Η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος (ΙΕΕΕ) ιδρύθηκε το 1882 από ανθρώπους της επιστήμης και του πνεύματος με σκοπό την περισυλλογή και διάσωση των ιστορικών κειμηλίων του έθνους - από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς το 1453 μέχρι τις ημέρες μας. Μέσα στο διάστημα των εκατό τριάντα χρόνων ζωής και δημιουργικής δράσης, η Εταιρεία κατόρθωσε να συγκεντρώσει πλούσιο υλικό και συνεχίζει να εμπλουτίζεται από δωρεές και αγορές κειμηλίων και ιστορικών τεκμηρίων που φυλάσσονται στις συλλογές της και εκτίθενται στο Μουσείο της. Η Εταιρεία διατηρεί πολύτιμο αρχείο ιστορικών εγγράφων και κωδίκων από την εποχή της Τουρκοκρατίας έως τους νεώτερους χρόνους, αξιόλογη Βιβλιοθήκη με παλαιές και νεώτερες εκδόσεις και πλουσιότατο Αρχείο φωτογραφιών. Από την ίδρυσή της η Εταιρεία και το Μουσείο φιλοξενήθηκαν στο κτήριο του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου - από το 1960 στεγάζονται οριστικά στο νεοκλασικό ιστορικό μέγαρο της Παλαιάς Βουλής.
Ειδικά όσον αφορά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και την Επανάσταση του 1821, στις συλλογές της ΙΕΕΕ περιλαμβάνονται:
- Σημαίες ελληνικές και λάφυρα από την Επανάσταση του 1821 και από τους απελευθερωτικούς αγώνες του Έθνους που ακολούθησαν.
- Οπλισμός των αγωνιστών του 1821 και μεταγενέστερων χρόνων. Κράνη και πανοπλίες της εποχής της Ενετοκρατίας και Τουρκοκρατίας.
- Ακρόπρωρα των πλοίων της Επανάστασης του 1821- του Μιαούλη, του Τομπάζη, της Μπουμπουλίνας- έξοχα δείγματα λαϊκής ξυλογλυπτικής.
- Η καρδιά του ψαριανού πυρπολητή και ναυμάχου Κωνσταντίνου Κανάρη και η λέμβος του ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη.
- Η «Χάρτα της Ελλάδος» του Ρήγα Βελεστινλή και του γραφείο του δασκάλου του Γένους, Αδαμάντιου Κοραή.
- Κειμήλια της Φιλικής Εταιρείας, σημαίες με τα φιλικά σύμβολα, ενθύμια του Αλέξανδρου Υψηλάντη και στολή ιερολοχίτη από τη μάχη στο Δραγατσάνι.
- Προσωπογραφίες αγωνιστών από το Σούλι, τη Ρούμελη, τον Μοριά, την Κύπρο. Όπλα ονομαστών αγωνιστών όπως του Κολοκοτρώνη, του Καραϊσκάκη, του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, του Νικηταρά κ.α.
- Πατριαρχικά έγγραφα (σιγίλλια) και το γραφείο του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γρηγορίου Ε΄.
- Ενθύμια του λόρδου Βύρωνα και άλλων φιλελλήνων, όπως και λιθογραφίες που τυπώθηκαν στην Ευρώπη για την διάδοση της φιλελληνικής ιδέας.
NHmuseum
Ακρόπρωρο του πλοίου «Θεμιστοκλής» το οποίο ανήκε στον Δημήτριο Βούλγαρη, με κυβερνήτη τον Αντώνιο Κριεζή.
NHmuseum
Η «Χάρτα της Ελλάδος». Ιστορικός χάρτης που τύπωσε ο Ρήγας Βελεστινλής στη Βιέννη το 1797 «χάριν των Ελλήνων και Φιλελλήνων». Περιλαμβάνει όλες τις περιοχές όπου ζούσαν ή είχαν ζήσει Έλληνες στα Βαλκάνια και τη Μικρά Ασία. Αποτελεί μνημειώδες έργο μελέτης της ελληνικής ιστορίας.
