Μετά και την κυκλοφορία του Godzilla: King of the Monsters, που μόλις ξεκίνησε να προβάλλεται στη χώρα μας, έχουν γυριστεί πλέον 35 ταινίες στη συγκεκριμένη σειρά (32 ιαπωνικές -οι 3 anime- και 3 αμερικανικές) από το 1954 έως και το 2019. Για την προετοιμασία του άρθρου που ακολουθεί, τις είδα, μία προς μία, back to back!
Όσοι και όσες δε γνωρίζουν καλά τον Godzilla, μπορεί να θεωρήσουν πως είναι απλώς ένα απρόσωπο τέρας που πρωταγωνιστεί σε μια σειρά ταινιών καταστροφής. Το κείμενο που ακολουθεί έχει σκοπό να καταδείξει πως είναι κάτι πολύ περισσότερο: οι κοινωνικο-πολιτικοί συμβολισμοί που υποκρύπτονται στο χαρακτήρα του και θα παρουσιαστούν διεξοδικά, έχουν αξία όχι μόνο κινηματογραφική αλλά ευρύτερη.
Λίγη ιστορία
Βρισκόμαστε στο 1954, μόλις εννιά χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου: στην Ιαπωνία, οι μνήμες από την πτώση των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι (στις 6 και 9 Αυγούστου 1945 αντίστοιχα) είναι ακόμα νωπές.
Στις 22 Ιανουαρίου, το αλιευτικό πλοίο τόνου, με όνομα Daigo Fukuryu Maru (Lucky Dragon 5) ξεκίνησε από την πόλη Yaizu, με 23 άτομα προσωπικό και προμήθειες για πάνω από ένα μήνα. Επρόκειτο να ψαρέψουν στο σύμπλεγμα των νησιών Marshall, που αργότερα έγιναν κρατίδιο. Πρόκειται για μια περιοχή που από το 1946 μέχρι και το 1958 χρησιμοποιήθηκε για πληθώρα πυρηνικών δοκιμών. Μία από αυτές, με κωδικό όνομα «Castle Bravo», πραγματοποιήθηκε την 1η Μαρτίου 1954 στις 6:45πμ (τοπική ώρα) στην ατόλη Μπικίνι. Το πλήρωμα του Lucky Dragon 5 έγινε μάρτυρας μιας πρωτοφανούς έκρηξης! Η διαβόητη «ημέρα που ο ήλιος ανέτειλε από τη Δύση» (λόγω της εκτενούς λάμψης που δημιουργήθηκε στον ουρανό) μόλις περνούσε στην ιστορία...
Δυστυχώς, οι Αμερικανοί επιστήμονες του Los Alamos Laboratory δεν είχαν υπολογίσει σωστά την ισχύ της βόμβας. Έτσι αυτή, αντί για 6 μεγατόνους, απελευθέρωσε 15: το καταστροφικό αποτέλεσμα ήταν 1000 φορές ισχυρότερο από το αντίστοιχο των βομβών σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι! Μέσα σε αυτή την επικίνδυνη ζώνη βρέθηκε δυστυχώς και το αλιευτικό. Το ωστικό κύμα και η ραδιενεργή στάχτη χτύπησε το πλήρωμα οκτώ λεπτά αργότερα, προκαλώντας στα μέλη του, μέχρι το βράδυ, έντονη ναυτία και ένα περίεργο κάψιμο σε όλο τους το σώμα.
Στις 14 Μαρτίου έφτασαν στο λιμάνι με εκτεταμένα εγκαύματα και αιμορραγία στα ούλα και στα μάτια - τα τελευταία με δυσκολία μπορούσαν να τα ανοίξουν. Όλο το πλήρωμα μπήκε σε καραντίνα. Τα ρούχα των ναυτών θάφτηκαν, ωστόσο περιέργως η ψαριά τους διοχετεύθηκε αρχικά ελεύθερα στην αγορά!
