Τα απογευματινά ...αδιέξοδα μπορούν να χτυπήσουν ανά πάσα στιγμή. Το ένα λεπτό εργαζόμαστε και το άλλο παλεύουμε με την επιθυμία να ξαπλώσουμε αποκαμωμένοι.
Εάν τα απογεύματα είναι ένας καθημερινός αγώνας (για να κρατηθούμε σε εγρήγορση), δεν είμαστε μόνοι. Η προσοχή μας παίρνει μια φυσική βουτιά τα απογεύματα, επειδή το σώμα μας έχει ένα εσωτερικό σύστημα συναγερμού - αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν κιρκάδιο σύστημα συναγερμού - που ενισχύεται και εξασθενεί κατά τη διάρκεια της ημέρας.
«Η σύγχυση, αδυναμία ή ζάλη που βιώνουν συχνά οι άνθρωποι το μεσημέρι και συνήθως αποδίδουν σε ένα βαρύ μεσημεριανό γεύμα ή μια βαρετή συνάντηση, είναι συνήθως το αποτέλεσμα μιας σύντομης ηρεμίας στην ένταση του συναγερμού», εξηγεί ο ιστότοπος του Χάρβαρντ Healthy Sleep. «Ενώ η τάση προς ύπνο συνεχίζει να αυξάνεται, υπάρχουν μία ή δύο ώρες κάθε απόγευμα κατά τη διάρκεια της οποίας τα σήματα ειδοποίησης αποτυγχάνουν να συμβαδίσουν κι η εγρήγορσή μας δεν είναι και στα καλύτερά της».
Όταν αυτή η απογευματινή πτώση μας χτυπήσει, μπορούμε είτε να εντείνουμε την κόπωση είτε να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να δοκιμάσουμε να υιοθετήσουμε μερικές από τις αποδεδειγμένες συμβουλές που μπορούν να μας δώσουν την ενέργεια που χρειαζόμαστε για να περάσουμε το υπόλοιπο της εργάσιμης ημέρας.
1. Ας πιούμε λίγο νερό
Όταν αμφιβάλλουμε για το γιατί είμαστε τόσο κουρασμένοι και το κεφάλι μας σφυροκοπά, ας δοκιμάσουμε να πιούμε περισσότερο νερό. Η αφυδάτωση μας κουράζει και οι άνθρωποι στη δουλειά συχνά ξεχνούν να ενυδατωθούν καθισμένοι ή κοιτάζοντας τις οθόνες όλη την ημέρα. Ακόμη και ήπια επίπεδα αφυδάτωσης - απώλεια νερού από το 1% έως 2% - μπορεί να επηρεάσουν την γνωστική απόδοση και να προκαλέσουν κακή συγκέντρωση και βραχυπρόθεσμα προβλήματα μνήμης, καθώς και κακία και άγχος, σύμφωνα με την έρευνα. Ας πιούμε λοιπόν!
2. Ας ανοίξουμε τα φώτα ή ας βγούμε έξω
Εάν αισθανόμαστε νωθρότητα μετά το μεσημέρι, μπορεί να μας βοηθήσει να εκθέσουμε το σώμα μας σε περισσότερο φως. Εάν η έξοδος έξω δεν είναι επιλογή, ας ανάψουμε τα φώτα που εργαζόμαστε. Έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι το πιο έντονο φως μπορεί να βελτιώσει τα συναισθήματα εγρήγορσης και ζωτικότητας.
Αλλά ας βγούμε έξω αν μπορούμε. Ο Πολ Γκλοβίνσκι, κλινικός διευθυντής του St. Peter’s Sleep Center στο Όλμπανι της Νέας Υόρκης και συγγραφέας του βιβλίου «You Get Get Sleepy: Lifestyle-Based Solutions for Insomnia», δηλώνει ότι το εξωτερικό φως είναι πολύ ισχυρότερο από το εσωτερικό... «Οι κιρκάδιοι ρυθμοί μας παρασύρονται καλύτερα από αυτό το δυνατό εξωτερικό φως, αλλά πολλοί από εμάς δεν είμαστε καθόλου έξω κατά τη διάρκεια της ημέρας».
3. Ας κάνουμε έναν σύντομο μεσημεριανό ύπνο - ή αλλιώς «σιέστα»
Αντί να πιεζόμαστε την ώρα της κόπωσης, ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να ξεκουραστούμε για να ολοκληρώσουμε την μέρα μας δυνατά. Απλώς, ας φροντίσουμε να το ρυθμίσουμε σωστά και μην το κάνxουμε περισσότερο από μία ώρα, εκτός αν είμαστε εντάξει με το να μείνουμε ξύπνιοι αργότερα το βράδυ.
