Το Σωφρονιστικό Κατάστημα Αγίου Στεφάνου μας είναι ήδη γνωστό εδώ και αρκετά χρόνια, λόγω της μεταγωγής ενός μαθητή μου από το Σ.Κ. Ναυπλίου, ο οποίος θέλοντας να αποκτήσει απολυτήριο γυμνασίου έπρεπε να αλλάξει περιβάλλον.
Ο τωρινός διευθυντής στο ΣΔΕ Μιχάλης Καραγεωργίου είχε διατελέσει στην ίδια θέση τον Φλεβάρη 2020, όταν κάναμε το τελευταίο Σεμινάριο-Εργαστήριο ποίησης για εκείνη τη χρονιά, γιατί ο κορονοϊός πάγωσε τα πάντα. Γνωρίζοντας το έργο μας, μας προσκάλεσε να το επαναλάβουμε στον πρώτο και δεύτερο κύκλο των εκπαιδευομένων και να εγκαινιάσουμε τη σειρά των δράσεων που θα λάβουν χώρα φέτος εκεί, κάτι που μας χαροποίησε πολύ. Ανανεώσαμε το υλικό μας για να μην επαναλαμβανόμαστε. Ο σκοπός είναι τα μηνύματα που θέλουμε να μεταδώσουμε να βρουν τον στόχο τους μέσα στις 3 ώρες που έχουμε στη διάθεσή μας για να το επιτύχουμε.
Πολυπολιτισμικός ο μαθητικός πληθυσμός σε ένα σχολείο που βρίσκεται μέσα σε μια φυλακή. Είναι πάντα μεγάλη πρόκληση να καταφέρουμε να πιάσουμε το σφυγμό του καθενός χωριστά και να τον κάνουμε να νιώσει την ιδιαιτερότητά του σε ένα χώρο που η καλλιέργεια των αξιών δεν είναι δεδομένη, όμως δεν είναι και αδύνατο να επιτευχθεί. Μέσα σε ένα ζεστό κλίμα, με πρόσωπα χαμογελαστά και εν αναμονή του τι ακριβώς πρόκειται να γίνει σε ένα ποιητικό σεμινάριο, αρχίσαμε με θεωρίες και προβληματισμούς. Κιόλας μετά το πρώτο διάλειμμα είχαμε σπείρει το έδαφος για να φυτέψουν οι ίδιοι στίχους στο χωράφι της ποίησης. Το πρώτο φρεσκοκομμένο μπουμπούκι της τριανταφυλλιάς του κήπου μου δόθηκε από έναν μαθητή, ως ευχαριστώ για την παρουσία μου εκεί. Είναι από αυτά τα δώρα τα πιο πολύτιμα που έχω λάβει στη ζωή μου.
Ήδη ο Γιώργος Κ. που είχε πιάσει την αριστερή γωνία απέναντί μου και κρατούσε σημειώσεις στα γόνατα - μια κατηγορία μόνος του εκεί μέσα - είχε αρχίσει να δακρύζει στη διάρκεια της απαγγελίας των ποιημάτων που είχαμε επιλέξει και αδημονούσε να γίνει για λίγο και ο ίδιος ποιητής στο ποιητικό στερέωμα. Δούλεψε αρκετά πάνω στο θέμα «Σελήνη», γράφοντας και σβήνοντας και προσθέτοντας, ζητώντας καθοδήγηση κάθε φορά που η σκέψη του κολλούσε και αρκούσε απλώς να του κάνω μια ερώτηση για να πάρει φόρα και να συνεχίσει. Το ποίημα του διακοσμημένο με το τριαντάφυλλο αποτελούν μέρος αυτού του άρθρου.
