Μια απίστευτη ιστορία αποκαλύφθηκε στην Ιαπωνία όταν ένας 88χρονος άνδρας που πέρασε 46 χρόνια στα κελιά των μελλοθανάτων, αθωώθηκε από δικαστήριο της Σιζουόκα έπειτα από αναθεώρηση της δίκης του.
Ο Ιουάο Χακαμάντα, πρώην πυγμάχος που έγινε υπάλληλος σε μια επιχείρηση παρασκευής μίσο (σόγια που έχει υποστεί ζύμωση), κατηγορούνταν πως το 1966 είχε δολοφονήσει το αφεντικό του και τρία μέλη της οικογένειας του με το δικαστήριο να τον καταδικάζει σε θάνατο το 1968.
Αρχικά ο Χακαμάντα, είχε ομολογήσει πως είχε διαπράξει αυτούς τους φόνους, πριν υπαναχωρήσει, επικαλούμενος τις βίαιες μεθόδους των ανακριτών του. Η καταδίκη του σε θάνατο είχε εντούτοις επικυρωθεί το 1980 από το ιαπωνικό Ανώτατο Δικαστήριο.
Οι δικηγόροι του υποστήριζαν ότι τα στοιχεία για την ενοχή του πιθανόν κατασκευάστηκαν από την αστυνομία ή τα πρόσωπα που είχαν τότε ερευνήσει την υπόθεση, ώστε να μπορέσουν να δικαιολογήσουν τη σύλληψή του και την καταδίκη του.
Μαραθώνιες δικαστικές μάχες
Το 2014, ένα δικαστήριο είχε αποδεχθεί την ύπαρξη αμφιβολιών για την ενοχή του αφού γενετικά τεστ είχαν διαψεύσει στοιχεία της κατηγορίας στα οποία βασιζόταν το κατηγορητήριο: το DNA που είχε βρεθεί σε ματωμένα ρούχα, δεν αντιστοιχούσε στο δικό του. Είχε τότε αποφυλακισθεί.
Όμως ο δρόμος για μια αναθεώρηση της δίκης του ανθρώπου, που έχει περάσει τον περισσότερο χρόνο στον κόσμο ως θανατοποινίτης, υπήρξε ιδιαίτερα μακρύς και βασανιστικός.
Έπειτα από προσφυγή της εισαγγελίας, δικαστήριο του Τόκιο είχε αμφισβητήσει το 2018 την αξιοπιστία των τεστ DNA και είχε ακυρώσει την απόφαση του 2014, χωρίς ωστόσο να ξαναστείλει τον Χακάντα στη φυλακή.
Το 2020, ήρθε νέα ανατροπή: το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε την απόφαση που εμπόδιζε να δικαστεί και πάλι ο Χακαμάντα.
Το Μάιο, στη νέα δίκη του, οι εισαγγελείς ζήτησαν και πάλι τη θανατική ποινή, υποστηρίζοντας πως είναι ένοχος «πέραν πάσης εύλογης αμφιβολίας».
Οι δικηγόροι του και οι πολυάριθμοι υποστηρικτές του, επικεφαλής των οποίων είναι η 91χρονη αδελφή του, η Χιντέκο, ζητούσαν την αθώωσή του.
Σύμφωνα με την ιαπωνική εφημερίδα Μανιίτσι, ήταν η πέμπτη φορά που εισαγγελείς στην Ιαπωνία ζητούσαν και πάλι την επιβολή της θανατικής ποινής σε νέες δίκες πρώην καταδικασμένων σε θάνατο. Στις τέσσερις πρώτες υποθέσεις, οι κατηγορούμενοι είχαν τελικά αθωωθεί.
Αιχμές για το Ιαπωνικό δικαστικό σύστημα
Σύμφωνα με τους οικείους του, ο Χακαμάντα υποφέρει από σημαντικές ψυχολογικές συνέπειες αφού πέρασε σχεδόν πέντε δεκαετίες στα κελιά των μελλοθανάτων, συχνά σε απομόνωση, και κάθε ημέρα μπορούσε να είναι η τελευταία του, όπως προβλέπεται από την κινεζική νομοθεσία.
«Δώσαμε μια μάχη που φαινόταν για καιρό χωρίς τέλος», είχε δηλώσει η αδελφή του, η Χιντέκο.
«Όμως αυτή τη φορά πιστεύω πως η μάχη θα τελειώσει», είχε προσθέσει για την έκβασή της.
Οι καταδικασμένοι σε θάνατο στην Ιαπωνία συχνά ειδοποιούνται την τελευταία στιγμή ότι πρόκειται να απαγχονισθούν μερικές ώρες αργότερα. Ο απαγχονισμός είναι η μόνη μέθοδος εκτέλεσης της θανατικής ποινής στο αρχιπέλαγος.
Οι πολιτικοί αξιωματούχοι δεν έχουν πρόθεση να την καταργήσουν. Το Δεκέμβριο η Ιαπωνία αριθμούσε στις φυλακές της λίγο περισσότερους από 100 θανατοποινίτες.
Από την αρχή της ακροαματικής συνεδρίασης, ο δικαστής δήλωσε πως το δικαστήριο θεωρεί πως ο κατηγορούμενος «είναι αθώος».
Κατάργηση της θανατικής ποινής
Η υπόθεση της δίκης, που ξεκίνησε το 1966, είναι εμβληματική για τους υποστηρικτές της κατάργησης της θανατικής ποινής στην Ιαπωνία, οι οποίοι είναι λιγότεροι, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, απ′ αυτούς που την υποστηρίζουν στη χώρα.
Μετά την ανακοίνωση της αθώωσής του, εκατοντάδες άνθρωποι έκαναν ουρά μπροστά από το Δικαστήριο της Σιζουόκα (δυτικά του Τόκιο) για να ακούσουν την πολυαναμενόμενη ετυμηγορία.
Μεταξύ αυτών, ο Ατσούσι Ζουκεράν, ο οποίος φορούσε μια μπλούζα στην οποία ήταν γραμμένο «Απελευθερώστε τον Χακαμάντα τώρα».
«Είμαι απολύτως βέβαιος ότι θα αθωωθεί. Όμως ένα μέρος μου δεν θα είναι σε θέση να γιορτάσει πλήρως την αθώωση», έλεγε μερικές ώρες πριν από την ανακοίνωση της ετυμηγορίας.
«Η περίπτωσή του είναι μια οδυνηρή υπενθύμιση ότι το ιαπωνικό σύστημα ποινικής δικαιοσύνης πρέπει να αλλάξει», πρόσθεσε.