Ένας από τους πιο παρασημοφορημένους στρατιώτες της Αυστραλίας ηττήθηκε δικαστικά σε μια ιστορική υπόθεση δυσφήμισης εναντίον τριών εφημερίδων που τον κατηγόρησαν για εγκλήματα πολέμου στο Αφγανιστάν.
Ο Μπεν Ρόμπερτς-Σμιθ κατηγορήθηκε για συμμετοχή στη δολοφονία έξι αμάχων Αφγανών κρατουμένων ενώ βρισκόταν σε αποστολή του Συντάγματος Ειδικής Αεροπορικής Υπηρεσίας (SAS) το οποίο δρα υπό άκρα μυστικότητα.
Η πολιτική δίκη ήταν η πρώτη φορά που ένα δικαστήριο εξέτασε τις κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου από τις αυστραλιανές ένοπλες δυνάμεις.
Ο δικαστής δήλωσε ότι τέσσερις από τους έξι ισχυρισμούς περί δολοφονίας - τις οποίες αρνείται ο Ρόμπερτς-Σμιθ - ήταν ουσιαστικά αληθείς.
Ο δικαστής Αντονι Μπεσάνκο διαπίστωσε ότι οι εφημερίδες τεκμηρίωσαν την ουσιαστική ή συγκυριακή αλήθεια των ισχυρισμών για δολοφονίες άοπλων πολιτών στο Αφγανιστάν
Οι εφημερίδες ισχυρίστηκαν πως ο Ρόμπερτς-Σμιθ
- Κλώτσησε έναν αγρότη στον οποίο είχαν περαστεί χειροπέδες σε ένα γκρεμό.
- Πως ένας αιχμάλωτος μαχητής των Ταλιμπάν πυροβολήθηκε τουλάχιστον δέκα φορές στην πλάτη πριν το προσθετικό του πόδι ληφθεί ως τρόπαιο και στην συνέχεια χρησιμοποιήθηκε από τους στρατιωτές ως δοχείο για νερό.
- Διέταξε ή συναίνεσε σε δύο δολοφονίες για να «μυήσει» νεοσύλλεκτους στρατιώτες.
Ο δικαστής έκρινε ότι οι εφημερίδες δεν τεκμηρίωσαν άλλους δύο ισχυρισμούς περί δολοφονίας, ούτε αναφορές ότι ο κ. Ρόμπερτς-Σμιθ είχε επιτεθεί σε μια γυναίκα με την οποία διατηρούσε σχέση, ούτε μια απειλή εναντίον ενός νεότερου συναδέλφου του.
Όμως πρόσθετοι ισχυρισμοί ότι είχε επιτεθεί παράνομα σε αιχμαλώτους και είχε εκφοβίσει συναδέλφους του κρίθηκαν αληθείς.
Να σημειωθεί πως στον Ρόμπερτς-Σμιθ, ο οποίος αποχώρησε από το σώμα το 2013, δεν έχει απαγγελθεί καμία κατηγορία σε ποινικό δικαστήριο. Ο 44χρονος δεν ήταν παρών στην ανακοίνωση της απόφασης την Πέμπτη.
Μετά την απόφαση, ένας εκπρόσωπος των Ταλιμπάν δήλωσε ότι η υπόθεση αποτελεί απόδειξη ”αμέτρητων εγκλημάτων” από τις ξένες δυνάμεις στο Αφγανιστάν, αλλά πρόσθεσε ότι δεν εμπιστεύεται κανένα δικαστήριο συνολικά για την παρακολούθησή τους.
Αυστραλιανά στρατεύματα είχαν αναπτυχθεί στο Αφγανιστάν μεταξύ 2001 και 2021. Ο υπουργός Άμυνας της Αυστραλίας Ρίτσαρντ Μαρλς αρνήθηκε να σχολιάσει την υπόθεση, λέγοντας ότι πρόκειται για αστική υπόθεση.
Ο κ.Ρόμπερτς-Σμιθ είναι ο πιο διάσημος εν ζωή βετεράνος πολέμου της Αυστραλίας και υπηρέτησε στο επίλεκτο Σύνταγμα Ειδικής Αεροπορικής Υπηρεσίας (SAS) της χώρας.
Έλαβε το 2011 το υψηλότερο στρατιωτικό παράσημο της χώρας - τον Σταυρό της Βικτωρίας - επειδή εξουδετέρωσε μόνος του πολυβολητές Ταλιμπάν που είχαν επιτεθεί στη διμοιρία του.
Αλλά η δημόσια εικόνα του καταρρακώθηκε το 2018, όταν οι εφημερίδες Sydney Morning Herald, The Age και The Canberra Times άρχισαν να δημοσιεύουν άρθρα σχετικά με την παραβατική συμπεριφορά του μεταξύ 2009 και 2012.
Ο στρατιώτης υποστήριξε ότι πέντε από τις δολοφονίες που ανέφεραν οι εφημερίδες είχαν συμβεί νόμιμα κατά τη διάρκεια της μάχης και η έκτη δεν είχε συμβεί καθόλου.
Η υπόθεση δυσφήμισής του -που χαρακτηρίστηκε από ορισμένους ″η δίκη του αιώνα”- διήρκεσε 110 ημέρες και φημολογείται ότι κόστισε έως και 25 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας (15,23 εκατομμύρια ευρώ)
Περισσότεροι από 40 μάρτυρες - μεταξύ των οποίων Αφγανοί χωρικοί, ένας υπουργός της κυβέρνησης και μια σειρά από νυν και πρώην στρατιώτες της SAS - έδωσαν μαρτυρίες για κάθε πτυχή της ζωής του κ. Ρόμπερτς-Σμιθ.