Οργισμένη εμφανίζεται η κοινή γνώμη στο Ιράν μετά την παραδοχή από τις αρχές της χώρας ότι το ουκρανικό αεροσκάφος καταρρίφθηκε «κατά λάθος» με πύραυλο μικρού βεληνεκούς από τους Φρουρούς της Επανάστασης αλλά και για τη γενικότερη στάση της κυβέρνησης που για μέρες είχε αποσιωπήσει την αλήθεια.
Το βράδυ του Σαββάτου πλήθος φοιτητών πραγματοποίησε συγκέντρωση στην Τεχεράνη για να τιμήσει τη μνήμη των 176 επιβαινόντων – κυρίως Ιρανών και Καναδών - η οποία μετατράπηκε σε οργισμένη διαδήλωση, με τους συμμετέχοντες να φωνάζουν συνθήματα κατά της κυβέρνησης, σύμφωνα με τον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό.
Το πλήθος κατήγγειλε «τους ψεύτες» και ζήτησε να λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη οι υπεύθυνη για την κατάρριψη του αεροσκάφους, αλλά και όσοι, σύμφωνα με αυτό, προσπάθησαν να συγκαλύψουν την αλήθεια.
Ωστόσο, η αστυνομία του Ιράν επενέβη και διέλυσε το συγκεντρωμένο πλήθος.
Το γεγονός αυτό προκάλεσε την παρέμβαση του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, που προειδοποίησε την Τεχεράνη κατά «μιας νέας σφαγής ειρηνικών διαδηλωτών», αναφερόμενος και στις αιματηρές κινητοποιήσεις που είχαν ξεσπάσει στο Ιράν τον Νοέμβριο.
Ο Τραμπ ανήρτησε στο Twitter, στα αγγλικά και τα φαρσί, ότι «είμαι στο πλευρό» του ιρανικού λαού. «Παρακολουθούμε στενά τις διαδηλώσεις σας και η γενναιότητάς σας μας εμπνέει», πρόσθεσε.
«Δεν μπορεί να υπάρξει άλλη μία σφαγή ειρηνικών διαδηλωτών, ούτε διακοπή του ίντερνετ», πρόσθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος αναφερόμενος στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν τον Νοέμβριο στο Ιράν, οι οποίες κατεστάλησαν βίαια, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία. «Ο κόσμος παρακολουθεί», τόνισε.
Πολυάριθμοι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν και τη Κυριακή για δεύτερη ημέρα στην πρωτεύουσα του Ιράν και σε άλλες πόλεις φωνάζοντας συνθήματα κατά των αρχών.
«Ψεύδονται όταν λένε ότι ο εχθρός μας είναι η Αμερική, ο εχθρός μας είναι εδώ ακριβώς», φώναζαν διαδηλωτές που είχαν συγκεντρωθεί σε έναν δρόμο κοντά στο πανεπιστήμιο της Τεχεράνης.
Στο κοινοβούλιο για εξηγήσεις ο επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης
Ο επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης, Χοσεΐν Σαλαμί, θα απευθυνθεί σήμερα, Κυριακή, κεκλεισμένων των θυρών στο κοινοβούλιο του Ιράν.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Isna, ο Σαλαμί θα μιλήσει για τον φόνο στις 3 Ιανουαρίου του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανι στη Βαγδάτη αλλά και για την κατάρριψη του ουκρανικού Boeing 737 την Τετάρτη στην Τεχεράνη από τον ιρανικό στρατό.
Ο ιρανικός Τύπος απέτισε φόρο τιμής στα 176 θύματα του Boeing: «Ζητείστε συγγνώμη, παραιτηθείτε», ήταν ο τίτλος της εφημερίδας των μεταρρυθμιστών Etemad.
«Ασυγχώρητο», έγραψε η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Iran, δημοσιεύοντας τα ονόματα όλων των θυμάτων.
«Ταπεινή συγγνώμη για ένα επώδυνο λάθος», ήταν ο τίτλος της Javan που πρόσκειται στους Φρουρούς της Επανάστασης.
«Φρικτό λάθος»
Η κατάρριψη του ουκρανικού αεροσκάφους από ένα ιρανικό πύραυλο κοντά στην Τεχεράνη την Τετάρτη ήταν το αποτέλεσμα ενός «φρικτού λάθους», δήλωσε με νόμημα, εν τω μεταξύ, ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος των ΗΠΑ.