«Ορισμένοι τα καταφέρνουν καλά με έναν υπνάκο 20 λεπτών, άλλοι με 30 ή 45 λεπτά», λέει ο Γκλοβίνσκι. «Θα απέφευγα έναν υπνάκο μιας ώρας ή περισσότερο, εκτός εάν κάποιος ζούσε σε μια κουλτούρα σιέστας όπου τα καταστήματα ανοίγουν ξανά, το δείπνο είναι αργά κλπ. Διότι οι μεγάλες σιέστες προκαλούν μετατόπιση του χρόνου του βραδινού ύπνου».
4. Ας μιλήσουμε με κάποιον
Η Άντζελα Καραχρήστος, προπονήτρια καριέρας που εργαζόταν στο παρελθόν στο ανθρώπινο δυναμικό, λέει ότι η απογευματινή της «πτώση» έρχεται κάθε μέρα ακριβώς στις 2 μ.μ. Προσπαθεί να προγραμματίσει συνομιλίες που μπορούν να την κρατήσουν σε εγρήγορση το απόγευμα, κάνοντας περισσότερο «μοναχική» δουλειά το πρωί.
«Μερικές φορές προσπαθώ να επικοινωνήσω με έναν φίλο ή συνάδελφο ή προσπαθώ να προγραμματίσω συναντήσεις εκείνο το διάστημα, ώστε να συμμετέχω σε μια συνομιλία», λέει η Καραχρήστος. «Μία από τις στρατηγικές διαχείρισης του χρόνου μου είναι να κάνω όλη τη δουλειά που πρέπει να κάνω μόνη μου τις πρωινές ώρες. Είμαι ξύπνια και με μεγάλο κίνητρο (για δουλειά) μόλις πιώ τον πρωινό καφέ μου. Αν έχω διαρκείς συναντήσεις το απόγευμα, είμαι ακόμα δεσμευμένη και δουλεύω, αλλά (αυτό) δεν απαιτεί την συγκέντρωση που χρειάζομαι το πρωί.
5. Ας καταναλώσουμε ένα διασκεδαστικό σνακ που να μας δώσει κίνητρο
Αν χρειαζόμαστε μια «ενεργοποίηση», ας φάμε ένα σνακ. Αυτό που τρώμε και πίνουμε μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά για την επίλυση προβλημάτων, την προσοχή και τη μνήμη. Τα «εγκεφαλικά» τρόφιμα όπως το μπρόκολο, τα δημητριακά, οι φακές και τα αυγά, για παράδειγμα, μπορούν να βοηθήσουν στην αύξηση της συγκέντρωσης όταν το χρειαζόμαστε περισσότερο.
Και μπορούμε να σκεφτούμε το διάλειμμα που θα κάνουμε για να φάμε το σνακ μας ως κάτι στο οποίο προσβλέπουμε.
«Ενας άλλος τρόπος να ξεγελάσω τον εαυτό μου είναι να εξοικονομήσω χρόνο με κεράσματα. Έτσι, αντί να πάρω καφέ από το αγαπημένο μου σημείο το πρωί, θα τον φυλάξω για χρόνο που νιώθω ”πτώση” για να με ανεβάσει», λέει η Καραχρήστος. «Η, αν έχω μια ιδιαίτερη λιχουδιά όπως το γλυκό που περίσσεψε, το φυλάω για το απογευματινό διάλειμμα».
6. Ας σκεφτούμε ποια δραστηριότητας μας «θρέφει», κι ας αφιερώσουμε χρόνο σ′ αυτήν
Μέχρι να κυλήσει το απόγευμα, μπορεί να είμαστε ψυχικά και σωματικά κουρασμένοι και να νομίζουμε ότι πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε χωρίς διάλειμμα για να ολοκληρώσουμε. Αλλά, αντιθέτως, η υπόσχεση μιας διασκεδαστικής δραστηριότητας μπορεί να μας δώσει κίνητρο καθ′ όλη την διάρκεια της ημέρας.
Γι′ αυτό η Αντιόα Οσέι, εγγεγραμμένη κλινική ψυχολόγος, συστήνει να αναλογιστούμε ποιες δραστηριότητες μας τρέφουν και μας αναζωογονούν και να τις κάνουμε. Οι απαντήσεις μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις προσωπικές μας ανάγκες και προσωπικότητα.
«Για μερικούς ανθρώπους, θα μπορούσε να είναι κίνηση, όπως το περπάτημα, το διάλειμμα χορού με μουσική, το τέντωμα ή η θέα σε απολαυστικές εικόνες», λέει η Οσέι. «Για άλλους ανθρώπους, μπορεί να χρειαστεί μια στιγμή σε ακινησία, όπως να επικεντρωθούμε στην αναπνοή μας ή στον διαλογισμό».