Η απόφαση της Τουρκίας να άρει το βέτο για την ένταξη της Σουηδίας και της Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ, λίγες ώρες πριν ξεκινήσει η Σύνοδος στη Μαδρίτη, προκάλεσε ικανοποίηση στους κόλπους της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και βέβαια και στην ελληνική αντιπροσωπεία που βλέπει να ενισχύεται ο ευρωπαϊκός χώρος της Συμμαχίας, κάτι που μπορεί να επηρεάσει θετικά και τη θέση της Ελλάδας.
Εξάλλου η συζήτηση για την ένταξη των δύο χωρών είναι ίσως το βασικότερο θέμα στην ατζέντα της Συνόδου, κάτι που είχε επισημάνει και η ελληνική πλευρά που από την πρώτη στιγμή είχε πάρει ξεκάθαρη θέση υπέρ της διεύρυνσης της Συμμαχίας με την συμμετοχή της Σουηδίας και της Φιλανδίας.
Παράλληλα με τα όσα θα συζητηθούν κατά τη διάρκεια της Συνόδου, η ελληνική αποστολή είναι σε αυξημένη ετοιμότητα για θέματα εκτός ατζέντας. Ειδικότερα για το ενδεχόμενο η τουρκική πλευρά να θέσει ζήτημα αποστρατικοποίησης των ελληνικών νησιών στο Αιγαίο. Παραμονές της Συνόδου υπήρξε ένα μπαράζ δηλώσεων από την Τουρκία και δημοσιευμάτων του φιλοκυβερνητικού Τύπου της γειτονικής χώρας σχετικά με την πρόθεση του Ταγίπ Ερντογάν να βάλει το συγκεκριμένο θέμα στο τραπέζι.
Για αυτό το ενδεχόμενο η ελληνική πλευρά προετοιμάστηκε εντατικά ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει ήδη ενημερώσει συμμάχους και εταίρους για την τουρκική προκλητικότητα και τις ελληνικές θέσεις.
Σε περίπτωση λοιπόν που η τουρκική πλευρά επιχειρήσει να προβάλει τις έωλες αξιώσεις της για αποστρατικοποίηση ελληνικών νησιών και αμφισβήτηση της κυριαρχίας τους, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα δώσει τις κατάλληλες απαντήσεις.
Το είχε προαναγγείλει εξάλλου μετά τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., τονίζοντας ότι «αν τεθεί οποιοδήποτε ζήτημα που αφορά τις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας θα δοθούν με τον πιο αυστηρό τρόπο οι κατάλληλες απαντήσεις».
Πηγές κοντά στον πρωθυπουργό σημειώνουν ότι η κυβέρνηση και η ελληνική διπλωματία συστηματικά ενημερώνουν τους εταίρους και συμμάχους της χώρας για τις τουρκικές προκλήσεις και για τα ελληνικά δίκαια. «Σε όλα τα fora απαντά ψύχραιμα, τεκμηριωμένα, αποφασιστικά, με επιχειρήματα που βασίζονται στο Διεθνές Δίκαιο και αποδομούν κάθε παράλογο, ανιστόρητο και έωλο τουρκικό ισχυρισμό. Αυτό θα κάνει και τώρα ο Πρωθυπουργός εάν τεθεί οποιοδήποτε ζήτημα από τον Τούρκο Πρόεδρο», υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Μαδρίτη για τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με ξένους ομολόγους του ενώ χθες (28/6), στο περιθώριο του επίσημου δείπνου για τους ηγέτες της βορειοατλαντικής συμμαχίας, ο πρωθυπουργός είχε ολιγόλεπτες συζητήσεις με τον Τζο Μπάιντεν, τον Εμμανουέλ Μακρόν και άλλους ηγέτες.
Ποια άλλα ζητήματα βρίσκονται στην ατζέντα της Συνόδου
Από την κυβέρνηση επισημαίνουν ότι η τακτική Σύνοδος Κορυφής του NATO στη Μαδρίτη πραγματοποιείται σε μία κρίσιμη συγκυρία για την ασφάλεια του ευρωατλαντικού χώρου, εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Σημειώνουν επίσης ότι στο επίκεντρο της Συνόδου θα βρεθούν ιδιαίτερα σημαντικές στρατηγικές επιλογές για το μέλλον της Συμμαχίας και τη διάθεση δυνάμεων για την άμεση προστασία των κρατών-μελών της στην ανατολική Ευρώπη. Οι ηγέτες των χωρών μελών του ΝΑΤΟ θα αξιολογήσουν τις εξελίξεις στην Ουκρανία και θα εγκρίνουν τη νεότερη έκδοση της Στρατηγικής Αντίληψης (Strategic Concept) της Συμμαχίας. Αυτό που υπογραμμίζουν από τη κυβέρνηση είναι ότι, μετά την ιδρυτική συνθήκη της Συμμαχίας, η Στρατηγική Αντίληψη είναι το σημαντικότερο έγγραφο του Βορειοατλαντικού Συμφώνου και ουσιαστικά αποτελεί τον οδικό χάρτη της Συμμαχίας, ο οποίος επανεξετάζεται και ανανεώνεται περίπου ανά δεκαετία.
Η νέα έκδοση της Στρατηγικής Αντίληψης αναμένεται να επικαιροποιήσει τους στόχους του NATO όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες αποτρεπτικές δυνατότητές του. Αναμένεται να περιληφθεί για πρώτη φορά συγκεκριμένη αναφορά στην Κίνα και στις δραστηριότητές της, ενώ επίσης για πρώτη φορά έχουν προσκληθεί σε Σύνοδο του NATO οι ηγέτες της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας. Θα εξεταστούν μάλιστα και άλλες προκλήσεις που απορρέουν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, όπως τα προβλήματα στον ενεργειακό και τον επισιτιστικό εφοδιασμό.
Στην ατζέντα της Συνόδου θα βρεθούν επίσης η επικύρωση της σύστασης ενός νέου Ταμείου Καινοτομίας του NATO, για επενδύσεις σε αναδυόμενες τεχνολογίες που έχουν πολιτική και στρατιωτική χρήση και η οριζόντια ενσωμάτωση μιας πράσινης πολιτικής σε όλες τις δράσεις της Συμμαχίας, με στόχο την μείωση των εκπομπών ρύπων από NATOϊκές δραστηριότητες.
Όσον αφορά τη διάθεση δυνάμεων, όπως έχει δηλώσει ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ οι ηγέτες θα συζητήσουν τον υπερεπταπλασιασμό της δύναμης ταχείας αντίδρασης (NATO Response Force - NRF), η οποία σε αυτή την περίπτωση θα ανέλθει από περίπου 40.000 ένστολους που αριθμεί σήμερα σε 300.000. Μελετάται παράλληλα η ενίσχυση των συλλογικών αμυντικών δυνατοτήτων στην ανατολική Ευρώπη, μεταξύ άλλων εγκαθιστώντας βαρύ εξοπλισμό, αποθηκεύοντας πολεμοφόδια και τοποθετώντας εκεί αυξημένες δυνατότητες αεράμυνας και διοίκησης.
Η Συμμαχία έχει, άλλωστε, ήδη ανακοινώσει τη δημιουργία τεσσάρων νέων battlegroups στη νοτιοανατολική Ευρώπη, σε συνέχεια των τεσσάρων που ήδη υπηρετούν στις τρεις Βαλτικές χώρες και στην Πολωνία.