Μπορεί σήμερα η Αλβανία να μην διαθέτει πρακτικά πολεμική αεροπορία, καθώς στο οπλοστάσιό της περιλαμβάνονται μόνο ελικόπτερα μεταφοράς και γενικής χρήσης, ωστόσο αυτό δεν ήταν πάντα έτσι: Κατά τις αρχές του Ψυχρού Πολέμου, επί Εμβέρ Χότζα, η Αλβανία είχε εξοπλιστεί με αρκετά αεριωθούμενα σοβιετικά αεροσκάφη, σύγχρονα για την εποχή, όπως τα MiG-15, MiG-17 και MiG-19. Η κατάρρευση των σχέσεων με τη Σοβιετική Ένωση δεν έφερε το τέλος για την αλβανική αεροπορία, καθώς η χώρα στράφηκε στην Κίνα, αποκτώντας σημαντικούς αριθμούς κινεζικών μαχητικών- αντιγράφων σοβιετικών μοντέλων, διατηρώντας για αρκετά χρόνια μια υπολογίσιμη δύναμη αεροσκαφών, μεταξύ των οποίων βρίσκονταν κινεζικά Chengdu J-7 (κινεζικό αντίγραφο του σοβιετικού MiG-21), Shenyang J-6, παλαιότερα σοβιετικά μαχητικά και άλλα αεροσκάφη.
Ακολούθως, κατέρρευσαν και ο σχέσεις με την Κίνα, και μετέπειτα το κομμουνιστικό καθεστώς, με την αλβανική αεροπορία να διαθέτει περίπου 200 μαχητικά αεροσκάφη, 40 ελικόπτερα και κάποια μεταγωγικά. Σταδιακά, στα επόμενα χρόνια, τα περισσότερα εξ αυτών τέθηκαν εκτός υπηρεσίας, λόγω ατυχημάτων, έλλειψης ανταλλακτικών και ηλικίας. Τα τελευταία εξ αυτών αποσύρθηκαν το 2004, μετά από αεροπορικό ατύχημα. Την ευθύνη του ελέγχου του εναερίου χώρου της χώρας έχουν η Ελλάδα και η Ιταλία.
Σε ένα βουνό, στην αεροπορική βάση Γκτζαντέρ, υπάρχουν τα ενθύμια εκείνης της εποχής: Δεκάδες μαχητικά της κομμουνιστικής περιόδου, τα οποία είναι αποθηκευμένα στο σκοτάδι, σε τούνελ 600 μέτρων. Δεκαετίες μετά το τέλος του κομμουνισμού, οι αλβανικές αρχές προσπαθούν να τα πουλήσουν- τόσο αυτά όσο και άλλα, που βρίσκονται αποθηκευμένα σε άλλη, κοντινή βάση (Kούκοβα). Αν και το Γκτζαντέρ είχε παραβιαστεί κατά τις ταραχές του 1997, τα περισσότερα από τα MiG εκεί είναι σε αρκετά καλή κατάσταση.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του Γαλλικού Πρακτορείου, τα μαχητικά αυτά, εκτός από απαρχαιωμένα, είναι εκτός λειτουργίας εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ωστόσο μουσεία, συλλέκτες και φαν της αεροπορικής ιστορίας έχουν εκφράσει ενδιαφέρον. Παρόλα αυτά, δεν έχουν πραγματοποιηθεί πωλήσεις, καθώς η γραφειοκρατία επιβραδύνει τις διαδικασίες. Αξίζει να σημειωθεί πως πολλά από αυτά τα μαχητικά είναι ιδιαίτερα σπάνια και δυσεύρετα σήμερα- κάποια εξ αυτών μάλιστα είχαν καταλήξει στην Αλβανία από τη Βόρεια Κορέα, που τα είχε χρησιμοποιήσει κατά τον πόλεμο της Κορέας.
Σημειώνεται πως η Αλβανία είναι πλέον μέλος του ΝΑΤΟ, και η πρώτη βάση της Συμμαχίας στη χώρα θα κατασκευαστεί στην Κούκοβα, κάποτε γνωστή ως «Πόλη του Στάλιν»- όπου βρίσκονται επίσης πολλά μαχητικά της κομμουνιστικής περιόδου.
(με πληροφορίες από AFP, Reuters, Popular Mechanics)