Αν και οι αρχές της χώρας, μόλις αντιλήφθηκαν το συγκεκριμένο σφάλμα, έσπευσαν να περισυλλέξουν τους μολυσμένους τόνους, ορισμένα κομμάτια είχαν ήδη πωληθεί σε ανυποψίαστους πελάτες. Το πρόβλημα της μόλυνσης δε σταμάτησε εκεί, καθώς άλλα 856(!) ιαπωνικά αλιευτικά δέχτηκαν επίσης τη ραδιενεργή ακτινοβολία. Τεράστιες ποσότητες τροφής για το καταναλωτικό κοινό αχρηστεύτηκαν.
Το Σεπτέμβριο του 1954, ο ασυρματιστής του Lucky Dragon 5, Aikichi Kuboyama, άφησε την τελευταία του πνοή: έγινε έτσι το πρώτο θύμα βόμβας υδρογόνου - για την ιστορία, όλα τα υπόλοιπα μέλη του πληρώματος επέζησαν. Το περιστατικό, ωστόσο, επηρέασε βαθύτατα τους Ιάπωνες και αφύπνισε το κοινό αίσθημα στη χώρα, κατά της χρήσης πυρηνικών. Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους, ποτέ δεν παραδέχθηκαν ότι η βόμβα ήταν αυτή που σκότωσε τον ασυρματιστή. Αμερικανοί και Ιάπωνες ιατροδικαστές στις εκθέσεις τους δεν συμφώνησαν για τα αίτια θανάτου. Ωστόσο η αμερικανική κυβέρνηση έδωσε τελικά στην ιαπωνική δύο εκατομμύρια δολάρια, ως μια πράξη «συμπόνοιας».
Gojira
Ένα μήνα μετά το θάνατο του ασυρματιστή, έκανε πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες η ταινία Godzila. Στην πρώτη σκηνή, απεικονίζεται μια μεγάλη παρέα ανδρών στο κατάστρωμα ενός πλοίου. Οι πρωταγωνιστές της σκηνής παίζουν μουσικά όργανα ανέμελοι, μέχρι που μια εκκωφαντική έκρηξη, με συνοδεία έντονης λάμψης, τους ρίχνει κάτω. Μέσα σε όλο τον πανικό που ακολουθεί, βλέπουμε καθαρά ένα από τα σωσίβια του πλοίου να αναγράφει τον αριθμό «5». Ένα μακρινό πλάνο αμέσως μετά, δείχνει πως το πλοίο έχει δεχτεί πλήγμα και πυκνοί καπνοί βγαίνουν από τα σπλάχνα του. Στη συνέχεια βλέπουμε τον ασυρματιστή, στο αμπάρι, να δέχεται το θανάσιμο χτύπημα των κυμάτων καθώς το πλοίο τελικά ανοίγει στη μέση.
Είναι περιττό να ειπωθεί πόσο σοκαριστική ήταν η εναρκτήρια αυτή σκηνή, για τους Ιάπωνες θεατές. Μπροστά στα μάτια τους εξελισσόταν ήδη μία από τις ιστορικότερες ταινίες όλων των εποχών για τη χώρα. Μια ταινία επιστημονικής φαντασίας που κάθε άλλο παρά «φανταστική» ήταν.
Η πλοκή της ταινίας
Η υπόθεση είναι η εξής: οι κάτοικοι του νησιού Odo δέχονται μυστηριωδώς επιθέσεις στις ψαριές τους και στο χωριό τους, και αποδίδουν αυτές τις καταστροφές σε ένα αρχαίο θαλάσσιο πλάσμα, γνωστό ως Gojira (Godzilla στα αγγλικά). Ο παλαιοντολόγος Δρ Kyohei Yamane διεξαγάγει έρευνα στο νησί, όπου ανακαλύπτονται γιγάντια ραδιενεργά αποτυπώματα. Ο Yamane εκτιμά ότι ο Gojira αποτελεί μετάλλαξη ενός πρωτόγονου πλάσματος σε χερσαίο ζώο. Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι υποβρύχιες δοκιμές με βόμβες υδρογόνου διατάραξαν τη χειμερία νάρκη του ζώου αυτού. Οι ιαπωνικές δυνάμεις αυτοάμυνας (JSDF) προσπαθούν να σκοτώσουν το τέρας χωρίς επιτυχία. Ο Yamane τούς λέει ότι o Godzilla είναι άτρωτος, εφόσον επέζησε των βομβιστικών δοκιμών, και πρέπει να μελετηθεί.
