Ιστορική μπορεί να θεωρηθεί η σύνοδος κορυφής Ε.Ε. - Ουκρανίας που θα διεξαχθεί την Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου 2023 στο Κίεβο, αφού για πρώτη φορά το Κολέγιο των Επιτρόπων επισκέπτεται και συνέρχεται σε εμπόλεμη ζώνη.
Ήδη στο Κίεβο βρίσκονται από την Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μαζί με τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ και ακόμη 15 Ευρωπαίους επίτροπους, ενώ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ αναμένεται την Παρασκευή.
Η επίσκεψη του Κολεγίου και η διεξαγωγή της Συνόδου Κορυφής στο Κίεβο, λίγες μόνο μέρες πριν από τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την εισβολή της Ρωσίας, φέρει ένα ισχυρό συμβολισμό όσον αφορά την υποστήριξης της Επιτροπής προς την Ουκρανία απέναντι στην απρόκλητη και αδικαιολόγητη επίθεση της Μόσχας.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά την άφιξή της στην Ουκρανία διαβεβαίωσε, όπως άλλωστε αναμενόταν για τη στήριξη της ΕΕ.
«Είναι ωραίο που επιστρέφω στο Κίεβο, για τέταρτη φορά μετά την εισβολή της Ρωσίας, και αυτή τη φορά μαζί με την ομάδα μου των επιτρόπων», έγραψε η φον ντερ Λάιεν στο Twitter. Την ανάρτηση συνόδευε μια φωτογραφία της στον σιδηροδρομικό σταθμό του Κιέβου.
«Είμαστε εδώ μαζί για να δείξουμε ότι η ΕΕ βρίσκεται σθεναρά στο πλευρό της Ουκρανίας. Και για να εμβαθύνουμε περαιτέρω τη στήριξη και τη συνεργασία μας», πρόσθεσε.
Στο ίδιο πνεύμα ήταν και η ανακοίνωση της Επιτροπής λίγες ώρες νωρίτερα. «Η συνάντηση μεταξύ της Επιτροπής και της ουκρανικής κυβέρνησης θα αποτελέσει ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τους πολλούς τομείς συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας και για συζήτηση σχετικά με την επικείμενη ανοικοδόμηση καθώς και την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Είναι επίσης μια ευκαιρία για την εμβάθυνση της περαιτέρω συνεργασίας με την Ουκρανία».
Υψηλές προσδοκίες, χαμηλές πτήσεις
Ωστόσο, όπως όλα δείχνουν, οι υψηλές προσδοκίες του Κιέβου για σύντομη προσχώρηση στο ευρωπαϊκό μπλόγκ δεν θα ευοδωθούν.
Αν και οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες που είχαν συναντήσεις με Ουκρανούς αξιωματούχους για να προετοιμάσουν τη Σύνοδο είχαν προϊδεάσει σχετικά, η ουκρανική κυβέρνηση επεσήμανε με ανακοίνωσή της ότι αναμένει από την ΕΕ έναν οδικό χάρτη για το πώς η χώρα θα μπορέσει να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις «όσο το δυνατόν πιο σύντομα και πιο επιτυχημένα».
Όμως το φιλόξοδο χρονοδιάγραμμα της Ουκρανίας εδώ και μέρες βάλλεται με διαρροές στον Τύπο όπως στο Politico για παράδειγμα, στο οποίο ο πρωθυπουργός της χώρας Ντένις Σμίχαλ σε συνέντευξή του αυτή την εβδομάδα είχε εκφράσει την ελπίδα ότι ελπίζει η χώρα του να ενταχθεί εντός δύο ετών.
Λίγο μετά το ίδιο μέσο επικαλούμενο προσχέδιο της ανακοίνωσης που προορίζεται για μετά το τέλος της Συνόδου σημειώνει ότι αυτό προσφέρει μόνο αόριστες διαβεβαιώσεις σχετικά με την προώθηση της διαδικασίας και μόνο αφού επιτευχθούν όλες οι προϋποθέσεις που έχει ορίσει η ΕΕ.
Επίσης προσχέδιο της κοινής ανακοίνωσης περιήλθε και στην κατοχή του Reuters. Σύμφωνα με αυτό η ΕΕ θα τονίσει τη ”δέσμευσή της να υποστηρίξει την περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Ουκρανίας”, αφού της έδωσε επίσημα το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας τον περασμένο Ιούνιο, και θα συνεχίσει λέγοντας ότι «η ΕΕ θα αποφασίσει για τα επόμενα βήματα μόλις ικανοποιηθούν πλήρως όλοι οι όροι. Η Ουκρανία υπογράμμισε την αποφασιστικότητά της να εκπληρώσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις το συντομότερο δυνατό».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το προσχέδιο του τελικού ανακοινωθέντος έχουν ήδη δει και συμφωνήσει οι ηγέτες των κρατών μελών.
Οπότε από τα συμφραζόμενα προκύπτει ότι παρά τις καλές προθέσεις δεν πρόκειται να υπάρξει fast-track διαδικασία ένταξης.
Η ατζέντα
Οι ηγέτες θα συζητήσουν:
- Τη ευρωπαϊκή πορεία της Ουκρανίας και τη διαδικασία ένταξης
- την απάντηση της ΕΕ στον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας
- τις πρωτοβουλίες της Ουκρανίας για δίκαιη ειρήνη και λογοδοσία αλλά και την αναδιάρθωση του δικαστικού τομέα και της καταπολέμησης της διαφθοράς.
- τη συνεργασία σε θέματα ανασυγκρότησης και ανακούφισης και στους τομείς της ενέργειας και της συνδεσιμότητας
- Το ζήτημα της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας
Αλλα στοιχεία
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά ΕΕ αναμένεται να ανακοινώσει αύριο ότι θα εκπαιδεύσει επιπλέον 15.000 Ουκρανούς στρατιώτες, διπλασιάζοντας τον αρχικό της στόχο (σύνολο 30.000), ώστε να βοηθήσει την Ουκρανία να αντιμετωπίσει τη ρωσική εισβολή. Παράλληλα πρόκειται να συζητηθεί η παροχή ανθρωπιστικής και οικονομικής στήριξης προς το Κίεβο.
- Μέχρι σήμερα η στρατιωτική στήριξη της ΕΕ περιλαμβάνει περισσότερα από 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο του European Peace Facility και του EU Military Assistance Mission. Μαζί με τη στρατιωτική στήριξη που παρέχεται από τα κράτη μέλη της ΕΕ, η συνολική στρατιωτική στήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία εκτιμάται ότι προσεγγίζει τα 12 δισ. ευρώ.
- Η συνολική βοήθεια προς την Ουκρανία που έχει υποσχεθεί μέχρι στιγμής τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο κρατών μελών ανέρχεται σε σχεδόν 50 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον 10 δισεκατομμύρια ευρώ δόθηκαν για τη στήριξη των προσφύγων.
Στις 4 Μαρτίου 2022, η ΕΕ ενεργοποίησε την οδηγία για την προσωρινή προστασία, μια οδηγία έκτακτης ανάγκης της ΕΕ μηχανισμό που επιτρέπει στους εκτοπισμένους να απολαμβάνουν εναρμονισμένα δικαιώματα σε ολόκληρη την ΕΕ. 4 εκατ. Ουκρανοί επωφελούνται από αυτόν τον μηχανισμό.