Στη φύση όλα...τρώγονται: Φυτά, κρέας, άλγη, έντομα, βακτήρια, όλα μπορούν να φαγωθούν από διαφορετικά πλάσματα- και επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι στο «μενού» υπάρχουν και οι ιοί.
Οι ιοί βρίσκονται παντού οπότε, λογικά βλέποντάς το και μόνο, είναι αναμενόμενο να καταβροχθίζονται από άλλους οργανισμούς. Ωστόσο ο ερευνητής Τζον Ντε Λονγκ του University of Nebraska-Lincoln ήθελε να δει αν υπάρχουν μικρόβια που τρώνε συγκεκριμένα ιούς, και αν η δίαιτα αυτή θα μπορούσε να υποστηρίξει την ανάπτυξη μεμονωμένων ατόμων σε βαθμό που να επιτρέπεται η δημιουργία ενός ικανού πληθυσμού.
Όπως διαπίστωσαν ο Ντε Λονγκ και οι συνάδελφοί του, υπάρχει ένα είδος Halteria – μικροσκοπικά «βλεφαριδωτά» (ciliates) που συναντώνται σε συγκεντρώσεις γλυκού νερού ανά τον κόσμο- που μπορεί να τρώει μεγάλους αριθμούς μολυσματικών χλωροϊών οι οποίοι μοιράζονται τον υδροβιότοπό του. Για πρώτη φορά εργαστηριακά πειράματα έδειξαν πως μια διατροφή μόνο με ιούς (η ομάδα την χαρακτήρισε ιοφαγία, virovory) μπορεί να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για τη φυσική ανάπτυξη τόσο ενός οργανισμού, όσο και ενός ολόκληρου πληθυσμού.
Οι χλωροϊοί μολύνουν πράσινη άλγη: Αυτό που κάνουν είναι να κάνουν τους μονοκύτταρους ξενιστές τους να σκάσουν σαν μπαλόνια, διασκορπίζοντας άνθρακα και άλλα στοιχεία στο νερό. Ο άνθρακας αυτός, ο οποίος θα πήγαινε σε διάφορους θηρευτές, απορροφάται από άλλους μικροοργανισμούς, σε έναν φαινομενικά αέναο κύκλο. «Αυτό στην πραγματικότητα απλά κρατά τον άνθρακα χαμηλά σε αυτού του είδους τη μικροβιακή σούπα, εμποδίζοντας τους οργανισμούς που “βόσκουν” εκεί να μεταφέρουν ενέργεια πιο ψηλά στην τροφική αλυσίδα» είπε ο Ντε Λονγκ, αναπληρωτής καθηγητής Βιολογικών Επιστημών.
Ωστόσο αν βλεφαριδωτά έτρωγαν αυτούς τους ιούς, τότε η ιοφαγία θα μπορούσε να αντισταθμίζει την ανακύκλωση άνθρακα: Είναι δυνατόν, κατά τον Ντε Λονγκ, η ιοφαγία να επιτρέπει τη διαφυγή του άνθρακα από τα χαμηλότερα επίπεδα της τροφικής αλυσίδας, επιτρέποντας μια κινητικότητα προς τα πάνω στην οποία οι ιοί κανονικά θα λειτουργούσαν κατασταλτικά.
«Αν υπολογίσεις χονδρικά πόσοι ιοί υπάρχουν, πόσα βλεφαριδωτά και πόσο νερό υπάρχει, προκύπτει μια τεράστια ποσότητα μετακίνησης ενέργειας (προς τα ανώτερα επίπεδα της τροφικής αλυσίδας) » είπε ο Ντε Λονγκ, που εκτιμά ότι τα βλεφαριδωτά σε μια μικρή λιμνούλα θα μπορούσαν να τρώνε 10 τρισεκατομμύρια ιούς ημερησίως. «Αν συμβαίνει αυτό στην κλίμακα που νομίζουμε ότι θα μπορούσε να συμβαίνει, θα έπρεπε να αλλάξει εντελώς την εικόνα μας για τον παγκόσμιο κύκλο του άνθρακα».
Όπως λέει ο ίδιος για την έρευνά του, «φαινόταν προφανές ότι τα πάντα πρέπει να δέχονται ιούς στο στόμα τους συνέχεια....φαινόταν πως αυτό έπρεπε να συμβαίνει, επειδή υπάρχουν τόσοι στο νερό».
Μελετώντας τη σχετική βιβλιογραφία ανακάλυψε πως υπήρχαν ελάχιστα για οργανισμούς που τρώνε ιούς. Αυτό τον εξέπληξε: Οι ιοί αποτελούνται όχι μόνο από άνθρακα, μα και από άλλα σημαντικά στοιχεία: «Αποτελούνται από πολύ καλά πράγματα: Νουκλεϊκά οξέα, πολύ άζωτο και φωσφόρο...τα πάντα θα έπρεπε να θέλουν να τους φάνε. Είναι τόσα πολλά αυτά που θα φάνε οτιδήποτε μπορούν να βρουν. Σίγουρα κάτι θα έμαθε πώς να τρώει αυτές τις πολύ καλές πρώτες ύλες».
Εν τέλει, τα πειράματα έδειξαν πως κάτι αντιμετώπιζε τους ιούς λιγότερο σαν απειλή και περισσοτερο σαν «μεζέ»: Επρόκειτο για τα Halteria. Ο πληθυσμός τους, σε ένα περιβάλλον όπου δεν είχε να φάει τίποτα άλλο από τους ιούς, αναπτυσσόταν με ταχύτατους ρυθμούς. Το τελικό συμπέρασμα ήταν πως τα εν λόγω βλεφαριδωτά έτρωγαν τους ιούς και επιβίωναν χάρη σε αυτό.
Στη συνέχεια βρέθηκαν και άλλα βλεφαριδωτά που μπορούν να επιβιώνουν τρώγοντας μόνο ιούς- και όσο περισσότερα ανακαλύπτονται τόσο πιο πιθανό φαίνετια η ιοφαγία να λαμβάνει χώρα και στην άγρια φύση, κάτι που με τη σειρά του οδηγεί σε άλλα ερωτήματα: Πώς μπορεί να επηρεάζει τα τροφικά συστήματα, την εξέλιξη, την αντοχή των οργανισμών κ.α.