Παράλληλα, ένας άλλος επιστήμονας και φίλος του Yamane, ο Δρ Daisuke Serizawa, έχει ανακαλύψει κρυφά ένα όπλο που το ονομάζει «Oxygen Destroyer». Ένα όπλο που αποσυνθέτει τα άτομα οξυγόνου, με αποτέλεσμα οι οργανισμοί να πεθαίνουν από σήψη. Μετά από πολλές συζητήσεις σχετικά με περιβαλλοντικά ζητήματα, ο Serizawa πείθεται ότι πρέπει να χρησιμοποιήσει το όπλο του για να σώσει τους αθώους ανθρώπους από την οργή του τέρατος.
Το ιστορικό πλαίσιο την εποχή της προβολής της
Κατά την διάρκεια του Βˈ Παγκοσμίου Πολέμου, αυτός που εξουσίαζε τη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου ήταν ο αυτοκράτορας Hirohito. Αμέσως μετά την παράδοση της Ιαπωνίας, οι Αμερικάνοι κατακτητές πήραν τα ηνία και επέβαλαν άμεσα ισχυρότατη μορφή λογοκρισίας σε όλα τα τοπικά ΜΜΕ της εποχής. Απαγορευόταν κάθε είδους ανοιχτή συζήτηση που αφορούσε στις αρνητικές συνέπειες από τις ατομικές βόμβες του 1945, καθώς οι δυνάμεις κατοχής φοβόντουσαν ότι η ανοιχτή συζήτηση για τη βόμβα, ενδέχεται να αμαυρώσει τη φήμη των Ηνωμένων Πολιτειών διεθνώς.
Λαμβάνοντας κανείς υπόψη τις παραπάνω συνθήκες, μπορεί εύκολα να καταλάβει πόσο σημαντική ήταν η ταινία Gojira. Όπως πολύ ορθά έχει αναφέρει ο συγγραφέας David Kalat, «ήταν μια ταινία κοινωνικής κάθαρσης <...> Ο Godzilla, ως σύμβολο της βόμβας, πρόσφερε στο ιαπωνικό κοινό ένα εναλλακτικό μηχανισμό έκφρασης της οργής, ενάντια στη ζημιά που υπέστη η χώρα, καταδικάζοντας την κούρσα των εξοπλισμών και βλέποντας το έθνος, τόσο ως θύμα όσο και ως σωτήρα, χωρίς να αγγίζει θέματα ταμπού που είχαν επιβληθεί κατά την περίοδο μετά τον πόλεμο».
Δυο λόγια για τις υπόλοιπες ταινίες
Δεν έχει ιδιαίτερο νόημα, στα πλαίσια του συγκεκριμένου άρθρου, να αναλυθούν εκτενώς οι λοιπές ταινίες της σειράς. Δεν είχαν όλες την ίδια εισπρακτική επιτυχία, όμως το τέρας είχε ήδη κερδίσει ένα αρκετά μεγάλο φανατικό κοινό από τις πρώτες τρεις εμφανίσεις του (ειδικά με το King Kong vs Godzilla του 1962, το οποίο ήταν εμπορικά το πιο επιτυχημένο) με παραγωγό εταιρία την Toho Studios.
Αξίζει παρόλα αυτά να σημειωθεί πως οι ιαπωνικές ταινίες χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες, ανάλογα με την αυτοκρατορική περίοδο στην οποία προβλήθηκαν: οι ταινίες από το 1954 ως το 1989 ανήκουν στην εποχή Showa (με αυτοκράτορα τον Hirohito) και όσες ακολούθησαν έκτοτε, ανήκουν στην εποχή Heisei (με αυτοκράτορα τον Akihito).