Ο Khadri Α. από την Αλγερία, έκανε ένα ρεκόρ: μας παρέδωσε τρία ποιήματα σε ορθογραφημένα ελληνικά! Στο πρώτο, με τίτλο «Μόνος στην Ελλάδα», αυτοβιογραφείται με παράπονα και πολλά ερωτηματικά και στην τελευταία στροφή ξεσπάει, «Άνθρωπος δεν είμαι και εγώ;/Γιατί τα νιάτα μου να πενθώ;/Κι αν μέτρημα έχει η ψυχή/θα μου βρίσκεται πολλή./Έχω όνειρα πολλά/δεν με κρατάτε χαμηλά/όσο κι αν με θέλετε νεκρό/δεν το δέχομαι αυτό». Ακολουθεί ένα λυπημένο emoji, πάνω από τα «Why always me?», «Pourquoi toujours moi?». Στο δεύτερο, γράφει στα Γαλλικά για την αγαπημένη του που ονειρεύεται, «Je me rêves toujours/si tu savais la joie qui est le bonher» και στο τρίτο με θέμα «Φως» παραθέτει και 11 συμβουλές άσχετες με τη θεματική. Ξεχωρίζουν οι παρακάτω: «Όταν πονάς ένα λεπτό/είναι σαν να πονάς μια ώρα/και όταν χαρείς για κάτι/είναι σαν να μην πέρασε ούτε ένα λεπτό», «Στο σχολείο για να περάσεις τις εξετάσεις περνάς κάποια μαθήματα πρώτα, αλλά στη ζωή για να περάσεις τις εξετάσεις της πραγματικής ζωής, το πάθημα γίνεται μάθημα», «Όταν κάποιος άνθρωπος σε συμβουλεύει με σκληρό τρόπο, κράτησέ το μην το πετάξεις, γιατί πίσω από τα σκληρότερα λόγια κρύβεται η αγάπη και το ενδιαφέρον», με αποκορύφωμα το τελευταίο, «Για να μπορέσεις το μέλλον σου να σώσεις ρίξε μια ματιά στο παρελθόν». Αν ο συγκεκριμένος σκέφτεται με αυτό τον τρόπο στον εσωτερικό του μονόλογο, είναι σίγουρο πως ποτέ ξανά δεν θα βρεθεί σε αυτό το περιβάλλον.
Ο Simeon γράφει και εκείνος για το «Φως», αλλά στα αγγλικά: «My light, my life./ When I think of light/ I feel alive. / Light is everything/all I pray is to shine/ like stars in the sky. / I want to be the light to my family and friends/ to help them shine/ brighter than the stars. » και η λάμψη των στίχων του διαχέεται στον χώρο.
Ο Θανάσης Α. από τη Σπάρτη θα πρέπει να σκεφτεί πολύ σοβαρά τη στιχουργική καθώς η μουσικότητα και η ομοιοκαταληξία του ποιήματος του με θέμα «Πουλιά» είναι δύο βασικά στοιχεία που κάθε μελοποίηση προϋποθέτει. Από τον τέταρτο μέχρι τον έβδομο στίχο κανείς δεν θα αμφισβητήσει αυτό το ταλέντο: «γιατί άνθος για μένανε/δεν βρέθηκε να ανθίσει/κι ούτε πουλί στο διάβα μου/να ’ρθει να κελαηδήσει». Ο Θανάσης θα αποφυλακιστεί στις αρχές του 2024 και θα είναι κρίμα να μείνει αφανέρωτο το ταλέντο του.
Φεύγοντας ο Γιώργος Κ. που προανέφερα μου ζήτησε να του χαρίσω ένα βιβλίο μου και καθώς δεν είχα μαζί μου την τελευταία μου ποιητική συλλογή με τα ποιήματα της φυλακής «Το στίγμα των βάλτων» δεν γινόταν να τον αφήσω με άδεια χέρια. Τον αποζημίωσα δίνοντάς του υπογεγραμμένη τη φωτοτυπία από το βραβευμένο μου ποίημα «Τα πίσω θρανία της ζωής».
-Άκουγα τον Κωνσταντίνο να το απαγγέλει και νόμιζα ότι το έχετε γράψει για μένα, ότι με ξέρετε, ότι με καταλαβαίνετε, μου εξομολογήθηκε.
Περιττό να αναφέρω πόσο με συγκίνησε αυτή η δήλωση, γιατί είναι οι άνθρωποι που μας κάνουν να γράφουμε και πάντα αυτοί μας ξεκλειδώνουν την έμπνευση.