Στη μάχη που έχει ξεκινήσει στους πρόποδες της Ακρόπολης για τη διάσωση της Πλάκας από τους επίδοξους επενδυτές αναφέρεται ο Guardian σε ρεπορτάζ της ανταποκρίτριάς του στην Αθήνα, καθώς η Ελλάδα προετοιμάζεται για μια ακόμη τουριστική περίοδο.
Τέσσερις δεκαετίες αφότου η «γειτονιά των θεών» επέζησε από τον κατακλυσμό νυχτερινών κέντρα και μπαρ με ταράτσες, η ανακάλυψή της Πλάκας από φιλάργυρους επενδυτές και διεθνείς εταιρίες ακινήτων, αποτελεί και πάλι υπαρξιακή απειλή, σημειώνει το δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας στην ηλεκτρονική της έκδοση. «Πίσω από την τουριστική έκρηξη, ολόκληρα κτίρια είχαν πέσει θύματα της βιομηχανίας βραχυχρόνιων ενοικιάσεων και του Airbnb. Τα λίγα μαγαζιά που άντεξαν βρίσκονται, όπως και οι κάτοικοί της, στο χείλος της εξαφάνισης» επισημαίνει η συντάκτρια Ελενα Σμιθ.
«Η Πλάκα προορίζεται να προστατεύεται καθώς είναι τόσο μοναδική», εξηγεί η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Λυδία Καρρά. Και προσθέτει: «Χάρη στους ειδικούς νόμους περί χωροταξίας που κατοχυρώνονται σε προεδρικά διατάγματα σώθηκε όλα αυτά τα χρόνια. Η πραγματικότητα τώρα είναι ότι οι κάτοικοι φεύγουν, όχι μόνο επειδή παραβιάζονται οι νόμοι: τα πλήθη, ο θόρυβος, το χάος έχουν κάνει τη ζωή τους αφόρητη». Οι επισκέπτες, λέει, δεν θέλουν να βιώνουν «άψυχα σκηνικά» αλλά κατοικημένες περιοχές που δίνουν την αίσθηση του αυθεντικού και αληθινού. «Αυτή είναι μια μικρή γειτονιά. Χτίστηκε για τους κατοίκους, όχι αυτό που βλέπουμε σήμερα».
Στο επίμαχο άρθρο γίνεται ειδική μνεία στην προσπάθεια που κάνει ο δήμος της Αθήνας να αναχαιτίσει το ανησυχητικό φαινόμενο, με τη συγκρότηση μιας ομάδας εργασίας που έχει ως στόχο να σώσει την αρχαία συνοικία στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της πρωτεύουσας.
Οι προβλέψεις για τις αφίξεις τουριστών είναι αναμφίβολα πολύ ευχάριστες. Η Αθήνα δεν είναι πλέον σύντομη στάση για τους ταξιδιώτες που θέλουν να επισκεφτούν τα νησιά. Οι ίδιες προβλέψεις, ωστόσο, περί νέου ρεκόρ αυξήσεων προκαλούν σκεπτικισμό, τον οποίον δεν κρύβει ο δήμαρχος Αθηναίων.
Φέτος, περίπου 10 εκατομμύρια επισκέπτες - 2 εκατ. περισσότεροι από το 2024- προβλέπεται να έρθουν στην πρωτεύουσα, πολλοί εκ των οποίων για διακοπές στην πόλη. Αν μόνο ένα μικρό ποσοστό αυτών κατευθυνθεί προς την Πλάκα, θα υπάρξει «αφόρητη πίεση» στο δαιδαλώδες δίκτυο στενών και δρόμων της.
«Από τα 35 εκατομμύρια τουρίστες που πρόκειται να δεχθεί η Ελλάδα, τα 10 εκατομμύρια -σχεδόν ίσα με το σύνολο του πληθυσμού της Ελλάδας- θα επισκεφθούν την Αθήνα», τονίζει στον Guardian ο Χάρης Δούκας. «Για πρώτη φορά θα είμαστε ο κορυφαίος προορισμός της Ελλάδας, αλλά είναι μη βιώσιμο. Η Πλάκα ειδικότερα είναι υπερκορεσμένη. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό», προειδοποιεί.
Μια πρόσφατη μελέτη «φέρουσας ικανότητας» που ανέθεσε ο δήμος και εκπονήθηκε από το πανεπιστήμιο Πειραιά, προέτρεψε τις αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα εάν η Αθήνα θέλει να μην γίνει θύμα της δικής της επιτυχίας.
