 50 ετών. ”Έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση του υπουργείου Υγείας με την εταιρεία που διαθέτει το νέο εμβόλιο, έχει δοθεί συγκεκριμένη τιμή και έχει κλείσει θεωρητικά το θέμα. Από την ώρα που πάρει τιμή θεωρητικά το εμβόλιο, δεν εξηγείται η καθυστέρηση, που οδηγεί σε πλήρη έλλειψη εναλλακτικών. Αυτή την ώρα, απλώς δεν υπάρχει καμία προστασία για τους ασθενείς”, εξηγούν.
Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων: Το πρόβλημα αυξάνεται με την ηλικία
Η αρμοδιότερη όλων, ίσως, ελληνική επιστημονική εταιρεία - η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων - έχει λάβει ήδη θέση επισήμως και δημοσίως, δημοσιεύοντας στον ιστότοπό της και αναλυτικές οδηγίες για τον εμβολιασμό στον γενικό πληθυσμό της χώρας. Εκεί σημειώνει:
«Η συχνότητα του ζωστήρα αυξάνει με την ηλικία, από 5 κρούσματα ανά 1000 άτομα πληθυσμού ενηλίκων ηλικίας 50-59 ετών σε 11 κρούσματα ανά 1000
άτομα ηλικίας ≥80 ετών. Η μεθερπητική νευραλγία είναι η συνηθέστερη
επιπλοκή που χαρακτηρίζεται από επίμονο και δυσίατο πόνο μετά την
αποδρομή των δερματικών βλαβών, που μπορεί να επηρεάσει την
ποιότητα ζωής του ασθενούς. Η συχνότητα της νευραλγίας είναι 10%–
13% των ατόμων >50 ετών που εμφάνισαν έρπητα ζωστήρα και αυξάνεται
περισσότερο με την ηλικία.»
Και καταλήγει στο συμπέρασμα:
Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούνε έναντι του Έρπητα Ζωστήρα και με ποιο
εμβόλιο:
a. Ενήλικες ≥ 50 ετών. Προτιμάται το ανασυνδυασμένο εμβόλιο – RZV
b. Ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς ≥ 18 ετών, που είναι σε αυξημένο
κίνδυνο για έρπητα ζωστήρα, μόνο με ανασυνδυασμένο εμβόλιο
– RZV
“Είναι φοβερά επώδυνο νόσημα. Απευθυνόμαστε λοιπόν στην Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού, γιατί δεν έχουν εκδώσει ακόμα συστάσεις, ενώ υπάρχουν ήδη συστάσεις από τους λοιμωξιολόγους.”
- Kατερίνα Κουτσογιάννη, Πρόεδρος Ασθενών με Ρευματολογικά Νοσήματα
Πρόεδρος ασθενών με ρευματολογικά νοσήματα (ΡΕΥΜΑΖΗΝ): Αν η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού δεν εγκρίνει το εμβόλιο, πρέπει να το πληρώνουμε
Η HuffPost απευθύνθηκε στην Πρόεδρο της ΡΕΥΜΑΖΗΝ (ασθενείς με ρευματολογικά νοσήματα) Κατερίνα Κουτσογιάννη, ζητώντας μία αντικειμενική αξιολόγηση της κατάστασης από την πλευρά της συγκεκριμένης κατηγορίας ασθενών, που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο νόσησης από έρπη ζωστήρα.
