Συνταρακτικά είναι τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, Ανδρέας Νικολακόπουλος, για την έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας στην Ελλάδα, στον απόηχο της νέας γυναικοκτονίας στο Αγρίνιο με τον σχεδόν ταυτόχρονο θάνατο της άτυχης γυναίκας από την Πάτρα, που υπέκυψε στα τραύματά της έχοντας πέσει θύμα άγριου ξυλοδαρμού από τον σύντροφό της.
666 κλήσεις και 222 συλλήψεις την τελευταία εβδομάδα
Την τελευταία εβδομάδα -από 4 μέχρι 10 Νοεμβρίου- έχουμε 222 συλλήψεις για ενδοοικογενειακή βία, αποκάλυψε ο υφυπουργός, μιλώντας στο στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ. Οπως είπε, έχουμε σταθερά πάνω από 200 συλλήψεις ανά εβδομάδα. Μόνο την τελευταία εβδομάδα σημειώθηκαν 666 κλήσεις στο 100 για 342 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας.
Συνολικά, έως τώρα 113 γυναίκες έχουν ενεργοποιήσει και εγκαταστήσει το Punic Button και τις τελευταίες ημέρες 4 γυναίκες οδηγήθηκαν σε δομές προστασίας (safe houses). «Το Panic Button σίγουρα έχει σώσει ζωές σε αρκετές περιπτώσεις όμως, επαναλαμβάνω, είναι και κοινωνικά τα αίτια» υπογράμμισε ο κ. Νικολακόπουλος.
Νέες δρακόντειες διατάξεις
Σε αυτό το θλιβερό πλαίσιο, με τη χώρα μας να θρηνεί τον άδικο χαμό δύο ακόμη γυναικών με διαφορά μερικών ωρών, έρχεται να τεθεί το προσεχές διάστημα σε διαβούλευση το νομοσχέδιο που είχε προαναγγελθεί από το καλοκαίρι και πέρασε από το Υπουργικό Συμβούλιο στα τέλη του περασμένου Αυγούστου.
Το γενικό πλαίσιο που εισάγει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης είναι φυλάκιση (σχεδόν) για όλους ως απάντηση σε αυτή τη μάστιγα, που λαμβάνει πια συνταρακτικές διαστάσεις. Υπενθυμίζεται πως η 43χρονη που δολοφονήθηκε στο Αγρίνιο, είχε καταγγείλει τον δράστη για ενδοοικογενειακή βία από τις αρχές Σεπτεμβρίου, όταν του είχαν επιβληθεί περιοριστικοί όροι να μην την πλησιάζει και εκκρεμούσε η δίκη στις 15/11. Συνεπώς, καθίσταται σαφές πως το υπάρχον νομικό πλαίσιο δεν αρκεί για να προστατεύσει τις γυναίκες σε κίνδυνο.
Στην προκειμένη περίπτωση η αναβολή της δίκης με την επιβολή περιοριστικών όρων έγινε στις αρχές Σεπτεμβρίου, για να τεθεί η υπόθεση σε ποινική συνδιαλλαγή, όπως επιτάσσει ο νόμος για τα πλημμελήματα (απειλή). Αυτή η διαδικασία δεν αποκλείεται να καταργηθεί ως προϋπόθεση προκειμένου ο δράστης, αν κριθεί ένοχος, να οδηγείται στη φυλακή άμεσα.
Στόχος είναι, πάντως, να κλείσουν όποια «παραθυράκια» υπάρχουν και να ελαχιστοποιηθεί, στο μέτρο του δυνατού, ο κίνδυνος. Παράλληλα, η Ελλάδα θα ενσωματώσει πρώτη από τις 27 της Ευρωπαϊκής Ενωσης την οδηγία της Ε.Ε. που εκδόθηκε τον Μάιο του 2024 και αφορά την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών.
Προσωρινή κράτηση σε όλα τα στάδια, και ποινές χωρίς αναστολή - Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Οι αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο οδηγούν σε έναν “οδικό χάρτη” διατάξεων που οδηγούν σε πολύ συγκεκριμένη κατεύθυνση: Φυλάκιση για (σχεδόν) όλους.
– π.χ. στην περίπτωση αυτόφωρου πλημμελήματος, η κράτηση, σε περίπτωση αναβολής, μπορεί να παραταθεί έως τις 5 ημέρες ή πρόβλεψη έκδοσης εισαγγελικής διάταξης επιβολής περιοριστικών όρων ακόμα και πριν την άσκηση της ποινικής δίωξης, με δυνατότητα του θύματος να προτείνει συγκεκριμένους όρους που θεωρεί κατάλληλους.