NHmuseum
Από την πολεμική εξάρτυση του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: Αγγλική περικεφαλαία.
NHmuseum
Από την πολεμική εξάρτυση του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: Zεύγος αργυρών επίχρυσων επωμίδων (από την περίοδο που υπηρέτησε σε Σύνταγμα Ελλήνων εθελοντών του αγγλικού στρατού στη Ζάκυνθο, 1810-1816).
NHmuseum
Από την πολεμική εξάρτυση του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: Tοκάς (θώρακας).
NHmuseum
Από την πολεμική εξάρτυση του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: Zευγάρι πιστόλες πυρολίθου.
NHmuseum
Από την πολεμική εξάρτυση του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: Zευγάρι παλάσκες.
NHmuseum
Από την πολεμική εξάρτυση του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: Διοικητική ράβδος (τοπούζι), χαρμπί (αιχμηρό εργαλείο καθαρισμού των όπλων), μαχαιρίδιο.
NHmuseum
Το πιεστήριο του πρώτου Εθνικού Τυπογραφείου στο Ναύπλιο, προσφορά του Γάλλου φιλέλληνα εκδότη Ambroise Firmin Didot. Είναι αμερικάνικης κατασκευής των αρχών του 19ου αι. (Columbian press). Παραγγέλθηκε το 1829 στον Didot για τον εξοπλισμό του Εθνικού Τυπογραφείου στα χρόνια του Ιωάννη Καποδίστρια.
NHmuseum
Επενδύτης Ιερολοχίτου. Ανήκε στον Κωνσταντίνο Ξενοκράτη ο οποίος επέζησε μετά τη δραματική μάχη στο Δραγατσάνι της Βλαχίας τον Ιούνιο 1821. Ο Ιερός Λόχος συγκροτήθηκε από τον αρχηγό της Φιλικής Εταιρείας Αλέξανδρο Υψηλάντη. Στελεχώθηκε από Έλληνες φοιτητές ευρωπαϊκών πανεπιστημίων που ήρθαν να αγωνιστούν ως εθελοντές κατά των Οθωμανών. Στη μάχη αυτή ο Ιερός Λόχος καταστράφηκε ολοσχερώς από το οθωμανικό ιππικό.
NHmuseum
Η «Ελληνοπούλα». Γλυπτό από μάρμαρο Καράρας, έργο του Γάλλου Pierre-Jean David (του επονομαζόμενου David d’ Angers), π. 1830. Φιλοτεχνήθηκε ως επιτύμβιο μνημείο για τον τάφο του Μάρκου Μπότσαρη στον Κήπο των Ηρώων στο Μεσολόγγι. Σήμερα τον τάφο κοσμεί ακριβές αντίγραφό του, έργο του Γεωργίου Μπονάνου.
NHmuseum
«Εφοδιαστικό», πιστοποιητικό γραμμένο με κρυπτογραφικό τρόπο, του Νικολάου Δημητρίου Σπετσιώτη, μέλους της Φιλικής Εταιρείας που κατείχε τον βαθμό του «Ιερέως».
![Σημαία με τα σύμβολα της Φιλικής Εταιρείας. Κατασκευάστηκε τις παραμονές της Επανάστασης με τις οδηγίες του Παλαιών Πατρών Γερμανού. Υψώθηκε στην Ήλιδα από τον προεστό Γεώργιο Σισίνη. Κυρίαρχα σύμβολα είναι ο σταυρός και το σύνθημα Ή Ε[λευθερί]α ή Θ[άνατο]ς. Είναι η μόνη σωζόμενη από τις πρώτες κοινές σημαίες που διένειμε το «Πελοποννησιακό Διευθυντήριο» στους καπεταναίους κατά την κήρυξη της Επανάστασης.](https://img.huffingtonpost.com/asset/5ab5076c2000007d06eb2cd1.jpeg?ops=scalefit_1280_noupscale&format=webp)
