Έχουν αγανακτήσει, επειδή το κόστος των βασικών προϊόντων - το τραπέζι που στρώνει καθημερινά κάθε ιταλικό νοικοκυριό - αυξήθηκε στο διπλάσιο(!) λόγω του πληθωρισμού. Μια ομάδα προστασίας των καταναλωτών καλεί τώρα σε μια «εβδομαδιαία εθνική απεργία ζυμαρικών» (μποϊκοτάζ) ξεκινώντας στις 22 Ιουνίου, αφού η κυβέρνηση της Ρώμης πραγματοποίησε μια σύσκεψη για την κρίση τον περασμένο μήνα και αποφάσισε να μην παρέμβει στις τιμές.
«Η απεργία των μακαρονιών είναι για να δούμε αν η διατήρηση των ζυμαρικών στα ράφια θα μειώσει τις τιμές, σύμφωνα με τη μεγάλη αγγλοσαξονική παράδοση του μποϊκοτάζ των αγαθών», δηλώνει ο Φούριο Τρούτσι, πρόεδρος της ομάδας Assoutenti. «Η τιμή των ζυμαρικών είναι απολύτως δυσανάλογη με το κόστος παραγωγής»τονίζει.
Το σιτάρι πέφτει, αλλά οι τιμές παραμένουν στα ύψη
Οι τιμές των τροφίμων έχουν αυξηθεί πιο απότομα στην Ευρώπη από ό,τι σε άλλες προηγμένες οικονομίες - από τις ΗΠΑ έως την Ιαπωνία - λόγω του υψηλότερου κόστους ενέργειας και εργασίας και των επιπτώσεων του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτό συμβαίνει παρόλο που το κόστος για τα προϊόντα διατροφής έχει μειωθεί εδώ και μήνες από τα υψηλά επίπεδα ρεκόρ, συμπεριλαμβανομένου του σιταριού για το αλεύρι που χρησιμοποιείται για την παρασκευή ζυμαρικών.
Τα καταστήματα και οι προμηθευτές έχουν κατηγορηθεί για τον «πληθωρισμό» που συνεπάγεται κέρδος, αλλά οι οικονομολόγοι λένε ότι τα κέρδη λιανικής είναι σταθερά και το πρόβλημα οφείλεται στο υψηλότερο κόστος παραγωγής τροφίμων.
Νιώθοντας την πίεση, ορισμένες κυβερνήσεις στην Ευρώπη έχουν περιορίσει τις τιμές στα βασικά είδη, ή πίεσαν για συμφωνίες με σούπερ μάρκετ και παντοπωλεία, ώστε να μειώσουν το κόστος - κίνηση που καλωσόρισε το αγοραστικό κοινό.
«Μάχη» για τις τιμές τροφίμων και σε Παρίσι, Λονδίνο, Ανατολική Ευρώπη
Αγοραστές όπως η Nοέ Μπορέ, μια 26χρονη που αγοράζει είδη παντοπωλείου από μια αλυσίδα καταστημάτων στο Παρίσι, είπε ότι είναι υπέρ της θέσπισης ανώτατων ορίων για κάποια τρόφιμα, ώστε να βοηθηθούν εργαζόμενοι και φοιτητές με χαμηλό εισόδημα.
Η ίδια γοράζει λιγότερο κρέας και επιλέγει λιγότερο ακριβά παντοπωλεία.
«Αναπόφευκτα, το κόστος για όλα τα προϊόντα που αγοράζω έχει αυξηθεί κατά 20%, είτε πρόκειται για βούτυρο είτε για μούρα», είπε η Μπορέ. «Δεν αγοράζω πια κεράσια γιατί κοστίζουν 15 ευρώ το κιλό».
Η γαλλική κυβέρνηση κατέληξε σε συμφωνία τριών μηνών με αλυσίδες σούπερ μάρκετ για μείωση των τιμών σε εκατοντάδες βασικά και άλλα τρόφιμα, η οποία αναμένεται να παραταθεί μέχρι το καλοκαίρι.
Η Βρετανία - όπου ο πληθωρισμός των τροφίμων έχει φτάσει σε υψηλά 45 ετών - συζητά μια παρόμοια κίνηση.
Χώρες όπως η Ουγγαρία, με τον υψηλότερο πληθωρισμό τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και η Κροατία, έχουν επιβάλει ελέγχους τιμών για είδη όπως το μαγειρικό λάδι, ορισμένα μέρη του χοιρινού κρέατος, αλεύρι σίτου και γάλα.
«Πειράματα» για τις τιμές από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις
Η ιταλική κυβέρνηση λέει ότι θα ενισχύσει την παρακολούθηση των τιμών, συνεργαζόμενη στενότερα με τις 20 περιφέρειες της χώρας, αλλά δεν θα επιβάλει τέτοια όρια.
Η Ισπανία έχει αποφύγει τους ελέγχους των τιμών, αλλά κατάργησε κάθε φόρο προστιθέμενης αξίας στα βασικά προϊόντα και μείωσε στο 5% τον φόρο στο μαγειρικό λάδι και τα ζυμαρικά στο μισό.
Τα μέτρα έρχονται καθώς οι τράπεζες τροφίμων βλέπουν στα ύψη τη ζήτηση σε ορισμένες χώρες.
