Χθες, Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου, ο επικεφαλής της δικαστικής εξουσίας στο Ιράν, Γολαμχοσεΐν Μοχσενί Εζεΐ, απείλησε ότι δεν θα επιδείξει καμία επιείκεια έναντι των διαδηλωτών έπειτα από δέκα ημέρες κινητοποιήσεων στη χώρα, μετά τον θάνατο νεαρής γυναίκας, έπειτα από τη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών, οι οποίες έχουν κοστίσει τη ζωή σε 41 ανθρώπους.
Ο Ιρανός πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί είχε ζητήσει νωρίτερα από τις δυνάμεις ασφαλείας να αντιδράσουν «με αποφασιστικότητα έναντι όσων πλήττουν την ασφάλεια και την ειρήνη της χώρας και του λαού».
Ο Εζεΐ επέμεινε «στην ανάγκη να δράσουν χωρίς καμία επιείκεια» έναντι των υποκινητών «των ταραχών», όπως μετέδωσε ο ιστότοπος Mizan Online.
Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν στις 16 Σεπτεμβρίου, την ημέρα που πέθανε η Μαχσά Αμινί, μετά τη σύλληψή της στις 13 Σεπτεμβρίου στην Τεχεράνη επειδή «φορούσε ανάρμοστα ρούχα».
Οι διαδηλώσεις αυτές είναι οι πιο εκτεταμένες που έχουν ξεσπάσει στο Ιράν μετά τον Δεκέμβριο του 2019, όταν πλήθος κόσμου είχε βγει στους δρόμους περίπου 100 πόλεων διαμαρτυρόμενος για την άνοδο της τιμής της βενζίνης. Οι διαδηλώσεις είχαν κατασταλεί βίαια, με τη Διεθνή Αμνηστία να κάνει λόγο για περισσότερους από 300 νεκρούς, αν και οι ιρανικές αρχές είχαν ανακοινώσει τον θάνατο 230 ανθρώπων.
Στη διάρκεια αυτών των κινητοποιήσεων έχουν ξεσπάσει συγκρούσεις με τις δυνάμεις ασφαλείας, ενώ οι διαδηλωτές φωνάζουν συνθήματα κατά της κυβέρνησης. Εδώ και πολλές ημέρες βίντεο που αναρτώνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν σκηνές βίας στην Τεχεράνη και σε άλλες μεγάλες πόλεις, όπως η Ταμπρίζ. Σε κάποια από αυτά φαίνονται οι δυνάμεις ασφαλείας να πυροβολούν εναντίον των διαδηλωτών.
Φιλοκυβερνητικές διαδηλώσεις
Οι αρχές αρνούνται ότι φέρουν οποιαδήποτε ευθύνη για τον θάνατο της 22χρονης Αμινί, που καταγόταν από την επαρχία Κουρδιστάν. Ωστόσο έκτοτε, οργισμένοι Ιρανοί βγαίνουν κάθε βράδυ στους δρόμους πόλεων για να διαμαρτυρηθούν.
Χθες ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμίρ- Αμπντολαχιάν κατηγόρησε εκ νέου τις ΗΠΑ ότι «παρεμβαίνουν στις εσωτερικές, ιρανικές υποθέσεις και στηρίζουν τους ταραξίες με προκλητικό τρόπο».
Από την αρχή των κινητοποιήσεων περισσότεροι από 700 άνθρωποι έχουν συλληφθεί μόνο σε μία επαρχία στο βόρειο Ιράν, αλλά αναμφίβολα ο αριθμός των συλληφθέντων σε όλη τη χώρα είναι πολύ μεγαλύτερος.
Η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ), με έδρα τις ΗΠΑ, έκανε λόγο για 17 συλλήψεις δημοσιογράφων.
Σύμφωνα με επίσημο απολογισμό των ιρανικών αρχών, στον οποίο περιλαμβάνονται διαδηλωτές και μέλη των δυνάμεων ασφαλείας, 41 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί τις τελευταίες δέκα ημέρες. Από την πλευρά της η μη κυβερνητική οργάνωση Iran Human Rights (IHR), με έδρα το Όσλο, εκτιμά σε τουλάχιστον 57 τους νεκρούς διαδηλωτές.
Την Κυριακή το βράδυ διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν για δέκατη συνεχή ημέρα σε πολλές πόλεις, ανάμεσά τους η Σιράζ και η Τεχεράνη. «Θάνατος στον δικτάτορα!», φώναζαν διαδηλωτές στην πρωτεύουσα, όπως ακούγεται σε βίντεο που ανήρτησε η ΜΚΟ στο Twitter.
Νωρίτερα μέσα στην ημέρα πραγματοποιήθηκαν φιλοκυβερνητικές διαδηλώσεις στην Τεχεράνη και αλλού, έπειτα από έκκληση των αρχών. Άλλη μία φιλοκυβερνητική διαδήλωση είχε λάβει χώρα την Παρασκευή.
Αλληλεγγύη στο εξωτερικό
Εικόνες που έκαναν τον γύρο του διαδικτύου τις τελευταίες ημέρες δείχνουν Ιρανές να καίνε τις μαντίλες τους.
Το μεταρρυθμιστικό κόμμα «Λαϊκή Ένωση του Ισλαμικού Ιράν» ζήτησε από τις αρχές να καταργήσουν την υποχρέωση των γυναικών να φορούν χιτζάμπ δημοσίως και να αφήσουν ελεύθερους τους συλληφθέντες.
Στο Ιράν οι γυναίκες πρέπει να καλύπτουν τα μαλλιά τους και το σώμα τους έως κάτω από τα γόνατα. Επίσης δεν τους επιτρέπεται να φορούν στενά παντελόνια ή τζιν με σκισίματα, μεταξύ άλλων.
Η σύνδεση στο διαδίκτυο εξακολουθούσε χθες να γίνεται με προβλήματα, ενώ έχει μπλοκαριστεί η πρόσβαση στο Instagram και το WhatsApp.
Στο εξωτερικό πραγματοποιήθηκαν στο Σάββατο και την Κυριακή διαδηλώσεις σε πολλές χώρες υπέρ του κινήματος στο Ιράν.
Στο Παρίσι η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων για να εμποδίσει τους χιλιάδες διαδηλωτές να φτάσουν στην πρεσβεία του Ιράν. Στο Λονδίνο πέντε αστυνομικοί «τραυματίστηκαν σοβαρά» και 12 άνθρωποι συνελήφθησαν, σύμφωνα με τις βρετανικές αρχές, στη διάρκεια επεισοδίων στο περιθώριο διαδήλωσης κοντά στην ιρανική πρεσβεία.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP