Η φοροδιαφυγή, κυρίως από τα μεγάλα πορτοφόλια αποτελεί εδώ και δεκαετίες το μεγάλο γρίφο των οικονομικών επιτελείων των κυβερνήσεων.
Το Φορολογικό Παρατηρητήριο της ΕΕ ίσως όμως έχει τη λύση.
Σε έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα στο Reuters, αναφέρει ότι «οι κυβερνήσεις θα πρέπει να ανοίξουν ένα νέο μέτωπο στην καταπολέμηση της διεθνούς φοροδιαφυγής επιβάλλοντας στους δισεκατομμυριούχους έναν παγκόσμιο ελάχιστο φόρο, απ′ όπου θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν έως και 250 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο.
«Εάν επιβληθεί αυτός ο φόρος, το ποσό θα ισοδυναμούσε μόνο με το 2% του πλούτου των σχεδόν 13 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που κατέχουν οι 2.700 δισεκατομμυριούχοι παγκοσμίως», δήλωσε η ερευνητική ομάδα της Σχολής Οικονομικών Επιστημών του Παρισιού.
Οι φόροι που πληρώνουν οι πλούσιοι, αποτελεί συχνά αντικείμενο πολιτικής διαμάχης καθώς σε πολλές χώρες το φορολογικό σύστημα τους ευνοεί σε βαθμό που πληρώνουν σκανδαλωδώς; λιγότερα από τους μισθωτούς.
Κι αυτό, γιατί διοχετεύουν το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου τους σε φορολογικούς παραδείσους ή σε χώρες με πολύ χαμηλό συστελεστή φορολόγισης, αναφέρει η Έκθεση Παγκόσμιας Φοροδιαφυγής για το 2024.
«Κάτι τέτοιο δεν πρέπει πλέον να παραβλέπεται καθώς υπονομεύει τη βιωσιμότητα των φορολογικών συστημάτων και την φορολογική συμμόρφωση των υπόλοιπων πολιτών», δήλωσε ο διευθυντής του παρατηρητηρίου Γκάμπριελ Ζούκμαν.
Φορολογικά σκάνδαλα
Στις ΗΠΑ, την καρδιά του καπιταλιστικού συστήματος, οι δισεκατομμυριούχοι πληρώνουν για φόρο μόλις το 0,5% του πλούτου τους ενώ στη Γαλλία, όπου οι φόροι είναι σχετικά υψηλοί, ο φόρος για τους υπερπλουσίους είναι σχεδόν μηδενικός.εκτιμά το Παρατηρητήριο.
Αυτή η σκανδαλωδώς αυξανόμενη ανισότητα πλούτου σε πολλές χώρες τροφοδοτεί τη συζήτηση για μεγαλύτερη φορολόγηση των πλουσίων, καθώς τα δημόσια ταμεία αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τη γήρανση του πληθυσμού, τις τεράστιες χρηματοδοτικές ανάγκες για την κλιματική μετάβαση και το χρέος.
Ο Τζο Μπάιντεν, στον προϋπολογισμό του 2024 προβλέπει ως ελάχιστο φόρο 25% στους πλουσιότερους ανθρώπους της χώρας που αποτελούν μόλις το 0,01%.
Όμως αυτό το ελάχιστο ποσοστό έχει τεράστια δύναμη κυρίως μέσα στα κέντρα λήψεων αποφάσεων με αποτέλεσμα πολλοί Αμερικανοί βουλευτές να έχουν απειλήσει την κυβέρνηση με αποχή από την ψήφιση σημαντικών νομοσχεδίων εάν ισχύσει ο φόρος.
Φορολόγιση πλουσίων όπως εταιρικός φόρος
Αν και μια συντονισμένη διεθνής προσπάθεια να φορολογηθεί ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων θα μπορούσε να κρατήσει χρόνια, το Παρατηρητήριο υποστηρίζει ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε αυτή την περίπτωση το παράδειγμα της άρσης του τραπεζικού απορρήτου και την εφαρμοφή του ελάχιστους εταρεικού φόρου που θα ισχύσει από το 2024.
Δύο από τις μεγαλύτερες επιτυχίες που το Παρατηρητήριο θεωρεί όταν θα μπορούσαν να λειτουργησουν ως φάρο και για την επιβολή κατώτατου φόρου και στους πλούσιους.
Να σημειωθεί, ότι το 2018 τα κράτη συμφώνησαν να ανταλλάσσουν αυτόματα πληροφορίες λογαριασμών σε υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους, μειώνοντας τον πλούτο που μεταφέρεται εκεί κατά τρεις φορές, ενώ το 2021, 140 κράτη συμφώνησαν στην επιβολή του ελάχιστου φόρου 15% στις πολυεθνικές.
″Κάτι που πολλοί άνθρωποι πίστευαν ότι θα ήταν αδύνατο, τώρα ξέρουμε ότι μπορεί να γίνει πραγματικότητα”, είπε ο Γκάμπριελ Ζούκμαν. «Το επόμενο βήμα είναι να εφαρμοστεί αυτή η λογική και στους δισεκατομμυριούχους όπως στις πολυεθνικές εταιρείες».
Αν και το τέλος του τραπεζικού απορρήτου και ο ελάχιστος εταιρικός φόρος έθεσαν τέλος στον ανταγωνισμό δεκαετιών μεταξύ των χωρών σχετικά με τους φορολογικούς συντελεστές, υπάρχουν ακόμη πολλά παραθυράκια που ανακαλύπτουν δαιμόνιοι λογιστές για λογαριασμό των βαθύπλουτων πελατών τους .
Για παράδειγμα, οι πλούσιοι επενδύουν όλο και περισσότερο σε ακίνητα αντί σε υπεράκτιους λογαριασμούς, ενώ οι εταιρείες εκμεταλλεύονται τα παραθυράκια στο ελάχιστο εταιρικό φόρο του 15%.