Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ιταλία μπλόκαραν την αποστολή φορτίου εμβολίων κατά του κορονοϊού της AstraZeneca που προοριζόταν για την Αυστραλία, μετά την αποτυχία της φαρμακευτικής εταιρείας να τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει απέναντι στην ΕΕ.
Η Ιταλία, υποστηριζόμενη από την Κομισιόν, απαγόρευσε την προγραμματισμένη εξαγωγή περίπου 250.000 δόσεων εμβολίου της AstraZeneca την Πέμπτη.
Η κίνηση της Ιταλίας ήρθε λίγες αφότου ο πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του τον περασμένο μήνα, είπε στους ηγέτες της ΕΕ ότι το μπλοκ πρέπει να επιταχύνει τους εμβολιασμούς και να πάρει σκληρότερα μέτρα σε βάρος των φαρμακοβιομηχανιών που δεν κατάφεραν να ανταποκριθούν στις υποσχέσεις τους.
Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Σκοτ Μόρισον, είπε ότι μπορεί να κατανοήσει τους λόγους για αυτήν την αντίρρηση της Ιταλίας, ωστόσο οι αρχές της χώρας ζητούν εγγυήσεις από την Ευρώπη ότι δεν θα συμβεί το ίδιο και με μελλοντικές προς αποστολή παρτίδες εμβολίων.
«Στην Ιταλία 300 άνθρωποι πεθαίνουν κατά μέσο όρο κάθε ημέρα. Και έτσι μπορώ σίγουρα να καταλάβω το υψηλό επίπεδο άγχους υπάρχει στην Ιταλία και σε πολλές χώρες σε ολόκληρη την Ευρώπη», δήλωσε ο Μόρισον σε δημοσιογράφους στο Σίδνεϊ.
Μιλώντας στο Sky News Australia την Πέμπτη, ο υπουργός Οικονομικών της Αυστραλίας, Σίμον Μπέρμιγχαμ, είπε: «Ο κόσμος βρίσκεται σε αχαρτογράφητο έδαφος προς το παρόν - δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ορισμένες χώρες θα έσκιζαν το βιβλίο κανόνων».
Ο Αυστραλός υπουργός Υγείας, Γκρεγκ Χαντ, δήλωσε σε δημοσιογράφους στη Μελβούρνη ότι η Αυστραλία είχε ήδη λάβει 300.000 δόσεις του εμβολίου που έχει φτιαχτεί από την AstraZeneca σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, οι οποίες φτάνουν να αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή του εμβολίου.
Η Αυστραλία ξεκίνησε το πρόγραμμα εμβολιασμού της πριν από δύο εβδομάδες, εμβολιάζοντας το προσωπικό υγείας της πρώτης γραμμής και τους ηλικιωμένους με το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech, αν και οι δόσεις αυτού του εμβολίου είναι λίγες λόγω των περιορισμένων στις προμήθειες παγκοσμίως.
Οι χώρες της ΕΕ ξεκίνησαν τον εμβολιασμό στα τέλη Δεκεμβρίου, αλλά κινούνται με πολύ πιο αργό ρυθμό από ό,τι άλλα έθνη, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ και του πρώην μέλους της Ε.Ε., Βρετανίας. Αξιωματούχοι κατηγορούν την αργή πρόοδο εν μέρει σε προβλήματα εφοδιασμού με βασικούς κατασκευαστές.
Η AstraZeneca τον Ιανουάριο μείωσε τις προμήθειές της προς την ΕΕ για το πρώτο τρίμηνο του 2021 σε 40 εκατομμύρια δόσεις από 90 εκατομμύρια που προβλέπονταν στη σύμβαση και αργότερα δήλωσε στα κράτη της ΕΕ ότι θα μειώσει τις παραδόσεις κατά 50% το δεύτερο τρίμηνο.
Η εταιρεία είπε αργότερα ότι θα προσπαθήσει να προμηθεύσει τις υπολειπόμενες δόσεις για το δεύτερο τρίμηνο από χώρες εκτός Ευρώπης.
Με την απαγόρευση της Ιταλίας, πάντως, είναι η πρώτη φορά που η Ευρώπη εμποδίζει τις εξαγωγές εμβολίων σε τρίτη χώρα.
Η Αυστραλία έχει παραγγείλει 53,8 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου AstraZeneca. Η τοπική φαρμακευτική εταιρεία CSL έχει εξασφαλίσει το δικαίωμα παραγωγής 50 εκατομμυρίων από αυτές τις δόσεις στην Αυστραλία και αναμένεται να κυκλοφορήσει την πρώτη παρτίδα κοντά στα τέλη Μαρτίου.