«Είναι μια απερίγραπτη τραγωδία», δήλωσε ο ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης. «Το Ιράν διέπραξε ένα φρικτό λάθος», προκαλώντας αυτή την κατάρριψη, η οποία σκότωσε 176 ανθρώπους, πρόσθεσε.
Ενταση με τη Βρετανία
Την ίδια ώρα, ο πρεσβευτής της Βρετανίας στο Ιράν συνελήφθη και κρατήθηκε για μικρό χρονικό διάστημα, ανακοίνωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ, καταγγέλλοντας «μια κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
«Η ιρανική κυβέρνηση βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι τώρα», εκτίμησε ο Ράαμπ. «Μπορεί να συνεχίσει την πορεία της προς ένα καθεστώς παρία, με όλη την πολιτική και οικονομική απομόνωση που αυτό συνεπάγεται, ή να κάνει βήματα για να αποκλιμακώσει την ένταση και να δεσμευθεί σε μία διπλωματική οδό προς τα εμπρός», συνέχισε ο Βρετανός υπουργός.
Σύμφωνα με βρετανικά ΜΜΕ, ο πρεσβευτής Ρομπ Μακέιρ συνελήφθη επειδή «υποκίνησε» τους διαδηλωτές στην Τεχεράνη. Το ιρανικό πρακτορείο Tasnim, που πρόσκειται στους συντηρητικούς, μετέδωσε ότι ο Μακέιρ καρατήθηκε επί πολλές ώρες και ανακρίθηκε για την εμπλοκή του «σε ύποπτες ενέργειες» στη διάρκεια μίας συγκέντρωσης μπροστά από το πανεπιστήμιο Αμίρ Καμπίρ στην Τεχεράνη.
Ο πρεσβευτής της Βρετανίας στο Ιράν, Ρομπ Μακέιρ, διέψευσε ότι συμμετείχε σε αντικυβερνητική διαδήλωση, όπως μετέδωσαν κάποια ιρανικά μέσα ενημέρωσης.
«Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι δεν συμμετείχα σε καμία διαδήλωση», έγραψε στο Twitter ο Μακέιρ. «Πήγα σε μια εκδήλωση η οποία είχε ανακοινωθεί ως ολονυκτία για τα θύματα της τραγωδίας (της πτήσης) #PS752 της Ukraine International Airlines που καταρρίφθηκε την Τετάρτη από τον ιρανικό στρατό ”από λάθος”», πρόσθεσε.
«Εφυγα από το σημείο πέντε λεπτά αφού ξεκίνησαν να ακούγονται συνθήματα» κατά των ιρανικών αρχών, εξήγησε.
Οι ΗΠΑ κάλεσαν το Ιράν να ζητήσει συγγνώμη για τη σύλληψη αυτή.
«Παραβιάζει τη Σύμβαση της Βιένης, την οποία το καθεστώς έχει καταπατήσει με κατάφωρο τρόπο επανειλημμένα. Ζητάμε από το καθεστώς να ζητήσει επισήμως συγγνώμη στη Βρετανία για την παραβίαση των δικαιωμάτων της και να σέβεται τα δικαιώματα όλων των διπλωματών», έγραψε στο Twitter ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μόργκαν Ορταγκους.
Και ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, επέκρινε την Τεχεράνη μετά τη σύλληψη του Βρετανού πρεσβευτή και ζήτησε να υπάρξει «αποκλιμάκωση».
«Πολύ ανήσυχος μετά την προσωρινή κράτηση του Βρετανού πρεσβευτή στο Ιράν. Ο σεβασμός στη Σύμβαση της Βιένης αποτελεί υποχρέωση. Η ΕΕ καλεί σε αποκλιμάκωση και στη δημιουργία χώρου για διπλωματία», έγραψε στο Twitter ο Μπορέλ.
Αποζημιώσεις στις οικογένειες των θυμάτων
Ο Ουκρανός πρωθυπουργός, Ολέκσι Χοντσάρουκ, δήλωσε από την πλευρά του πως η Ουκρανία θα καταβάλει 200.000 γρίβνα (8.350 δολάρια ΗΠΑ) σε κάθε οικογένεια που έχασε κάποιον δικό της από τη συντριβή αεροπλάνου αυτή την εβδομάδα στο Ιράν.
Είπε πως η Ukraine International Airlines θα καταβάλει χρήματα στις οικογένειες των μελών του πληρώματος που σκοτώθηκαν. Ο Χοντσάρουκ τόνισε επίσης πως Ουκρανοί διπλωμάτες εργάζονται για το πώς θα ληφθεί αποζημίωση από τις ιρανικές αρχές.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ)