Η ιδέα της τετραήμερης εργασιακής εβδομάδας έχει χαρακτηριστεί ως ένας σημαντικός τρόπος εξισορρόπησης της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, ενώ όπου έχει εφαρμοστεί, η απόδοση των εργαζομένων είναι μεγαλύτερη.
Σήμερα, έχοντας αποκομίσει οφέλη από την εφαρμογή της, ολοένα και πιο συχνά μεγάλες εταιρείες στρέφονται σε αυτή την εργασιακή κουλτούρα. Μια από αυτές τις εταιρείες είναι πλέον και o ιαπωνικός κολοσσός ηλεκτρονικών ειδών Panasonic ο οποίος προαιρετικά δίνει την επιλογή εργασίας τεσσάρων, αντί πέντε ημερών την εβδομάδα στους εργαζόμενούς της, σύμφωνα με τον ιστότοπο Nikkei.
Ειδικότερα, οι υπάλληλοι της Panasonic που εδρεύει στην Οσάκα, θα έχουν τη δυνατότητα να βρουν δεύτερη εργασία ή να αφιερώσουν τον χρόνο τους σε εθελοντικές εργασίες, αξιοποιώντας τις επιπλέον ελεύθερες ημέρες τους, δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος Yuki Kusumi κατά την ενημέρωση επενδυτών που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα.
«Η ευθύνη μας είναι να επιτύχουμε μια ιδανική ισορροπία μεταξύ του τρόπου εργασίας και του τρόπου ζωής για το ανθρώπινο κεφάλαιο μας», είπε ο Kusumi. Η Panasonic θα επιτρέψει επίσης στους υπαλλήλους να εργάζονται από το σπίτι όταν οι συνεργάτες τους μεταφερθούν σε άλλες τοποθεσίες, είπε.
Η κίνηση της Panasonic ακολουθεί τις αντίστοιχες ενέργειες των εταιρειών τεχνολογίας παγκοσμίως που προσπαθούν να προσελκύσουν ταλέντα σε μια ανελαστική αγορά εργασίας, προσφέροντας μικρότερη εργασιακή εβδομάδα.
Τα αποτελέσματα της 4ημερης εργασίας σε όσες χώρες έχει εφαρμοστεί δοκιμαστικά είναι σχετικά αναπάντεχα, δεδομένου ότι μερικές από τις πιο παραγωγικές χώρες του κόσμου, όπως η Νορβηγία, η Δανία, η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες, εργάζονται κατά μέσο όρο περίπου 27 ώρες την εβδομάδα.
«Έπιασε» και στη Νέα Ζηλανδία
Το 2018, η εταιρεία Perpetual Guardian της Νέας Ζηλανδίας, η οποία βοηθά τους πελάτες της να διαχειρίζονται τις διαθήκες και τις περιουσίες τους, πραγματοποίησε επίσης μια δίμηνη δοκιμή της ιδέας. Η εταιρεία ανακοίνωσε ότι ήταν τόσο επιτυχημένη, που ήθελε να εφαρμόσει σε μόνιμη βάση την ευέλικτη εργασία.
Σύμφωνα με τα ευρήματά τους λοιπόν, αποδεδειγμένα η αποδοτικότητα των εργαζομένων αυξήθηκε. Τη στιγμή που πριν την υιοθέτησης της τετραήμερης εργασίας μόλις το 54% των εργαζομένων δήλωνε πως μπορούσε να συνδυάσει αρμονικά επαγγελματική και προσωπική ζωή, μετά το πέρας της, το ποσοστό έφτασε στο 78%. Όλα αυτά συνέβαλαν στην σημαντική βελτίωση της απόδοσης στη δουλειά τους.
Δύο χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2020 ο κολοσσός των καταναλωτικών αγαθών Unilever ξεκίνησε αντίστοιχο πρόγραμμα για τα 81 μέλη του προσωπικού της στα γραφεία της εταιρείας στη Νέα Ζηλανδία.
Αλλού, μεγάλες επιχειρήσεις αρχίζουν να υιοθετούν αυτή την τάση, όπως η Microsoft στην Ιαπωνία η οποία πειραματίστηκε κλείνοντας τα γραφεία της κάθε Παρασκευή τον περασμένο Αύγουστο και έδωσε σε όλους τους υπαλλήλους μια επιπλέον ημέρα κάθε εβδομάδα.
Το μοιραίο φαινόμενο «karoshi»
Η παράνομη υπερεργασία είναι πολύ συχνό φαινόμενο στην Ιαπωνία την τελευταία δεκαετία, με αποτέλεσμα τα ΜΜΕ της χώρας να χαρακτηρίζουν «μαύρες» πολλές εταιρείες που εξαναγκάζουν τους εργαζόμενους τους να δουλεύουν παραπάνω ώρες.
Το karoshi όπως αποκαλείται ο «θάνατος από την πολλή δουλειά» είναι ένα πραγματικό πρόβλημα στην Ιαπωνία.
Ο όρος karoshi δεν είναι άγνωστος. Χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του ΄70. Ο όρος είναι ψυχοκοινωνικός, και αναφέρεται στους θανάτους ή αναπηρίες (εγκεφαλικά, ανακοπές, καρδιακές δυσλειτουργίες) που προκαλούνται από μεγάλο όγκο δουλειάς και πολλές ώρες εργασίας.
Karojisatsu σημαίνει «αυτοκτονία εξαιτίας του υπερβολικού φόρτου εργασίας και στρεσογόνων συνθηκών εργασίας». Πολλές ώρες δουλειάς, αυξημένος όγκος εργασίας, έλλειψη ελέγχου στο αντικείμενο της δουλειάς, ρουτίνα και επαναλαμβανόμενες εργασίες, διαπροσωπικές διαμάχες, μη επαρκής επιβράβευση, εργασιακή ανασφάλεια και προβλήματα οργάνωσης, όλα μπορούν να αποτελέσουν ψυχοσωματικούς κινδύνους στη δουλειά, σύμφωνα με τον ILO.
Οι εταιρείες που επιτρέπουν τετραήμερες εβδομάδες εργασίας στην Ιαπωνία εξακολουθούν να είναι μια μικρή μειοψηφία: λίγο πάνω από το 8% των ιαπωνικών επιχειρήσεων πρόσφεραν περισσότερες από δύο εγγυημένες ημέρες άδειας, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη το 2020 από το υπουργείο Εργασίας.
Ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος του 4ημέρου
Η νέα αυτή τάση μπορεί να έχει και φιλικές προς το περιβάλλον συνέπειες. Τον Μάιο του 2021, η έκθεση (Stop the clock - The envitonmental benefits of a shorter working week) που ανέθεσε η εκστρατεία 4 ημερών την εβδομάδα (the 4 Day Week campaign) από την Platform London υπέδειξε ότι οι λιγότερες ώρες εργασίας θα μπορούσαν να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η έκθεση, η μετάβαση σε μια εργάσιμη εβδομάδα τεσσάρων ημερών χωρίς απώλεια αμοιβών θα μπορούσε να συρρικνώσει το αποτύπωμα άνθρακα του Ηνωμένου Βασιλείου κατά 127 εκατομμύρια τόνους ετησίως έως το 2025.
Πρόκειται για μείωση κατά 21,3%, ενώ υπερβαίνει το σύνολο του αποτυπώματος άνθρακα της Ελβετίας. Ισοδυναμεί με την απομάκρυνση 27 εκατομμυρίων αυτοκινήτων από τον δρόμο – ουσιαστικά ολόκληρου του ιδιωτικού στόλου αυτοκινήτων στο Ηνωμένο Βασίλειο.
πηγές: Business Insider, Wired