Η Αυστραλία δέχεται λιγότερη πίεση από πολλές άλλες χώρες, έχοντας καταγράψει κάτω από 29.000 κρούσματα COVID-19 και 909 θανάτους.
Οι δόσεις του εμβολίου, τις οποίες μπλόκαρε η Ιταλία, παραμένουν «στην ιδιοκτησία της εταιρείας» διευκρίνισε ο Επικεφαλής Εκπρόσωπος της Κομισιόν, Ερίκ Μαμέρ. Παράλληλα, ανέφερε ότι η Κομισιόν δεν αποφασίζει ότι αυτές οι δόσεις «πρέπει να πάνε στον Χ ή στον Ψ. Η απόφαση λέει ότι οι ιταλικές αρχές έπρεπε να λάβουν μία απόφαση, την οποία στηρίξαμε γιατί με βάση την αξιολόγηση πρέπει να γίνει πρόοδος όσον αφορά στις παραδόσεις στην ΕΕ».
Το μήνυμα που στέλνει η Κομισιόν, σημειώνει ο κ. Μαμέρ, είναι ότι περιμένει από τις εταιρείες, με τις οποίες έχει υπογράψει η Επιτροπή, να κάνουν ό,τι μπορούν και να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους.
Μύλος με τα ρωσικά και κινεζικά εμβόλια
Την ίδια ώρα, μύλος επικρατεί με τα ρωσικά και κινεζικά εμβόλια στην Ευρώπη μετά το σχέδιο μεμονωμένων χωρών, όπως η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχία, να τα χορηγήσουν στους πολίτες τους προτού προκύψει συνολική συμφωνία με την Ε.Ε.
Η αλληλεγγύη της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα επηρεαστεί εάν χώρες του ευρωπαϊκού μπλοκ επιλέξουν κινεζικά ή ρωσικά εμβόλια κατά της COVID-19 που δεν έχουν ακόμα εγκριθεί, προειδοποίησε την Παρασκευή ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλεμάν Μπον.
«Εάν πήγαιναν να επιλέξουν το κινεζικό και/ή το ρωσικό εμβόλιο, νομίζω ότι αυτό θα ήταν πολύ σοβαρό», δήλωσε ο Μπον.
«Θα αποτελούσε πρόβλημα σε ό,τι αφορά την αλληλεγγύη μας, ενώ δημιουργεί επίσης το πρόβλημα κινδύνου για την υγεία, διότι το ρωσικό εμβόλιο δεν έχει λάβει ακόμα έγκριση στην Ευρώπη. Έχει υποβληθεί αίτημα για έγκριση, αλλά δεν έχει ακόμα εξουσιοδότηση στην Ευρώπη και δεν έχει γίνει ακόμα κάποιο αίτημα για το κινεζικό εμβόλιο», πρόσθεσε ο Μπον.
Το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V έχει ήδη εγκριθεί ή είναι σε διαδικασία αξιολόγησης για την έγκρισή του σε τρεις χώρες στην ανατολική πτέρυγα της ΕΕ - Ουγγαρία, Σλοβακία και Τσεχία - καθώς οι καθυστερήσεις προκαλούν προβλήματα στα προγράμματα εμβολιασμού σε όλη την ΕΕ.
Η ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή φαρμάκων έχει ξεκινήσει την αξιολόγηση του ρωσικού εμβολίου για πιθανή έγκρισή του.
Ο Πολωνός πρόεδρος, Αντρέι Ντούντα, είχε επίσης επικοινωνία με τον Κινέζο ηγέτη, Σι Τζινπίνγκ, για την αγορά του κινεζικού εμβολίου κατά της COVID-19, όπως δήλωσε τη Δευτέρα ο σύμβουλός του στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων PAP, αν και ο υπουργός Υγείας, Ανταμ Νιτζιέλσκι, δήλωσε την Τετάρτη ότι επί του παρόντος δεν συνιστά το εμβόλιο λόγω ανεπαρκών δεδομένων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε χθες, Πέμπτη, ότι δεν υπάρχουν σε εξέλιξη συνομιλίες για την αγορά του ρωσικού εμβολίου Sputnik V.
Ολα αυτά την ώρα που το τρίτο κύμα της πανδημίας θερίζει την Ευρώπη, όπως και τον υπόλοιπο κόσμο.
Τα κρούσματα αυξάνονται εκθετικά, ο αριθμός των νεκρών μεγαλώνει διαρκώς, και τα lockdown είναι άγνωστο πότε θα τελειώσουν. Κι όμως, ο εθνικισμός των εμβολίων καλά κρατεί.
(με πληροφορίες από HuffPost UK, Associated Press, Reuters)