Θεωρώ πως κάθε ταινία ξεχωριστά, είτε επιτυχημένη είτε αποτυχημένη εμπορικά, κατάφερνε να προσδώσει μια επιπλέον διάσταση στο χαρακτήρα του τέρατος. Κάποτε αυτό μοιάζει σαν απειλή, κάποτε πιάνει φιλίες, κάποτε συμπεριφέρεται ως άνθρωπος και κάποτε παρουσιάζεται ως σωτήρας ή θεός (εξού και το God στο όνομά του).
Οι συμβολισμοί
Είναι προφανές ότι ο Godzilla δεν έχει αναδειχθεί άδικα ως ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα της ποπ κουλτούρας. Η πρώτη ταινία αποτελεί μια ωδή για το κίνημα ενάντια στα όπλα μαζικής καταστροφής, αλλά όχι μόνο - όπως από την εισαγωγή ακόμα τονίστηκε, βρίθει κρυφών μηνυμάτων, αλληγοριών και συμβολισμών.
Έχοντας κανείς παρακολουθήσει το σύνολο των ταινιών, καταλήγει εύκολα στο συμπέρασμα ότι ο Godzilla δεν συμβολίζει μονάχα ένα πράγμα. Ανάλογα με την πλοκή κάθε ταινίας, τη χώρα που προβάλλεται καθώς και τη χρονική στιγμή που ο θεατής την παρακολουθεί, το τέρας μπορεί να συμβολίζει τα ακόλουθα:
1) Τις ΗΠΑ
Στην πρώτη σκηνή της πρώτης ταινίας της σειράς, ο Godzilla πλήττει ένα αλιευτικό, το οποίο (θυμηθείτε το σωσίβιο με τον αριθμό 5) υπονοείται σαφέστατα πως είναι το Daigo Fukuryu Maru. Στην πραγματικότητα φυσικά, το αλιευτικό δεν επλήγη από κάποιο τέρας αλλά από τη βόμβα που έριξαν οι Αμερικανοί. Άρα οι συνειρμοί είναι προφανείς: Godzilla=βόμβα=ΗΠΑ, αλιευτικό=Ιαπωνία.
Στη συνέχεια της σειράς των ταινιών, το παραπάνω περιστατικό χρησιμοποιήθηκε επανειλημμένα, προκαλώντας τον ίδιο πάντα συνειρμό. Το ίδιο συνέβη και στο The Return of Godzilla (1984). Σε αυτή την ταινία, ο Hiroshi Okumura είναι ο μοναδικός επιζών μετά από επίθεση του τέρατος στο αλιευτικό Yahata Maru, κατά τη διάρκεια της οποίας αυτό σκοτώνει όλους τους συναδέλφους και φίλους του. Στη συνέντευξη Τύπου της ιαπωνικής κυβέρνησης που ακολουθεί, παίρνει μέρος και ο Hiroshi δηλώνοντας: «ως ο μοναδικός επιζών, αυτό που μπορώ να κάνω είναι να εκδικηθώ τον Godzilla για τους φίλους μου που χάθηκαν. Δεν θα μπορούσα ποτέ να συγχωρήσω το τέρας. Θέλω να πεθάνει».
Τα λόγια του αποτελούν ξεκάθαρη αναφορά εναντίον των εισβολέων Αμερικανών στην ιαπωνική γη και το τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές που προκάλεσαν με τις δύο ατομικές βόμβες. Πέρα όμως από την καθαυτή θέση ενός Ιάπωνα επιζώντα εναντίον του εχθρού Αμερικανού, υπάρχει και κάτι άλλο που αξίζει να υπογραμμιστεί στη δήλωση του Hiroshi: πρόκειται φυσικά για την ίδια την «εκδίκηση». Δεν πρέπει να λησμονείται ότι η επίθεση των Αμερικανών, ήταν στην πραγματικότητα μια πράξη εκδίκησης για όσα αυτοί υπέστησαν στο Pearl Harbor. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, η επίθεση των Ιαπώνων στο Pearl Harbor ήταν μια πράξη εκδίκησης για την εχθρική προς αυτούς στάση που κράτησαν οι ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Βˈ Σινοϊαπωνικού Πολέμου που οδήγησε τελικά στον Βˈ Παγκόσμιο Πόλεμο.
