Είναι η δεύτερη φορά που συναντιόμαστε. Η πρώτη, στα νιάτα μας, όταν την βρήκαμε κρεμασμένη στον τοίχο μιας αίθουσας στο ΜοΜΑ, ανάμεσα σε χίλιους άλλους, να μας κοιτάζει περίεργα μέσα σε μια αλλόκοτη μοναξιά μέχρι που μας ανάγκασε να ανοίξουμε ένα εσωτερικό διάλογο μαζί της. Εκείνο που ξένιζε πάνω της, δεν ήταν τα σφιχτά χείλη, το σταθερό βλέμμα που έκρυβε τον πετρωμένο πολυετή πόνο της και μια υπεροψία που μόλις διέκρινες, αλλά τα κορακίσια μαλλιά, τα σμιχτά φρύδια και τα κατακόκκινα λουλούδια που στόλιζαν το κεφάλι της. Μια επιτηδευμένη περσόνα που δεν κολλούσε σε καμία άλλη. Συστηθήκαμε και είπαμε να ξαναβρεθούμε με την πρώτη ευκαιρία…
Μετά χαθήκαμε. Μαθαίναμε φυσικά πως η φήμη της μεγάλωνε μέρα τη μέρα, πως η αξία της άγγιξε δυσθεώρητα ύψη, πως οι ταινίες που γυρίστηκαν και τα βιβλία που γράφτηκαν, δεν μπόρεσαν να προσεγγίσουν ούτε το εκατοστό μιας ζωής υφασμένης με στημόνι τον πόνο και την Τέχνη, και χίλια άλλα σε υπερθετικό βαθμό, ώσπου έφτασε, τυχαία, η είδηση πως για έξι μήνες, μέχρι τέλος Νοέμβρη βρισκόταν στη Μαδρίτη στα πλαίσια μιας παγκόσμιας περιοδείας τριάντα ενός πινάκων της και ενενήντα μιας φωτογραφιών, από δυο ιδιωτικές συλλογές : (Dolores Olmedo Museum, και του διάσημου φωτογράφου Manuel Alvarez Bravo ). Και φύγαμε…
Μέχρι να εξασφαλίσουμε το πολυπόθητο εισιτήριο, μέχρι να δούμε τα λάβαρα να ανεμίζουν έξω από το Casa De Mexico που τη φιλοξενεί, μέχρι να πάρουμε θέση από τα χαράματα, και μέχρι να ανοίξουν οι πόρτες, τα πράγματα έχασαν το σχήμα τους. Τι σημασία έχει το στρόγγυλο της γης; τι νόημα έχει ο αραιωμένος καφές, το διάφανο χαμόν, η παέλια, τα άσπρα ταξί, η βροχή, το στρες της μετακίνησης;
Η Φρίντα ήταν εκεί, στην κορυφή της σκάλας, ολοζώντανη, πανέτοιμη να μας ξεναγήσει στις μικρές και μεγάλες διαδρομές της ζωής της, μέσα από δέκα- από τα πιο διάσημα - πορτρέτα της , μια σειρά σελίδων του ημερολογίου της, βίντεο και φωτογραφίες της οικογενείας της και φίλων ή απλών γνωριμιών, ώστε ο επισκέπτης πέρα από τη βαθιά εξερεύνηση της ζωής της, να αποκτήσει και μια καλύτερη εικόνα αυτού του περίπλοκου πλάσματος που μελέτησε εξονυχιστικά το γυναικείο σώμα και τη Μεξικανική κουλτούρα.
Η γυναίκα που έκανε την τέχνη της κυλιόμενο ιμάντα, πάνω στον οποίο άπλωσε στο φως θέματα που πονάνε και σήμερα, όπως: ο θάνατος, το φύλο, η υπεράσπιση της γυναικείας ταυτότητας, το ανθρώπινο σώμα, η βία, οι σχέσεις, η ελευθερία της αυτοδιάθεσης, η μητρότητα, οι εκτρώσεις, η φύση, αμφισβήτησε όλα τα κοινωνικά στερεότυπα και αρνήθηκε να απολογηθεί για τις επιλογές της. Γεννημένη το 1907, (1907 - 1954), ανοιχτά αμφιφυλόφιλη, βίωσε από παιδί τις επιπλοκές της πολιομυελίτιδας, το σοβαρό τραυματισμό της σε τροχαίο, τη φυσική της αναπηρία, τις δεκάδες χειρουργικές επεμβάσεις, την καθήλωση σε αναπηρικό καροτσάκι, όλα αυτά που τελικά την οδήγησαν στην ανακάλυψη της ζωγραφικής και τη διαμόρφωση ενός τελείως προσωπικού στυλ που πάντρευε τις αισθητικές επιρροές της Δύσης με τη Μεξικανική παράδοση. Ζώντας από το 1929 δίπλα σε μια άλλη ιστορική φυσιογνωμία, τον Ντιέγκο Ριβέρα, συνέθεσε μαζί του ένα δίπολο που καθόρισε, άπαξ και δια παντός, τη σημασία τού να γεννιέσαι Μεξικάνος.
Η σπασμένη κολώνα, ο Ντιέγκο κι εγώ, Αυτοπροσωπογραφία με πίθηκο, Η νοσοκόμα μου κι εγώ, Το νοσοκομείο Henry Ford, Νεκρές φύσεις, η Φρίντα δεμένη στο κρεβάτι ενώ με ένα τεράστιο χωνί την ταΐζει ο Θάνατος, η Φρίντα μετά τη δεύτερη αποβολή μέσα στα αίματα (The flying bed), η Φρίντα και ο Ριβέρα με τον Τρότσκι, και τόσα άλλα, συνθέτουν το πανόραμα της ζωής μιας γυναίκας που προκάλεσε, αμφισβήτησε, διεκδίκησε και τελικά κέρδισε μια θέση στο πάνθεον αυτών που καθόρισαν την Ιστορία της Τέχνης και όχι μόνο.
Κάποτε βράδιασε. Σηκωθήκαμε με βαριά καρδιά. Δεν κουράζεσαι καθηλωμένη στο καρότσι; τη ρωτήσαμε.
Τι να τα κάνω τα πόδια, όταν έχω φτερά να πετάω, απάντησε και έστρωσε τα λουλούδια στο κεφάλι της.
