Ένα τζελ που χρησιμοποιεί άτομα σιδήρου για να μετατρέπει το αλκοόλ που βρίσκεται στα έντερα σε αβλαβές οξικό οξύ πριν μπει στο αίμα ανέπτυξαν ερευνητές στο ETH Zurich.
Το περισσότερο αλκοόλ εισέρχεται στο αίμα μέσω της μεμβράνης- στρώματος του στομαχιού και των εντέρων. Οι συνέπειες που έχει αυτό είναι αδιαμφισβήτητες: Ακόμα και μικρές ποσότητες αλκοόλ είναι σε βάρος της δυνατότητας κάποιου να συγκεντρωθεί, αυξάνοντας τον κίνδυνο ατυχημάτων. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ σε τακτική βάση είναι πολύ επιβαρυντική για την υγεία- σύμφωνα με τον ΠΟΥ περίπου 3 εκατομμύρια άτομα πεθαίνουν ετησίως από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Nature Nanotechnology φάνηκε πως στα ποντίκια το τζελ έκανε τη μετατροπή του αλκοόλ γρήγορα, αποτελεσματικά και απευθείας σε αβλαβές οξικό οξύ πριν εισέλθει στη ροή του αίματος, όπου κανονικά θα προκαλούσε τις γνωστές παρενέργειες.
«Το τζελ μεταφέρει τη διάσπαση του αλκοόλ από το συκώτι στο πεπτικό σύστημα. Αντίθετα με αυτό που γίνεται όταν το αλκοόλ μεταβολίζεται στο συκώτι, δεν παράγεται επιβλαβής ακεταλδεΰδη ως ενδιάμεσο προϊόν» εξηγεί ο καθηγητής Ραφαέλε Μεζένγκα. Η ακεταλδεΰδη είναι τοξική και υπεύθυνη για πολλά προβλήματα υγείας που προκαλούνται από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
Στο μέλλον το τζελ αυτό θα μπορεί να λαμβάνεται από το στόμα πριν ή κατά τη διάρκεια της κατανάλωσης αλκοόλ για να αποφεύγεται η άνοδος των επιπέδων αλκοόλ στο αίμα σε μεγάλα επίπεδα και η πρόκληση ζημιάς στο σώμα από την ακεταλδεΰδη. Το τζελ αυτό επίσης αντιμετωπίζει όχι μόνο τα συμπτώματα της κατανάλωσης αλλά και τα αίτια των επιπτώσεών της, ενώ παράλληλα σημειώνεται πως είναι αποτελεσματικό όσο υπάρχει αλκοόλ στη γαστρεντερική οδό- αυτό σημαίνει πως δεν μπορεί να κάνει και πολλά για να βοηθήσει με τον δηλητηριασμό από αλκοόλ (που συμβαίνει όταν το αλκοόλ έχει περάσει στο αίμα), ούτε βοηθά στη μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ εν γένει.
«Είναι πιο υγιές να μην πίνεις καθόλου αλκοόλ. Ωστόσο το τζελ θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερου ενδιαφέροντος σε άτομα που δεν θέλουν να εγκαταλείψουν εντελώς το αλκοόλ, μα δεν θέλουν να ασκηθεί πίεση στο σώμα τους και δεν επιδιώκουν ενεργά τις επιπτώσεις του αλκοόλ» είπε ο Μεζένγκα.
Για τη δημιουργία του αλκοόλ χρησιμοποιήθηκαν απλές πρωτεΐνες ορού γάλακτος, τις οποίες έβρασαν για αρκετές ώρες με σκοπό τον σχηματισμό μακρών, λεπτών ινιδίων. Η πρόσθεση αλατιού και νερού ως διαλυτικού κάνει τα ινίδια να σχηματίσουν τζελ, το οποίο χωνεύεται πολύ αργά. Ωστόσο για τη διάσπαση του αλκοόλ το τζελ χρειάζεται αρκετούς καταλύτες.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν άτομα σιδήρου ως τον κύριο καταλύτη, τα οποία κατανέμουν ισομερώς στην επιφάνεια των μακρών ινιδίων πρωτεΐνης. «Βυθίσαμε τα ινίδια σε ένα λουτρό σιδήρου, σαν να λέμε, έτσι ώστε να μπορούν να αντιδρούν αποτελεσματικά με το αλκοόλ και να το μετατρέπουν σε οξικό οξύ» λέει η ερευνήτρια Τζιάκι Σου, πρώτη συντάκτης της έρευνας. Μικρές ποσότητες υπεροξειδίου υδρογόνου απαιτούνται για την πυροδότηση αυτής της αντίδρασης στο έντερο. Αυτές παράγονται από μια αντίδραση μεταξύ γλυκόζης και νανοσωματιδίων χρυσού. Ο χρυσός επελέγη ως καταλύτης επειδή δεν χωνεύεται και ως εκ τούτου παραμένει αποτελεσματικός για περισσότερο χρόνο στην πεπτική οδό.
Οι ερευνητές τα συγκέντρωσαν όλα αυτά – σίδηρο, γλυκόζη και χρυσό- στο τζελ. Αυτό οδηγεί σε μια αλληλουχία ενζυματικών αντιδράσεων που μετατρέπει εν τέλει το αλκοόλ σε οξικό οξύ.