2) Την Ιαπωνία
Αντίστοιχα, για το αμερικανικό κοινό που παρακολούθησε το Gojira του 1954, το τέρας συμβόλιζε την Ιαπωνία. Την εποχή της ρίψης των βομβών στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, η χώρα βρισκόταν κάτω από την εξουσία του αυτοκράτορα Hirohito, ο οποίος ήταν μεν ο αρχηγός του κράτους, σύμφωνα με το σύνταγμα της αυτοκρατορίας της Ιαπωνίας, ωστόσο εμπράκτως θεωρείτο η ενσάρκωση του θεού. Κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας του, η χώρα, λόγω της έντονης επεκτατικής πολιτικής που ακολούθησε, στρατιωτικοποιήθηκε, και τελικά ενεπλάκη στον Βˈ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ΗΠΑ δεχόμενες την επίθεση της Ιαπωνίας, όφειλαν να αντιδράσουν και να δείξουν, με τη σειρά τους, τα δόντια τους. Η απόδειξη της δύναμής τους ήρθε έμπρακτα με τη δημιουργία των πανίσχυρων ατομικών όπλων που έπληξαν τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Χάρη σε αυτά, στις 15 Αυγούστου 1945, εξαναγκάστηκε ο Hirohito, μέσα από μια ραδιοφωνική μετάδοση, να ανακοινώσει την παράδοση της χώρας του. Τελικά, η ήττα της Ιαπωνίας ήταν (και) μια προσωπική ήττα του αυτοκράτορα, ο οποίος, παρόλα αυτά δεν κατηγορήθηκε ποτέ για εγκλήματα πολέμου. Με τις «τερατώδεις» πράξεις του όμως (αντίστοιχες με αυτές ενός άλλου τέρατος όπως ο Godzilla) προκάλεσε τη δίκαιη τιμωρία τόσο του εαυτού του όσο και της χώρας του.
3) Τα όπλα μαζικής καταστροφής
Για πολλούς κριτικούς κινηματογράφου, ο Gojira συμβολίζει τα ατομικά και πυρηνικά όπλα. Στην ταινία του 1954, ο Δρ Yamane περιγράφει το τέρας ως «παιδί των βομβών υδρογόνου». Είναι ένας προφανής συμβολισμός, που στηρίζεται στην ιδέα ότι ο άνθρωπος, με τις βόμβες αυτού του βεληνεκούς, δημιούργησε ουσιαστικά ένα «τέρας» που απειλεί την ίδια του την ύπαρξη. Στη μεγάλη οθόνη, με τη μορφή του Godzilla, το τέρας παίρνει σάρκα και οστά.
4) Τις ψυχές των στρατιωτών που χάθηκαν
Οι άνθρωποι που δημιούργησαν το φαινόμενο Gojira δεν ήταν τυχαίοι. Ο σκηνοθέτης Ishiro Honda (δημιουργός οκτώ συνολικά εκ των ταινιών της σειράς) έζησε από την πρώτη γραμμή τη φρίκη του πολέμου. Από το 1934 -όταν και στρατεύτηκε για πρώτη φορά- μέχρι και το 1945, υπηρέτησε τρεις διαφορετικές θητείες, συμπληρώνοντας συνολικά έξι χρόνια στο μέτωπο. Αξίζει να σημειωθεί πως παρέμεινε για ένα χρόνο και επτά μήνες αιχμάλωτος από τον κινεζικό στρατό.