«Δεν υπάρχει μέρα για χάσιμο. Πρέπει να δράσουμε αν δεν θέλουμε να γίνουμε η επόμενη Βαρκελώνη, για αυτό η ειδική ομάδα, με την υποστήριξη της δημοτικής αστυνομίας, θα έχει κάθε υπηρεσία στη διάθεσή της», συνεχίζει ο Χάρης Δούκας, που ήταν καθηγητής ενεργειακής πολιτικής πριν αναλάβει καθήκοντα δημάρχου. Σύμφωνα με όσα δήλωσε στον Guardian, οι πολίτες θα μπορούν να καλούν την ειδική task force ανώνυμα όταν εντοπίζουν παραβάσεις. «Βάσει καταγγελιών θα χτυπάμε πόρτες. Εχει ήδη συμβεί αρκετές φορές με τις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις», συμπληρώνει ο Χ.Δούκας.
Ελάχιστες γειτονιές στην Ευρώπη έχουν κατοικηθεί τόσο αδιάκοπα όσο η Πλάκα, σύμφωνα με το δημοσίευμα: «Φωλιασμένη στις βόρειες και ανατολικές πλαγιές της Ακρόπολης, με τα αρχοντικά και τα διώροφα κτίρια της τυλιγμένα γύρω από την Αγορά και άλλους αρχαιολογικούς χώρους, είναι μια περιοχή που κατοικείται από τη νεολιθική εποχή. Για τους Ελληνες η συνοικία δεν είναι απλώς ένα παράθυρο στον κλασικό κόσμο, αλλά ένας άρρηκτος δεσμός με την αρχαιότητα».
Η κατάσταση είχε γίνει «απελπιστική» για τη φθίνουσα κοινότητα της συνοικίας, η οποία είχε εξαναγκαστεί εδώ και καιρό σε μια εύθραυστη συνύπαρξη με τους ιδιοκτήτες των καφέ, των εστιατορίων και των μπαρ. Το καλοκαίρι η εισροή τουριστών ασκεί μεγάλη πίεση στις απαρχαιωμένες υποδομές της Πλάκας, ειδικά στο αποχετευτικό της σύστημα. Οι ανησυχίες για τον υπερτουρισμό είναι τέτοιες που οι κάτοικοι εντάχθηκαν στο δίκτυο των Μεσογειακών Ιστορικών Πόλεων για να ανταλλάξουν εμπειρίες σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης του φαινομένου.
Μια αχτίδα ελπίδας, σημειώνει ο Guardian, είναι η επερχόμενη δυνητικά απόφαση-ορόσημο του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη νομιμότητα 16 κτιρίων που μετατράπηκαν σε μονάδες Airbnb στην Πλάκα, δεδομένου του καθεστώτος προστατευόμενης κατοικίας. Εάν οι δικαστές αποφανθούν ότι έχουν παραβιαστεί οι κανονισμοί χρήσης γης, που επιβλήθηκαν για τη διατήρηση του χαρακτήρα της γειτονιάς, θα δημιουργηθεί δεδικασμένο.
«Τα δύο προεδρικά διατάγματα που θεσπίζουν τους ιδιαίτερους πολεοδομικούς κανόνες της Πλάκας ήταν συγκεκριμένα. Ξενοδοχεία θα μπορούσαν να υπάρχουν αλλά μόνο σε επιλεγμένα σημεία», διευκρινίζει ο Δημήτρης Μελίσσας, καθηγητής Νομικής που εκπροσωπεί την ΕΛΛΕΤ στην ακρόαση της 5ης Μαρτίου. «Εδώ έχουμε κτίρια που λειτουργούν ως μυστικά ξενοδοχεία, που προσφέρουν διαμονή και πρωινό και γεύματα σε βεράντες, όπου επίσης απαγορεύεται αυστηρά η εμπορική δραστηριότητα. Αυτό είναι αντισυνταγματικό», επισημαίνει.
Με τα αυξανόμενα ενοίκια να πυροδοτούν περαιτέρω τη στεγαστική κρίση, η κυβέρνηση απαγόρευσε πρόσφατα τις εγγραφές νέων, καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης σε διαδικτυακές πλατφόρμες στο κέντρο της Αθήνας. Ο νόμος, που ψηφίστηκε τον Ιανουάριο, έχει δημιουργήσει ελπίδες ότι τα hedge funds και οι επενδυτές, που πριν από μια δεκαετία αγόρασαν ακίνητα σε χαμηλές τιμές κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης χρέους, θα οπισθοχωρήσουν.
Το μήνυμα είναι απλό κατά τον Χάρη Δούκα: Οι επενδυτές θα πρέπει να το «ξεχάσουν» τις επενδύσεις σε βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις στη γειτονιά των θεών. «Πηγαίνετε αλλού! Η Πλάκα είναι η σύνδεσή μας με την αρχαιότητα. Είναι αναπόσπαστο στοιχείο της δύναμης της Αθήνας. Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε να γίνει τουριστικό λούνα παρκ, ένα ατελείωτο εμπορικό κέντρο, απογυμνωμένο από κατοίκους και κατεστραμμένο», καταλήγει ο δήμαρχος Αθηναίων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Πηγή: Guardian