Επίσης προστασία του θύματος με την απαλλαγή του από την υποχρέωση εμφάνισής του στην ακροαματική διαδικασία. Άρα δεν θα αναβάλλεται σε τέτοια περίπτωση η δίκη.
Και το σημαντικότερο: Γίνεται κανόνας η επιβολή προσωρινής κράτησης στα κακουργήματα ενδοοικογενειακής βίας, εκτός αν κριθεί απολύτως αιτιολογημένα πως ο κατ’ οίκον περιορισμός με ηλεκτρονική επιτήρηση (βραχιολάκι) ή οι περιοριστικοί όροι αρκούν για την αποτροπή του δράστη από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων.
-Προβλέπεται για πρώτη φορά (μετά από δεκαετίες) πρόβλεψη δυνατότητας προσωρινής κράτησης μέχρι 6 μήνες για σοβαρά πλημμελήματα ενδοοικογενειακής βίας. Αυτή η δυνατότητα δόθηκε πρόσφατα μόνο για εξ αμελείας δυστυχήματα με πολλά θύματα.
Επίσης :
-Άμεση περάτωση της ανάκρισης και απευθείας παραπομπή στο ακροατήριο των κακουργημάτων ενδοοικογενειακής βίας χωρίς την ενδιάμεση διαδικασία των δικαστικών βουλευμάτων.
-Πραγματική έκτιση στη φυλακή των ποινών για εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας χωρίς δυνατότητα αναστολής ή μετατροπής τους, με κανέναν τρόπο.
Αναλυτικά τα μέτρα που εκτιμάται ότι θα τεθούν σε διαβούλευση είναι:
-Προφυλάκιση για αδικήματα ενδοοικογενειακής βίας κακουργηματικού χαρακτήρα και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορούν να επιβληθούν περιοριστικοί όροι, όπως βραχιολάκι και κατ’ οίκον περιορισμός.
-Προσωρινή κράτηση έως έξι μήνες για τους δράστες ενδοοικογενειακής βίας, ακόμη κι αν αντιμετωπίζουν κατηγορίες σε βαθμό πλημμελήματος.
-Εκτιτέες και χωρίς αναστολή οι ποινές για τους δράστες εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας, ενώ δεν θα δίνεται η δυνατότητα μετατροπής της ποινής καθ’ οιονδήποτε τρόπο.
-Παράταση της κράτησης, έως τις πέντε ημέρες, για τα αυτόφωρα εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας.
-Άμεση παραπομπή των κατηγορούμενων σε δίκη μετά την ανάκριση, χωρίς να μεσολαβεί κρίση δικαστικού συμβουλίου.
-Προστασία των θυμάτων με την πρόβλεψη ότι δεν είναι υποχρεωτική η παρουσία τους στο δικαστήριο καθώς θα αρκεί η ανάγνωση της κατάθεσής τους στις Αρχές και η καταγγελία τους, εκτός εάν το δικαστήριο κρίνει ότι η παρουσία τους είναι απαραίτητη.
-Επιβολή περιοριστικών όρων πριν ακόμη ασκηθεί ποινική δίωξη για να προστατευθούν τα θύματα. Αν οι όροι αυτοί παραβιαστούν, προβλέπεται ποινή φυλάκισης για τον δράση και ενημέρωση της Αστυνομίας.
-Κάθε υποτροπή του δράστη καθιερώνεται ως επιβαρυντική περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας, που οδηγεί στο μέγιστο ύψος της ποινής.
-Δυνατότητα του εισαγγελέα να μη δεχθεί συμφωνία των μερών για διαμεσολάβηση ή να την ανακαλέσει, όταν συντρέχουν στοιχεία που θα μπορούσαν να μειώσουν την ικανότητα του θύματος για συνειδητή επιλογή.
-Αυτεπάγγελτη εισαγγελική έρευνα για το αν πρέπει να αλλάξει και το καθεστώς επιμέλειας των παιδιών.
-Λειτουργία πλατφόρμας καταγγελιών εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας, ακόμη και από τρίτους.
-Δημιουργία αρχείου/ιστορικού αναφορών ενδοοικογενειακής βίας από τις αστυνομικές αρχές, το οποίο επισυνάπτεται ως συνοδευτικό έγγραφο της δικογραφίας.
(με πληροφορίες από ΕΡΤ, Dikastiko)