Ένα άλλο σημαντικό στέλεχος της πρώτης ταινίας ήταν ο συνθέτης Akira Ifukube. Σε μια συνέντευξή του, αναφέρει πως ο Gojira αντιπροσωπεύει τις ψυχές των Ιαπώνων στρατιωτών που χάθηκαν στον Ειρηνικό ωκεανό κατά τη διάρκεια του πολέμου. Αυτή η ιδέα του συμβολισμού αποδόθηκε έντονα στην ταινία Godzilla, Mothra and King Ghidorah: Giant Monsters All-Out Attack (2001).
5) Τη μοντέρνα τεχνολογική κοινωνία
Η δημιουργία των όπλων μαζικής καταστροφής είναι μόνο μια πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα. Η τεχνολογική ανάπτυξη οδήγησε σε νέες ανακαλύψεις και τα όπλα αυτού του βεληνεκούς ήταν μία από αυτές. Σύμφωνα με το σενάριο της πρώτης ταινίας, ο Godzilla δημιουργήθηκε μέσα από την λανθασμένη χρήση ενός τεχνολογικού επιτεύγματος. Τελικά νικήθηκε από ένα άλλο, ακόμα πιο ισχυρό, τεχνολογικό εύρημα. Με βάση τη συλλογιστική που υιοθετήθηκε από τη συγκεκριμένη ταινία (αλλά και αρκετές ακόμα της σειράς) δεν υφίσταται διαμάχη μεταξύ ανθρώπου και φύσης, αλλά διαμάχη του ανθρώπου με τον ίδιο του τον εαυτό. Ποιο είναι το συμπέρασμα; Δεν υπάρχει νικητής και ηττημένος, παρά μόνο μια παραδοχή: να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη!
6) Τον άνθρωπο
Ο συμβολισμός αυτός πρωτοδιατυπώθηκε από τον σκηνοθέτη Alex Cox μέσω μιας ανοιχτής επιστολής που έστειλε στο ιαπωνικό κινηματογραφικό περιοδικό Kinema Junpo (Cinema Jump) απευθυνόμενος στα Toho Studios και ζητώντας τους την άδεια να σκηνοθετήσει μια ταινία της σειράς. Αξίζει να διαβάσετε το απόσπασμα στο οποίο διατυπώνει τις σκέψεις του για τη φύση του τέρατος, το οποίο μάλιστα θεωρεί ότι είναι γένους θηλυκού:
«Η Godzilla είναι μία από τις σημαντικότερες μορφές (αγγ. icons) της μετα-ατομικής εποχής. Ίσως είναι η πιο σημαντική. Θεωρώ ότι είναι γένους θηλυκού, δεδομένου ότι έχει γεννήσει τουλάχιστον ένα γιο. Ίσως αυτό το στοιχείο να της έχει προσδώσει τόσο μεγάλη δημοτικότητα: ποιος μπορεί να μη λατρέψει ένα γιγαντιαίο, θυμωμένο, θηλυκού γένους, δεινόσαυρο με φλογερή ανάσα, που είναι επίσης και μητέρα; Αστεία, τρομακτική, προστατευτική, υπέρμετρα καταστροφική και εντελώς εγωκεντρική (αγγ. self-absorbed) η Godzilla είναι η τέλεια μεταφορά για το ανθρώπινο είδος μας. Έχει περιγραφεί μερικές φορές ως ατομική βόμβα, αλλά σίγουρα αποτελεί αντανάκλαση και των ανδρών που τη δημιούργησαν».
7) Την αντίδραση της φύσης
Προσωπικά θεωρώ πως στην πλειοψηφία των ταινιών της σειράς, ο Godzilla παρουσιάζεται ως το αντίμετρο της φύσης ή οι συνέπειες αυτής, έναντι των λανθασμένων επιλογών της ανθρωπότητας - είτε αυτές αφορούν τη χρήση όπλων μαζικής καταστροφής, είτε τη ρύπανση του περιβάλλοντος, είτε την αλλοίωσή της με διάφορους τρόπους (λ.χ. μέσω της βιοτεχνολογίας στην ταινία Godzilla vs Biolante του 1989).