«Τα πράγματα δεν βελτιώνονται, γίνονται χειρότερα για τους ανθρώπους», είπε η Έλεν Μπάρναρντ του Trussell Trust, μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης που λειτουργεί περισσότερες από τις μισές τράπεζες τροφίμων στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τιμές τροφίμων: Ανεβαίνουν εύκολα, υποχωρούν αργά και βασανιστικά
Οι τιμές των τροφίμων και των μη αλκοολούχων ποτών έχουν υποχωρήσει οριακά στην Ευρώπη, από 17,5% στη ζώνη του ευρώ των 20 χωρών τον Μάρτιο, σε ένα 15% τον Απρίλιο. Αυτό συμβαίνει, καθώς οι τιμές της ενέργειας - κλειδί για την ανάπτυξη και τη μεταφορά τροφίμων - έχουν πέσει από τα υψηλά ρεκόρ του περασμένου έτους. Όμως, οι οικονομολόγοι λένε ότι θα περάσουν πολλοί μήνες μέχρι να υποχωρήσουν οι τιμές στα καταστήματα...
Συγκριτικά, οι τιμές των τροφίμων στις ΗΠΑ αυξήθηκαν 7,7% τον Απρίλιο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, 8,2% στην Ιαπωνία και 9,1% στον Καναδά. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η αύξηση υπήρξε ιλιγγιώδης: 19%
Καθώς οι αριθμοί τρομάζουν, εκφράζονται προσδοκίες ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αυξήσει ξανά τα επιτόκια αυτή την εβδομάδα για να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό, ενώ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αναμένεται να παραλείψει μια αύξηση.
Στην Ευρώπη, η στροφή στους ελέγχους των τιμών παίζει ρόλο για τους ψηφοφόρους, οι οποίοι ξαναθυμούνται τον πληθωρισμό - κάθε φορά που έρχονται στο ταμείο του σούπερ μάρκετ, δήλωσε ο Νιλ Σίρινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος του ομίλου Capital Economics. Ωστόσο, είπε ότι τέτοιες αλλαγές θα πρέπει «να περιμένουν» για περιπτώσεις μεγάλων κλυδωνισμών στον εφοδιασμό, όπως ένας πόλεμος.
«Το τρέχον σοκ στις τιμές των τροφίμων δεν δικαιολογεί τέτοια παρέμβαση», υποστηρίζει ο Σίρινγκ.
Η τιμή στα μακαρόνια «πληγώνει» (και θυμώνει) τους Ιταλούς
Ενώ τα ζυμαρικά παραμένουν ένα από τα πιο προσιτά είδη σε πολλά καλάθια σούπερ μάρκετ, ο συμβολισμός πληγώνει βαθιά την «ιταλική ψυχή» και έρχεται καθώς οι οικογένειες έρχονται αντιμέτωπες με υψηλότερες τιμές παντού, από τη ζάχαρη μέχρι το ρύζι, το ελαιόλαδο και τις πατάτες.
Ιταλικές οικογένειες τεσσάρων ατόμων ξοδεύουν κατά μέσο όρο 915 ευρώ περισσότερα ετησίως σε είδη παντοπωλείου, αύξηση σχεδόν 12% (δαπανώντας συνολικά 7.690 ευρώ ετησίως), σύμφωνα με την ομάδα καταναλωτών Assoutenti. Το ένα τρίτο των Ιταλών έχει μειώσει τις δαπάνες στα παντοπωλεία και σχεδόν οι μισοί ψωνίζουν σε εκπτωτικά καταστήματα.
Αλλά ακόμη και οι εκπτώσεις δεν είναι αυτές που ήταν παλιά - και όλο αυτό γίνεται ακόμα πιο δύσκολο για τους συνταξιούχους.
«Πριν, μπορούσες να πάρεις δύο πακέτα (ζυμαρικά) για 1 ευρώ», είπε ο Κάρλο Κομπελίνι, ένας συνταξιούχος που ψώνιζε στο κέντρο της Ρώμης. «Τώρα με 2 ευρώ, παίρνεις τρία πακέτα».
Ο πληθωρισμός καθιστά απρόσιτες τις μικρές απολαύσεις για πολλούς, δημιουργώντας ένα νέο χάσμα μεταξύ των εχόντων και των μη εχόντων.
Τα πρόσφατα εγκαίνια ενός Sacher Café στην Τεργέστη, μια ιταλική πόλη της οποίας οι αυστροουγγρικές ρίζες είναι εμφανείς στην αρχοντική αρχιτεκτονική της, οδήγησε τον δήμαρχο σε μια γελοία απάντηση που θυμίζει για πολλούς το ιστορικό σχόλιο, που αποδίδεται στη Μαρία Αντουανέτα.
Ερωτηθείς σχετικά με τις καταγγελίες ότι μια φέτα από το φημισμένο βιεννέζικο κέικ σοκολάτας ήταν πολύ ακριβό - σχεδόν 10 ευρώ - ο δήμαρχος Ρομπέρτο Ντιπιάτσα, απάντησε: «Αν έχετε χρήματα, πηγαίνετε. Αν δεν έχετε, δείτε τη βιτρίνα!”