Ικανοποίησή για την έγκριση της αίτησης που υπέβαλε ο Φορέας Υλοποίησης του Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος «EuroAsia Interconnector», της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου, Ισραήλ και Ελλάδας, για να λάβει χορηγία στα πλαίσια του ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility), εξέφρασε η υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου Νατάσα Πηλείδου.
Σε δηλώσεις της, η κυρία Πηλείδου ανέφερε ότι ο Φορέας Υλοποίησης είχε αιτηθεί ποσό 687 εκατ. ευρώ, για κατασκευαστικές εργασίες στο σκέλος Κύπρου-Κρήτης, και η έγκριση που ελήφθη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αφορά σχεδόν στο σύνολο αυτού του ποσού και ανέρχεται σε περίπου 657 εκατ. ευρώ.
Η χορηγία αυτή είναι αποτέλεσμα της δουλειάς και της συνεργασίας του Φορέα Υλοποίησης με το υπουργείο Ενέργειας, καθώς και με άλλα εμπλεκόμενα υπουργεία και υπηρεσίες, και αποτελεί, το πιο σημαντικό βήμα για υλοποίηση του έργου. Καθιστά η εξασφάλισή της, δυνατή την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών για το σκέλος Κύπρου-Κρήτης, του οποίου το συνολικό κόστος υπολογίζεται στα 1,575 δισ., τόνισε η κυρία Πηλείδου και σημείωσε: «Το ποσό χορηγίας για το οποίο εγκρίθηκε το “EuroAsia Interconnector”, είναι το μεγαλύτερο που έχει εξασφαλιστεί ιστορικά για έργο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ αποτελεί και τη μερίδα του λέοντος του προϋπολογισμού του Μηχανισμού “Συνδέοντας την Ευρώπη” για τη συγκεκριμένη πρόσκληση υποβολής αιτήσεων έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης, ο οποίος για το 2021 ανερχόταν συνολικά στα 785 εκατ. ευρώ. Με την έγκριση δε για παροχή χορηγίας, ξεκινά πλέον μία ολιγόμηνη διαδικασία διαπραγματεύσεων μεταξύ Φορέα Υλοποίησης και Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναμένεται να οδηγήσει στην υπογραφή της Συμφωνίας Παροχής Χορηγίας μεταξύ των δύο μερών εντός καλοκαιριού του 2022».
«Η υλοποίηση του “EuroAsia Interconnector”, για την οποία, υπενθυμίζω, οι υπουργοί Ενέργειας Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ υπογράψαμε Μνημόνιο Συνεργασίας τον περασμένο Μάρτιο, είναι εξαιρετικά σημαντική για την Κυπριακή Δημοκρατία. Πέρα από την προφανή γεωπολιτική της βαρύτητα, τερματίζει την ενεργειακή μας απομόνωση, διασφαλίζει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας μας και συμβάλλει στην ανάπτυξη του ανταγωνισμού στον τομέα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας».
«Το συγκεκριμένο έργο, αποτελεί, επίσης, τον ακρογωνιαίο λίθο των προσπαθειών μας για μετάβαση σε μία πράσινη οικονομία, πλήρως ευθυγραμμισμένη με τις πολιτικές που υλοποιούμε για προστασία του περιβάλλοντος. Με την ολοκλήρωσή του, θα διευκολυνθεί η προσέλκυση σχετικών επενδύσεων και, κατ′ επέκταση, η ενσωμάτωση πρόσθετων έργων ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα των τριών εμπλεκόμενων χωρών- Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ».
«Σημειώνω ενδεικτικά τις μελέτες που έγιναν στα πλαίσια του Εθνικού μας Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, οι οποίες καταδεικνύουν ότι η ηλεκτρική διασύνδεση, σε συνδυασμό και με τη χρήση συστημάτων αποθήκευσης, μπορεί μέχρι το 2030 να οδηγήσει σε διείσδυση ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της Κύπρου που θα υπερβαίνει το 50%. Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την Επίτροπο Ενέργειας και τη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για τη συνεχή στήριξη προς το εν λόγω έργο και τις προσπάθειες της Κύπρου για διασύνδεσή της με την ενιαία αγορά ενέργειας της Ευρώπης».
«Ειδικότερες ευχαριστίες απευθύνω, τέλος, στον Φορέα Υλοποίησης στις αρμόδιες αρχές της Ελλάδας και του Ισραήλ, και, για όλη τους την αφοσίωση και τη σκληρή δουλειά, στους λειτουργούς της Υπηρεσίας Ενέργειας του Υπουργείου μας, καθώς και στους λειτουργούς του Υπουργείου Οικονομικών και της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης, που βοήθησαν να συμπεριληφθεί το “EuroAsia Interconnector” στο πρόγραμμα της Κύπρου που υποβλήθηκε στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Με την υπογραφή της Συμφωνίας Παροχής της υπό αναφορά χορηγίας, το έργο θα μπορεί να λάβει και επιπλέον επιχορήγηση, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος - το αύριο», της τάξης των 100 εκατ. ευρώ».
Η κυπριακή κυβέρνηση χαιρετίζει την απόφαση- ορόσημο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η κυπριακή Προεδρία, η οποία τονίζει ότι: «Το εν λόγω έργο περιλαμβάνεται σε αυτά που η Κυπριακή Δημοκρατία επέλεξε να συμπεριλάβει στο σχέδιο ”Κύπρος - το αύριο” μέσα στα πλαίσια της μετάβασης στην πράσινη οικονομία και ως εκ τούτου θα λάβει επιπλέον επιχορήγηση από την ΕΕ ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ.Με την ηλεκτρική διασύνδεση EuroAsia, η Κύπρος αναβαθμίζεται γεωπολιτικά και αναδεικνύεται πρακτικά η σημασία της τριμερούς συνεργασίας Κύπρου- Ελλάδας- Ισραήλ. Είναι ένας σημαντικός σταθμός στις στρατηγικές επιλογές των τριών χωρών, που αναβαθμίζει τους ενεργειακούς στόχους της περιοχής».
«Το έργο τερματίζει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, διασφαλίζει την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου, προσφέρει την ασφάλεια εφοδιασμού, διευκολύνει την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, ενισχύει την προσπάθεια για ανταγωνιστικότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και επιτρέπει την αυξημένη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από καθαρότερες πηγές, ιδίως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συνδέοντας το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Κύπρου με το σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Όπως αναφέρει το Associated Press, η πρώτη φάση του έργου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί ως το 2025. Σύμφωνα με το πρακτορείο, η κίνηση προς την ηλεκτρική διασύνδεση φαίνεται να υποκαθιστά τα σχέδια για σύνδεση αγωγού μεταξύ των τριών χωρών για τη μεταφορά αερίου στην Ευρώπη από κοιτάσματα στην ανατολική Μεσόγειο. Η στήριξη προς τον αγωγό East Med φαίνεται να μειώνεται εν μέσω αμφιβολιών για τη βιωσιμότητά του και τις επιπτώσεις του στο περιβάλλον.
Ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, είχε πει την προηγούμενη εβδομάδα πως οι μελέτες ως προς τη βιωσιμότητα του αγωγού συνεχίζονται, μα υπάρχουν ανοιχτές και άλλες εναλλακτικές ως προς τη μεταφορά αερίου στις αγορές. Σύμφωνα με το Associated Press, μεταξύ των πιθανών επιλογών είναι η μεταφορά κυπριακού αερίου σε αιγυπτιακές εγκαταστάσεις για υγροποίηση και μεταφορά του μέσω πλοίων.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Associated Press