Ευρωπαϊκές χώρες διαπραγματεύονταν για να βρεθούν επιπλέον 4 δισεκατομμύρια ευρώ για διαστημικά προγράμματα κατά τη δεύτερη ημέρα συνομιλιών στο Παρίσι με σκοπό περαιτέρω κλιματικές έρευνες και εξερευνητικές δραστηριότητες.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ΕΟΔ) ζητά από τις 22 χώρες- μέλη του να εξασφαλίσουν 18,5 δισεκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση εκτοξεύσεων πυραύλων, δορυφόρων και τη συμμετοχή της Ευρώπης σε πλανητικές έρευνες για το 2023-2025, μα οι συνομιλίες έχουν «κολλήσει» στην οικονομική αβεβαιότητα.
«Πλησιάζουν, το σύνολο συγκεντρώνεται καλά. Μπορεί να μη φτάσουμε ακριβώς εκεί, μα θα είμαστε κοντά» είπε αντιπρόσωπος χώρας με μεγάλη συνεισφορά, καθώς αξιωματούχοι εισέρχονταν σε νέο γύρο διαπραγματεύσεων για τη χρηματοδότηση την Τετάρτη. Όπως είπε, υπήρχαν ακόμα δυσκολίες ως προς τη χρηματοδότηση των δικτύων εκτόξευσης πυραύλων Ariane και Vega.
Σημειώνεται ένας από τους στόχους είναι η διατήρηση της ανταγωνιστικότητας απέναντι σε εταιρείες όπως η SpaceX του Έλον Μασκ: Ο πύραυλος Ariane είχε πρωτοπορήσει ως προς τις εκτοξεύσεις στο Διάστημα για εμπορικούς σκοπούς, ωστόσο πλέον τα δεδομένα έχουν αλλάξει, και επιδιώκεται να διατηρηθεί σημαντικός ρόλος στο Διάστημα, ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται ισορροπία ως προς τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν μεγάλες και μικρές χώρες.
Το 2019 οι χώρες του ΕΟΔ είχαν υιοθετήσει έναν προϋπολογισμό 14,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι η υπηρεσία ζητά αύξηση περίπου 25% μέσα σε διάστημα τριών ετών. Οι μικρότερες χώρες φαίνονται να καταβάλλουν προσπάθειες για προϋπολογισμούς που εγγυώνται νέες δουλειές υψηλής κατάρτισης/ εξειδίκευσης στο πλαίσιο του προγράμματος quid-pro-quo του ΕΟΔ.
Σε κοινή ανακοίνωσή τους την Τρίτη, οι τρεις μεγαλύτεροι «παίκτες» της Ευρώπης στον χώρο του Διαστήματος – Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία- άνοιξαν τον δρόμο για μια νέα γενικά μικροεκτοξευτών (microlaunchers) και μια μελλοντική εξέταση/ αξιολόγηση των κανόνων χρηματοδότησης απέναντι στις αμερικανικές και τις κινεζικές φιλοδοξίες στο Διάστημα.
Μιλώντας την Τρίτη κοντά στον Πύργο του Άιφελ, ο γενικός διευθυντής του ΕΟΔ, Γιόζεφ Άσμπαχερ, ζήτησε στήριξη καθώς «βιώνουμε τη μεγαλύτερη γεωπολιτική κρίση στην Ευρώπη από τον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο, μια ενεργειακή κρίση και υψηλό πληθωρισμό. Επιπλέον έχουμε την κλιματική κρίση...το πακέτο έχει στόχο μια Ευρώπη η ατζέντα της οποίας στο Διάστημα αντανακλά την πολιτική και οικονομική της ισχύ».
Σύμφωνα με αντιπροσώπους, η κοινή ανακοίνωση εξισορροπεί τα συμφέροντα της Γερμανίας, μεγαλύτερου υποστηρικτή του ΕΟΔ και χώρας με πολλές startups του χώρου των μικροεκτοξευτών, με αυτά της Γαλλίας, που θέλει σταθερή χρηματοδότηση για το Ariane 6, και την Ιταλία, που θέλει μεγαλύτερη αυτονομία για το Vega-C.
Οι μικροεκτοξευτές προορίζονται για εκτοξεύσεις φορτίων μέχρι και 350 κιλών, περιλαμβανομένων μικρών εμπορικών ή πειραματικών δορυφόρων, σύμφωνα με τον ΕΟΔ.
Μεταξύ των άλλων ζητημάτων είναι η συμμετοχή στις προσπάθειες επιστροφής στη Σελήνη, μέσω συνεργασίας με τις ΗΠΑ στο πλαίσιο του προγράμματος Άρτεμις της NASA, η επέκταση του ευρωπαϊκού συστήματος πλοήγησης σε χαμηλή τροχιά και νέες κλιματικές έρευνες. Επίσης συζητάται μια προσέγγιση «zero-debris» ως προς τα διαστημικά σκουπίδια σε τροχιά, και μάλιστα εν μέσω μιας περιόδου κατά την οποία ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αναδείξει την ταχεία επέκταση αστερισμών δορυφόρων όπως το Starlink της SpaceX. Σημειώνεται πως ο Ασμπαχερ σε συνέντευξή του στο Reuters τον προηγούμενο μήνα είχε ζητήσει επίσης απαγόρευση των δοκιμών αντιδορυφορικών όπλων.
Με πληροφορίες από Reuters