Όπως εύστοχα επισημαίνει και ο Steve Ryfle στο βιβλίο του Japan’s Favorite Mon-star: «Ο Godzilla αντιπροσωπεύει τη δύναμη της Φύσης και το καταδικασμένο πεπρωμένο της ανθρωπότητας.»
8) Τα ανθρώπινα λάθη και τις συνέπειές τους
Όπως σημειώθηκε ήδη, το πιο σημαντικό λάθος που έκανε η Ιαπωνία κατά την διάρκεια της ηγεμονίας του Hirohito, ήταν η τάση επεκτατισμού των εδαφών της. Ο Gojira του 1954 υποδεικνύει ως ενόχους τα μέλη της ιαπωνικής κυβέρνησης και τους επιστήμονες της χώρας.
Στην ταινία Godzilla vs Mothra (1992) ο CEO της εταιρίας Marutomo, Takeshi Tomokane, προειδοποιείται ότι η αρπαγή του αυγού του τέρατος της Mothra, θα προκαλέσει την οργή της γης. Αντιδρώντας, αναφωνεί: «Δεν με νοιάζει», διαπράτοντας ύβρι και προκαλώντας τη θεϊκή τιμωρία της Mothra. Η ύβρις αυτή μαρτυρά την εγωιστική φύση του ανθρώπου, ο οποίος αντιμετωπίζει τα γεγονότα μονάχα από τη δική του πλευρά. Ταυτόχρονα, αγνοεί τα κίνητρα της άλλης πλευράς, εν προκειμένω του Godzilla.
Ας ξαναγυρίσουμε στην ταινία του 1954: σε κάποια σκηνή, o Godzilla επιτίθεται στο Τόκιο, καταστρέφοντας τα πάντα στο πέρασμά του. Οι άνθρωποι στρέφονται με όπλα εναντίον του, θέλοντας να τον σκοτώσουν, δίχως όμως να αναρωτηθούν: γιατί; Γιατί το τέρας ήρθε να καταστρέψει την πόλη τους; Ποια είναι τα κίνητρά του, εφόσον αυτά υπάρχουν; Εάν αυτή η ερώτηση είχε διατυπωθεί, τότε ο άνθρωπος θα μπορούσε να συνειδητοποιήσει πως η συμπεριφορά του τέρατος αποτέλεσε συνέπεια των δικών του λαθών. Η ίδια η ιστορία του Godzilla καταδεικνύει πως το τέρας δεν ήταν ανέκαθεν ένα πλάσμα εκδικητικό.
Ο άλλος Godzilla
Στη σειρά ταινιών της περιόδου Showa (1926 - 1989) και ειδικά μετά από το Mothra vs Godzilla (1964) το τέρας απεικονίζεται ως σύμμαχος της ανθρωπότητας. Άλλα (νέα) τέρατα, εξωγήινα και μη, κάνουν την εμφάνισή τους με απειλητικές διαθέσεις, μέχρις ότου καταφθάσει ο Godzilla, ως αντι-ήρωας πλέον! Μάχεται για την ανθρωπότητα, βγαίνει νικητής, και στη συνέχεια, αποσύρεται στον προσωπικό του χώρο ηρεμίας. Αυτός ο τρόπος παρουσίασής του ενστερνίζεται την ιδέα ότι η ανθρωπότητα έχει διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντος ή/και έχει μάθει να ζει με αυτά. Το τέρας, που παλιά έμοιαζε απειλή, τώρα συνδράμει στις προσπάθειες των ανθρώπων να τα βγάλουν πέρα απέναντι σε νέους κινδύνους και προκλήσεις.
Αυτό, νομίζω, είναι το σημαντικότερο μήνυμα των ταινιών Godzilla. Ο άνθρωπος βγαίνει πιο δυνατός όταν έχει τη θέληση να διδαχθεί από τα λάθη του και να βελτιώσει τις αδυναμίες του χαρακτήρα του.