«Υπάρχει μεγάλος αριθμόως ασθενών, που πρέπει και δεν μπορούν να εμβολιαστούν. Όλοι οι άνθρωποι που είναι σε ανοσοκαταστολή πρέπει να κάνουν το εμβόλιο - και όχι με ”ζωντανό” εμβόλιο. Πρέπει να είναι απενεργοποιημένος ο ιός. Δηλαδή, δεν έχουμε παρά μόνο μία επιλογή, το νέο εμβόλιο, γιατί εμείς δεν μπορούμε να λάβουμε το παλιό Αν σκεφτείτε ότι ανοσοκατεσταλμένοι είναι ασθενείς από πάρα πολλές κατηγορίες...όπως οι καρκινοπαθείς, αυτοί που λαμβάνουν χημειοθιεραπεία, οι ρευματοπαθείς...είναι και άλλοι ακόμα. Είμαστε πραγματικά μεγάλη κατηγορία και οι γιατροί μας λένε ότι πρέπει να λάβουμε το εμβόλιο για έρπη ζωστήρα. Είναι φοβερά επώδυνο νόσημα. Απευθυνόμαστε λοιπόν στην Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού, γιατί δεν έχουν εκδώσει ακόμα συστάσεις, ενώ υπάρχουν ήδη συστάσεις από τους λοιμωξιολόγους. Ως αποτέλεσμα, το εμβόλιο δεν αποζημιώνεται, αλλά και δεν μπορούν καν να το συνταγογραφήσουν σήμερα οι γιατροί. Αν δεν περάσει στην συνταγογράφηση, τότε άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας - κατά κανόνα συνταξιούχοι - θα πρέπει να το πληρώνουν. Ενδεχομένως το κόστος να είναι για κάποιους απαγορευτικό, αν μιλάμε για ποσό κοντά ή πάνω από 100 ευρώ. και είναι περίεργο ότι, ενώ έχει συμπεριληφθεί στη θετική λίστα το εμβόλιο, εμείς ακόμα το περιμένουμε», τονίζει στη HuffPost η Κατερίνα Κουτσογιάννη.
“Η ΕΠΕ προάγει σταθερά τον εμβολιασμό ως μέσο πρόληψης και πιστεύει πώς η προσθήκη και του εμβολιασμού έναντι του έρπητα ζωστήρα στην εμβολιαστική μας φαρέτρα, θα επαυξήσει την προστασία των ασθενών με αναπνευστικά προβλήματα.”
- Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία
Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία
Tην ίδια ώρα, πληθαίνουν οι δημόσιες παρεμβάσεις από ιατρικές/επιστημονικές εταιρείες, με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία να προειδοποιεί από την πλευρά της, για τους κινδύνουν που διατρέχουν λόγω του Ερπη Ζωστήρα οι ασθενείς με πνευμονοπάθεια:
«Συννοσηρότητες του αναπνευστικού συστήματος όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το Άσθμα, είναι συχνότατες στον Ελληνικό πληθυσμό και συγκαταλέγονται μεταξύ των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης Έρπητα. Χαρακτηριστικά η ΧΑΠ αυξάνει τον κίνδυνο κατά 1.41 φορές και το Άσθμα κατά 1.24.
Επιπρόσθετα, η νόσηση από COVID-19 έχει φανεί πως αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης Έρπητα Ζωστήρα.
Ως αποτέλεσμα, οι οδηγίες της GOLD, υιοθετούν τη σύσταση του CDC των ΗΠΑ για εμβολιασμό έναντι έρπητα ζωστήρα όλων των ασθενών ηλικίας ≥50 ετών, που πάσχουν από ΧΑΠ.
Η ΕΠΕ προάγει σταθερά τον εμβολιασμό ως μέσο πρόληψης και πιστεύει πώς η προσθήκη και του εμβολιασμού έναντι του έρπητα ζωστήρα στην εμβολιαστική μας φαρέτρα, θα επαυξήσει την προστασία των ασθενών με αναπνευστικά προβλήματα.
Γ.Γ. Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής/ Οικογενειακής Ιατρικής
Αντίστοιχα, η Ελληνική Ακαδημία Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής, σε ανάρτησή της στο Facebook, εκφράζει ευθέως ανησυχία για την παντελή έλλειψη δυνατότητας εμβολιασμού στη χώρα μας:«Δυστυχώς, εμείς στην Ελλάδα έχουμε μείνει χωρίς εμβόλιο για τους ασθενείς μας. Το νεότερο, ανασυνδυασμένο (εμβόλιο), πολύ πιο αποτελεσματικό, που έχει αντικαταστήσει πλήρως το παλιότερο από ζώντα εξασθενημένο ιό σε χώρες, όπως ΗΠΑ, Γερμανία, κλπ - καθώς έχει αξιολογηθεί ως πολύ αποδοτικότερη παρέμβαση, ενώ βρίσκεται στη θετική λίστα εδώ και πάνω από ένα μήνα, δεν μπορεί να καλυφθεί από τον ΕΟΠΥΥ, καθώς δεν έχει εισαχθεί ακόμα στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού... Και μάλιστα ενώ το παλιότερο εμβόλιο, που είναι ενταγμένο στο Εθνικό Πρόγραμμα, βρίσκεται σε έλλειψη για περισσότερο από δύο μήνες...»